วิปัสสนาคือการรู้สภาพธรรมที่เกิดขึ้น

การรู้สภาพธรรมตามความเป็นจริงเป็นกิจของปัญญาซึ่งมีหลายระดับ ตั้งแต่ปัญญาเริ่มอบรม และค่อยๆ รู้ขึ้นจนถึงระดับวิปัสนาญาณและปัญญาขั้นโลกุตตรสูงสุด การรู้สภาพธรรมเป็นขณะจิตที่ประกอบด้วยปัญญาเท่านั้น ในขณะที่เป็นญาณวิปยุตและเป็นอกุศลไม่รู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง จึงกล่าวว่ารู้ตลอดเวลาไม่ได้

การที่รู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง ที่เป็นอกุศลนั้นเราไม่ต้องรู้เหรอครับ ถ้าอย่างนั้นเราก็ไม่สามารถที่จะรู้ว่าสภาพธรรมตอนนั้นเป็นอกุศล อันนี้ผมยังไม่เข้าใจครับ และญาณวิปยุตคืออะไร โปรดให้ความกระจ่างด้วยครับ