นิพพานธาตุ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ปรมัตถธรรม ที่เป็นสภาพธรรมที่มีจริง แบ่งเป็นามธรรมและรูปธรรม นามธรรม คือ จิตเจตสิก และนิพพาน ส่วนรูปธรรม คือ รูป ปรมัตถธรรม จึงแบ่งเป็นจิต เจตสิก รูปและนิพพาน

นิพพานเป็นสภาพธรรมที่เป็นนามธรรมด้วย แต่ไม่ใช่นามธรรมแบบจิต เจตสิก เพราะนามธรรมที่เป็นจิต เจตสิก เป็นสภาพธรรมที่เป็นนามธรรมที่ยังมีเหตุปัจจัยปรุงแต่ง เป็นสังขารธรรม ที่เกิดขึ้นและดับไป จิต เจตสิก เป็นนามธรรมที่รู้อารมณ์ แต่นิพพาน เป็นสภาพธรรมที่ไม่มีเหตุปัจจัย ปรุงแต่ง ไม่เกิดขึ้นและดับไป ต่างกับ จิตเจตสิก ที่เป็นสภาพธรรมที่มีปัจจัยปรุงแต่ง เกิดขึ้นและดับไปครับ ดังนั้นเราจะต้องแยกระหว่างนามธรรมที่เป็นพระนิพพาน กับ นามธรรมที่เป็นจิต เจตสิก คือ เป็น นามธรรมที่ไม่รู้อารมณ์ ไม่มีปัจจัยปรุงแต่ง เป็นพระนิพพาน กับ นามธรรมที่รู้อามรณ์ มีปัจจัยปรุแต่ง เกิดขึ้นและดับไปเป็น จิต เจตสิกครับ

นิพพาน จึงไม่ใช่เจตสิก ๕๒ ไม่ใช่จิต ไม่ใช่รูปครับ เพราะพระนิพพานเป็นสภาพธรรมที่ไม่มีปัจจัยปรุงแต่ง ไม่เกิดขึ้นและดับไป แต่เจตสิกเป็นสภาพธรรมที่มีปัจจัยปรุงแต่ง เกิดขึ้นและดับไปครับ จึงไม่มีจิต เจตสิก เกิดดับในนิพพานธาตุเลยครับ และ นิพพาน เป็นโลกุตตรธรรมเท่านั้น

ขออนุโมทนา

เชิญคลิกอ่านที่นี่ ...

นิพพานปรมัตถ์

ธรรมชาติพระนิพพาน [ตติยนิพพานสูตร]

ขออนุโมทนา

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ธรรมเป็นเรื่องที่ละเอียด ลึกซึ้ง แสดงถึงความเป็นจริงทั้งหมด เมื่อกล่าวถึงธรรมแล้ว ไม่พ้นไปจากนามธรรม และ รูปธรรม,

สภาพธรรมที่ไม่รู้อะไรเลย ไม่ใช่นามธรรมก็เป็นรูปธรรมทั้งหมด

นามธรรม แบ่งออกเป็น ๒ ประเภท คือนามธรรมที่รู้อารมณ์ได้แก่

จิต (สภาพธรรมที่เป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งอารมณ์) และ เจตสิก (สภาพธรรมที่ร่วมกับจิต) และนามธรรมที่ไม่รู้อารมณ์ ได้แก่พระนิพพาน ที่เป็นสภาพธรรมที่ไม่เกิด ไม่ดับ แต่มีจริง พระอริยบุคคลขั้นต่างๆ เท่านั้นที่ประจักษ์แจ้งพระนิพพานได้

ดังนั้น พระนิพพาน เป็นสภาพธรรมที่มีจริงไม่เกิดไม่ดับ ไม่ใช่จิต ไม่ใช่เจตสิก ไม่ใช่รูป ไม่มีสภาพธรรมใดๆ แทรกอยู่ในพระนิพพานได้เลย ครับ

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

ถ้านิพพานเป็นสภาพที่ไม่เกิดไม่ดับ แล้วพระอรหันต์ที่ยังมีชีวิตอยู่นั้น จิตเกิดดับอยู่ในนิพพานเช่นนั้นหรือไม่ หรือไม่เกิดไม่ดับ แล้วสภาพที่ยังต้องใช่ชีวิตคือมีธาตุขันธ์อยู่นั้นจิตอยู่ในสภาพใดถ้าไม่เกิดไม่ดับ

ขออนุโมทนา

เรียนความเห็นทื 4 ครับ

พระอรหันต์ ที่ยังมีชีวิตอยู่ ท่านประจักษ์พระนิพพาน แต่ไม่ใช่ว่า ท่านจะต้องไปอยู่ใน นิพพานนะครับ เพียงแต่ จิตของท่าน ที่เป็นมรรคจิต ผลจิต ที่เกิดบางขณะ ขณะที่เกิด มรรคจิต หรือ ผลจิต ก็เป็นการประจักษ์พระนิพพาน ซึ่ง พระนิพพาน เ็ป็นเพียงอารมณ์ หรือ สิ่งที่ถูกรู้ ของ จิต เจตสิกของท่าน ที่เป็นมรรคจิตและผลจิตที่เกิดขึ้นครับ แต่ไม่มี จิต เจตสิกที่อยู่ในนิพพาน เป็นสภาพธรรมที่แยกขาดจากัน เพราะพระนิพพานเป็น สภาพธรรมที่ไม่เกิดขึ้นและดับไป แต่ จิต เจตสิก เป็นสภาพธรรมที่เกิดขึ้นและดับไป จึงไม่ปะปนกัน และเป็นสภาพธรรมคนละอย่างกันครับ ดังนั้น พระอรหันต์ที่ท่านมีชีวิตอยู่ ท่านดับกิเลสแล้ว แต่ยังมีขันธ์ มี จิต เจตสิกและรูป แต่ท่านดับกิเลสหมดแล้ว เรียกว่า สอุปาทิเสสนิพพาน แต่ ไม่ใช่ว่า ท่านะจะต้องอยู่กับพระนิพพานตลอด เพียงแต่ขณะใด ที่ท่านเข้าผลสมาบัติ คือ จิตของท่านมีพระนิพพานเป็นอารมณ์ จิตก็เกิดขึ้นและดับไป คนละส่วนกัน กับพระนิพพานครับ เพียงแต่ว่า ขณะนั้น จิตและเจตสิก กำลังรู้พระ นิพพาน แต่ จิตและเจตสิกก็ไม่ได้ไปเกิด ดับ กับพระนิพพาน เพราะจิต เจตสิกเกิด ดับ กับ หทยรูป ที่เป็นรูปธรรมครับ

ขออนุโมทนา

กราบอนุโมทนาค่ะได้อ่านคำอธิบายจากอาจารย์ทั้งสอง ขอบพระคุณอย่างสูงค่ะ

นิพพาน เป็น ขันธวิมุต

- เป็นนามธรรมแต่ไม่เป็นนามขันธ์

- คือพ้นจากขันธ์ทั้ง ๕

ขออนุโมทนาค่ะ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาครับ