ทำใจไม่ได้ปล่อยลูกให้ถูกงูกัด

พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๓ หน้า ๑๙๒

หญิง คนหนึ่ง เป็นชาวบ้านกาฬุมพระ อุ้มลูกไปยังจิตตลบรรพต ด้วยคิดว่า จักฟังธรรม ให้ลูกนอนพิงต้นไม้ต้นหนึ่ง ตนเองยืนฟังธรรม. ในระหว่างรัตติภาค (ตอนกลางคืน) งูตัวหนึ่งกัดเด็กที่นอนอยู่ใกล้ๆ นาง ทั้งๆ ที่ดูอยู่ เข้าสี่เขี้ยว แล้วหนีไป. นางคิดว่า ถ้าเราจักบอกว่า ลูกของเราถูกงูกัดไซร้ ก็จักเป็นอันตรายแก่การฟังธรรม เมื่อเรายังเวียนว่ายอยู่ในสังสารวัฏฏ์ เด็กคนนี้ ได้เป็นลูกของเรามาหลายครั้งแล้ว เราจักประพฤติธรรมเท่านั้น แล้วยืนอยู่ตลอดทั้ง ๓ ยาม ประคองธรรมไว้ ได้บรรลุโสดาปัตติผล เมื่ออรุณขึ้นแล้วทำลายพิษงูในบุตร ด้วยการทำสัจจกิริยา แล้วอุ้มบุตรไป คนเห็นปานนี้ ย่อมชื่อว่า เป็นผู้ใคร่ในการฟังธรรม.

(จาก ... มโนรถปูรณี อรรถกถา พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ติกนิบาต ฐานสูตร)

ข้าพเจ้ามีโอกาสได้ไปสนทนาธรรมที่โรงแรมแอมบาสเดอร์ ซิตี้ จอมเทียร โดย สมาชิกบ้านธัมมะกลุ่มหนึ่งได้กราบเรียนเชิญท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ไปร่วม สนทนาธรรม ข้าพเจ้าขอนำบทสนทนาธรรมตอนหนึ่งมาลงไว้ให้พิจารณากัน ซึ่งท่าน อาจารย์บรรยายไว้เป็นเหตุเป็นผล ตรงตามพระธรรมที่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรง ตรัสรู้ ท่านอาจารย์กล่าวว่าเราคิดเองไม่ได้ ธรรมทั้งหลายเกิดขึ้นตามเหตุปัจจัย ไม่อยู่ ในอำนาจบังคับบัญชาของผู้หนึ่งผู้ใดได้....

มีท่านหนึ่งเมื่อได้ฟังพระสูตรที่หญิงคนหนึ่ง ขณะฟังพระธรรมอยู่ แล้วเห็นงูกัดลูกตาย แล้วฟังธรรมจนจบ ได้บรรลุเป็นพระโสดาบัน ท่านผู้นี้บอกว่า ไม่ผ่าน ความเป็นแม่จะปล่อยให้ลูกถูกงูกัดตายได้อย่างไร? ท่านบอก ไม่ผ่าน ท่านอาจารย์ได้แสดงเหตุผลของสภาพธรรมที่เกิดขึ้น ตรงตามความเป็นจริง สภาพธรรมเกิดตามเหตุปัจจัย แต่ละคนสะสมมาไม่เหมือนกัน อย่างเราเป็นปุถุชน (หนา ด้วยกิเลส) เมื่อเห็นงูกัดลูก ก็อยู่ที่เหตุปัจจัยของแต่ละคนไม่เหมือนกัน บางท่านไม่ได้ ฟังพระธรรมก็ต้องร้องไห้ทุกข์ใจอย่างมาก แม้ผู้ที่สะสมความเข้าใจพระธรรม ก็แล้วแต่ กำลังปัญญาที่สะสมมา แล้วแต่เหตุปัจจัยจริงๆ อย่างหญิงชาวบ้านตามพระสูตรที่ได้ กล่าวถึงนั้น ท่านได้สะสมปัญญามามาก จนถึงใกล้ต่อความเป็นพระอริยบุคคล ท่าน เห็นประโยชน์ของการฟังพระธรรม ท่านอาจารย์กล่าวว่า สภาพธรรมทั้งหลายเกิดขึ้น ตามเหตุปัจจัย ไม่ใช่ว่าหญิงชาวบ้านปล่อยให้งูกัดลูก แล้วตนเองฟังธรรมบรรลุความ เป็นโสดาบัน ท่านอาจช่วยลูกแล้วมีปัจจัยให้บรรลุธรรม หรือท่านไม่ได้ช่วยแล้วไม่มี ปัจจัยให้บรรลุธรรมก็ได้ ทุกอย่างอยู่ที่เมื่อมีเหตุถึงพร้อมที่ท่านจะบรรลุธรรม ท่านก็บรรลุธรรม แต่เรามักจะคิดเองถึงเรื่องราวว่าทำไมแม่ปล่อยให้ลูกถูกงูกัด เพราะเรายังมีความ ยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นเรา เป็นสัตว์ เป็นบุคคลอย่างเหนียวแน่น เพราะฉะนั้นการ ศึกษาพระธรรมควรที่จะฟังให้เข้าใจเหตุผลของพระธรรมตามความเป็นจริง โดยไม่คิด เอาเอง

ขอกราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ค่ะ