ความเข้าใจที่ค่อยๆ เพิ่มขึ้น...[ประโยชน์แท้จริงของการศึกษาพระธรรม ...ตอน ๙]
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ขอยก คำบรรยายท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวรเขตต์ เพื่อความเข้าใจเพื่อประโยชน์อย่างแท้จริงของการศึกษาพระธรรม ทั้งพระไตรปิฎก และอรรถกถา
เพราะฉะนั้น ประโยชน์ของการศึกษาพระธรรมเพื่ออะไร ท่านผู้ฟังอาจจะเคยศึกษามาแล้วในอดีต นี่เป็นของที่ต้องเคยแน่ๆ จะมากน้อยสักเท่าไรไม่ทราบ แต่ว่าข้อความในพระไตรปิฎก ได้กล่าวถึงพระสาวกทั้งหลาย ซึ่งท่านได้เป็นพหูสูต เป็นผู้ที่ฟังมาก บางท่านก็ ๗ คัมภีร์ หรือพระไตรปิฎก ๗ รอบ ๗ ชาติ มาแล้วที่เป็นอาจารย์สอน แต่เมื่อเกิดแล้วจำได้ไหม
เพราะฉะนั้น ประโยชน์แท้จริงของการศึกษาพระธรรม ทั้งพระไตรปิฎกและอรรถกถา คืออะไร เราจะมานั่งค้นคว้าเรื่องตทาลัมพนะ เรื่องชวนะ หรือว่าประโยชน์จริงๆ คืออะไร เพราะว่า พระสาวกทั้งหลายท่านเคยมาก่อนเรา และอย่างมากด้วย แต่เวลาที่ท่านเกิดอีก ก็ลืมหมด เพราะฉะนั้นประโยชน์ คือ ให้เข้าใจพระธรรมทันทีที่ได้ฟังว่า หมายความถึงสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ และก็เมื่อเข้าใจว่า เป็นธรรม หมายความว่า ไม่สงสัยในลักษณะของธรรม เพราะรู้ว่า เป็นสภาพที่มีจริงๆ เมื่อทรงแสดงเรื่องทางตา ที่กำลังเห็น บุคคลนั้นสามารถที่จะเข้าใจได้ ในลักษณะที่ไม่ใช่ตัวตน ซึ่งเป็นนามธรรมบ้าง เป็นรูปธรรมบ้าง ทั้งทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ จนดับกิเลสเป็นสมุจเฉท นั่นคือประโยชน์
เพราะฉะนั้น การเรียนการฟังแต่ละชาติ ทั้งพระไตรปิฎก ทั้งอรรถกถาอย่างมากมายเพื่อประกอบความรู้ เพื่อเป็นพหูสูต เป็นผู้ที่ฟังมาก ให้ถึงความเป็นอนัตตาของธรรมที่กำลังปรากฏ นี่คือประโยชน์ที่สูงที่สุด และก็รู้ลักษณะของสติสัมปชัญญะ แล้วก็รู้ลักษณะของสภาพธรรมประกอบกันกับการฟัง และที่กำลังปรากฏ ไม่แยกกัน
ท่านอาจารย์สุจินต์ จะคอยพร่ำสอนเสมอว่า พระธรรมเป็นสิ่งที่ยากที่จะเข้าใจ เพราะลึกซึ้งด้วยอรรถและพยัญชนะ อย่าเป็นผู้ที่เผินเพียงแต่อ่านมาก ฟังมาก และคิดว่าเข้าใจแล้ว แต่ประโยชน์แท้จริงอยู่ที่ขณะที่ฟังพระธรรม พิจารณาเข้าใจถึงลักษณะที่มีจริงๆ ของสภาพธรรม ไม่ใช่คิดแต่เรื่องราวของสภาพธรรมแล้วเข้าใจว่าเข้าใจแล้ว เพราะตายไปแล้วเกิดใหม่ก็ลืม แต่ความเข้าใจถึงลักษณะที่มีจริงของสภาพธรรมจะไม่มีวันลืม จะสะสมต่อไปในภพชาติหน้า เมื่อได้ฟังพระธรรมอีก ก็จะสะสมความเข้าใจต่อไปอีก
กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่งค่ะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
