เห็นธรรม หมายความว่าอย่างไร

การเห็นธรรม หรือ การรู้แจ้งอริยสัจจธรรม หรือ การบรรลุธรรม คำนี้ในพระไตร-ปิฎกเท่าที่พบ เป็นคำกล่าวของพระอริยสาวกผู้ตรัสรู้ธรรมพ้นจากความเป็นปุถุชน เป็นพระอริยบุคคลตั้งแต่พระโสดาบันขึ้นไป ส่วนผู้ที่เป็นปุถุชนทั้งหลายชื่อว่าเป็นผู้ไม่เห็นธรรม อีกอย่างหนึ่ง ผู้ที่จะประจักษ์แจ้งลักษณะของสภาพธรรมโดยความเป็นของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา ผู้นั้นจะต้องอบรมเจริญสติปัฏฐานจนปัญญามีกำลังเป็นวิปัสสนาญาณ ไม่ใช่คิดเอาเอง แต่เป็นปัญญาที่รู้ตามเป็นจริง สำหรับเรื่องที่เล่ามานั้นน่าจะเป็นการคิดเอาเอง คือ เป็นเพียงความคิด ไม่ใช่ปัญญา