จิตพระอรหันต์

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระอรหันต์ คือ ผู้ที่ดับกิเลสหมดแล้ว ไม่มีการเกิดขึ้นของ กิเลสอีก เพราะฉะนั้น พระอรหันต์ที่ยังไม่ปรินิพพาน ก็ยังมี จิต เจตสิกและรูปอยู่ แต่จิตของพระอรหันต์ แตกต่างจากผู้ที่ยังมีกิเลส เพราะจิตของพระอรหันต์ จะไม่เป็นจิตที่เป็น กุศลจิต อกุศลจิต อีกเลย แต่จะมีจิตเกิดเพียง ๒ ชาติเท่านั้น คือ วิบากจิต ที่เป็น ผลของกรรม และ กิริยาจิต เพราะฉะนั้น ขณะที่จิตที่ดีของพระอรหันต์เกิดขึ้น ไม่ใช่กุศลจิต แต่เป็นกิริยาจิตที่ดีเกิดขึ้น และพระอรหันต์ก็ยังได้รับผลของกรรมอยู่ เพราะยังมีขันธ์ ๕ ยังได้รับผลของกรรม ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย คือ ยังเห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส รู้กระทบสัมผัส ซึ่งขณะนั้น เป็น จิตชาติวิบากที่เป็นผลของกรรม คือ จิตเห็น (จักขุวิญญาณ) จิตได้ยิน จิตได้กลิ่น จิตลิ้มรส จิตรู้กระทบสัมผัส

สรุปได้ว่า จิตพระอรหันต์ มี ๒ ชาติ คือ วิบากจิตและกิริยาจิตครับ และจากที่ผู้ร่วมสนทนายกมาในเรื่องลักษณะของจิตของพระอรหันต์ในแต่ละ ข้อ ก็ถูกในบางส่วน สำหรับจิตของพระอรหันต์ ข้อที่ ๑ พระอรหันต์ไม่กลัว คือ ไม่เกิดโทสมูลจิต ที่เป็นอกุศลจิตอีกเลย ถูกต้องครับ ไม่เกียจคร้าน ด้วยอกุศล ก็ถูกต้องครับ ไม่ง่วง ด้วย ถีนะ มิทธะ เพราะดับอกุศลทั้งหมดแล้ว ไม่หลง ด้วย ความไม่รู้ เพราะดับความไม่รู้หมดสิ้นแล้ว ถูกต้องครับ ไม่ฟุ้งซ่าน เพราะดับ อุทัจจะ หมดสิ้นแล้ว ถูกต้องครับ

ไม่หิว ข้อนี้ต้องพิจารณาให้ละเอียดครับ เพราะ การหิว เป็นวิบาก ที่เป็นทุกขกายวิญญาณจิต เมื่อเป็นวิบาก ที่เป็นผลของกรรม พระอรหันต์ยังมีได้ เพราะยังมีขันธ์ ๕ และตามที่กล่าวแล้วว่า พระอรหันต์มี จิต ๒ ชาติ คือ วิบากและกิริยาจิต การหิว เป็นความรู้สึกใช่ไหมครับ ความรู้สึกทุกข์ทางกาย จึงเป็นทุกขกายวิญญาณจิต เป็นจิตที่เป็นชาติวิบาก พระอรหันต์ก็ยังหิวได้ เป็นธรรมดา เพราะเป็นผลของกรรมที่ยังเกิดได้ แต่เมื่อท่านหิว ท่านไม่เดือดร้อนด้วยอกุศลจิต คือ ไม่เกิดความทุกข์ใจที่เป็นโทสะเลย ครับ การได้รับสิ่งที่ไม่ดี มากระทบกาย ความเจ็บปวดมีได้ ความหิวมีได้ แต่เมื่อมีแล้ว ไม่เป็นอกุศลเหมือนปุถุชนครับ

อีกข้อหนึ่ง คือ ไม่หายใจ ไม่ตาย พระอรหันต์ยังหายใจอยู่โดยปกติ แต่ขณะที่ไม่หายใจ คือ ขณะที่เข้าสัญญาเวทยิตนิโรธ ดับ จิต เจตสิก ไม่หายใจ หรือ ขณะที่เข้าฌาน ๔ ก็ไม่หายใจครับ และยังไม่ตาย หรือ ปรินิพพาน ตราบเท่าจุติจิตยังไม่เกิดครับ และเมื่อถูกว่าร้าย หรือ ได้รับคำสรรเสริญก็ไม่ขุ่นใจและพอใจเลย เพราะดับกิเลส มี โลภะและโทสะ หมดสิ้นแล้ว ท่านจึงไม่หวั่นไหวใน โลกธรรม ๘ และเป็นผู้คงที่ในสิ่งต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นสิ่งที่ดี หรือ ไม่ดีมากระทบก็ ตามครับ

ขออนุโมทนา

สาธุครับ

ผู้ที่ได้บรรลุธรรม น่าเคารพ บูชาอย่างยิ่งหนอ

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระอรหันต์ เป็นพระอริยบุคคลขั้นสูงสุด ที่สามารถดับกิเลสทั้งหลายทั้งปวงได้อย่างหมดสิ้น กิเลสใดๆ ก็ตามที่มรรคเบื้องต่ำ ๓ คือ โสตาปัตติมรรค ถึง อนาคามิมรรค ยังดับไม่ได้ พอถึงอรหัตตตมรรคจิต ก็จะดับได้อย่างหมดสิ้น ไม่มีเหลือ เมื่อพระอรหันต์ ยังไม่ดับขันธปรินิพพาน ก็ยังต้องมีขันธ์ คือ จิต เจตสิก รูป เกิดขึ้นเป็นไป ยังมีเห็น มีได้ยิน มีได้กลิ่น มีลิ้มรส มีการรู้สิ่งที่กระทบสัมผัสทางกาย เป็นต้น แต่ไม่เป็นไปกับด้วยกิเลสใดๆ เพราะท่านดับกิเลสทั้งปวงได้อย่างหมดสิ้นแล้วนั่นเอง และที่สำคัญ ตราบใดที่ยังมีกาย ย่อมไม่พ้นไปจากทุกข์ทางกาย อันเป็นผลของอดีตอกุศลกรรม ทำให้ได้รับทุกขเวทนาทางกาย แต่ถึงแม้จะมีทุกข์กายหนักเพียงใด ก็ไม่มีทุกข์ใจ เพราะ ดับกิเลสอันเป็นเหตุให้เร่าร้อนกระวนกระวายใจได้หมดแล้ว ชีวิตของท่านก็ยังดำเนินต่อไปในฐานะของผู้ที่ดับกิเลสได้หมดแล้ว จนกว่าจะดับขันธปรินิพพาน เมื่อดับขันธปรินิพพานแล้ว ไม่มีการเกิดอีกในสังสารวัฏฏ์

ข้อความหนึ่งที่ปรากฏในความคิดเห็นที่ 1 คือ พระอรหันต์ไม่หิว ถ้าหาก ว่าจะพิจารณาให้ละเอียดยิ่งขึ้น ชื่อหนึ่งของพระอรหันต์ คือ หายหิวแล้ว หรือ ปราศจากความหิว (นิจฺฉาโต) หรือ ปราศจากความทะเยอทะยาน โดยนัยนี้ อธิบายว่า เป็นผู้ปราศจากตัณหาซึ่งเป็นความติดข้องต้องการ ก็เป็นความจริง อย่างนั้น เพราะบุคคลผู้ที่ดับตัณหาได้อย่างหมดสิ้น ต้องเป็นพระอรหันต์ เท่านั้น ครับ

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขออนุโมทนาครับ

อนุโมทนาครับ