การศึกษาพระธรรมที่ถูกต้อง ไม่ว่าจะเป็นส่วนไหนของพระธรม ในพระไตรปิฎกและอรรถกถา และแม้ส่วนอื่นในคัมภีร์พระพุทธศาสนา ไม่ใช่เพื่อการรู้เรื่องราวของธรรมมากๆ แต่ให้เข้าใจว่า สิ่งที่พระองค์แสดง ทรงแสดงเพื่อความเจริญขึ้นของกุศลธรรมและปัญญาของผู้ที่ศึกษา แต่ไม่ใช่เพื่อได้ แต่เพื่อละ อกุศลธรรม ขัดเกลากิเลส เพราะความเจริญขึ้นของปัญญาที่ได้ศึกษาพระธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงไว้ครับ ซึ่งพระธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงแสดง ก็ไม่พ้นจากสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ คือ จิต เจตสิกและรูป หากไม่มีสภาพธรรมที่มีจริง ที่เป็น จิต เจตสิก รูปและนิพพาน ก็จะไม่มีเรื่องราว ไม่มีพระธรรมคำสอน ที่เป็นบัญญัติ เรื่องราวให้พุทธบริษัทได้เข้าใจเลย
ดังนั้น พระธรรมทุกบท ทรงแสดงเพื่อละคลายกิเลสและความเจริญขึ้นของปัญญา และพระธรรมทุกบท ก็คือ สภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้นั่นเองครับ การศึกษาพระธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงแสดง จึงเป็นไปเพื่อความเข้าใจสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ ว่าเป็นธรรม ไม่ใช่เรา ด้วยการอบรมเจริญสติปัฏฐานระลึกลักษณะของสภาพธรรมที่มีในขณะนี้ ซึ่งก็จะต้องเริ่มจากการฟังให้เข้าใจ แม้แต่คำว่า ธรรมคืออะไร จึงยังไม่ต้องไปไหนไกล ที่จะศึกษาเรื่องราวของพระธรรมากๆ ยากๆ หากยังไม่มีความเข้าใจเบื้องต้น แม้แต่คำว่า ธรรม ให้ถูกต้อง ก็จะทำให้การศึกษา เข้าใจผิดได้ เพราะยังไม่มีพื้นฐานเป็นเบื้องต้นครับ
ดังนั้น สำคัญที่เริ่มจากจุดประสงค์ที่ถูก ว่า ศึกษาพระธรรมเพื่ออะไร ซึ่งก็ไม่พ้นเพื่อที่จะเข้าใจสภาพธรรมที่มีในขณะนี้นั่นเอง ครับ
ขอบพระคุณและขออนุโมทนาพี่เมตตาและอาจารย์ผเดิมมากครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงธรรม คือ ความจริงที่มีอยู่ ซึ่งก็คือสิ่งที่มีจริงๆ เมื่อเป็นความจริงก็ย่อมจะพิสูจน์ได้ทุกกาลสมัย ธรรมเป็นความจริงที่จะไม่แปรเปลี่ยนไปตามกาลเวลา ไม่ว่าจะเป็นในยุคใดสมัยใด ความจริงนี้ก็ไม่เปลี่ยน นี้คือความหมายของธรรม คือ สิ่งที่มีจริงทั้งหมด และพระองค์ก็ทรงไว้โดยละเอียด โดยประการทั้งปวง ตลอด ๔๕ พรรษา เพื่อประโยชน์ คือ ความเข้าใจถูกเห็นถูกของผู้ที่ได้ฟังได้ศึกษาเป็นสำคัญ โดยต้องใช้คำหรือพยัญชนะ เพื่อให้ผู้ฟังได้เข้าใจว่ากำลังแสดงถึงอะไร เพื่อเข้าถึงตัวจริงของสภาพธรรม ทั้งหมดนั้น เพื่อความเข้าใจถูกเห็นถูกตามความเป็นจริงของสภาพธรรมที่กำลังมีกำลังปรากฏตามความเป็นจริง ครับ
...ขอบพระคุณและขออนุโมทนาในกุศลจิตของพี่เมตตาและทุกๆ ท่านครับ...
