ผ้าห่ม

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

เพศบรรพขิตเป็นเพศที่จะต้องขัดเกลายิ่งขึ้น เพราะมีอัธยาศัยที่จะสละอาคารบ้านเรือน สละทรัพย์สมบัติ เป็นต้น แล้วมุ่งสู่เพศบรรพชิต ซึ่งเป็นเพศที่แตกต่างไปจากคฤหัสถ์ ปัจจัยอันเป็นเครื่องอาศัยของเพศบรรพชิต มี ๔ อย่าง คือ จีวร อาหารบิณฑบาต ที่อยู่อาศัย และ ยารักษาโรค

ตามความเป็นจริงแล้ว ผ้าสำหรับพระภิกษุนั้น มี ๓ ผืน คือ ผ้านุ่ง (ผ้าอันตรวาสก หรือ ผ้าสบง) ผ้าห่ม (คือ ผ้าอุตตราสงค์ หรือที่เข้าใจในสมัยนี้ คือ ผ้าจีวร) และ ผ้าสังฆาฏิ (ผ้าห่มซ้อน) เพราะฉะนั้น ผ้าจะเกินไปกว่านี้ไม่ได้ เวลาจะห่มก็จะต้องห่มผ้าจีวรและผ้าสังฆาฏิ เท่านั้น แม้จะเป็นฤดูหนาวก็ใช้ผ้าที่เกินไปกว่านี้ไม่ได้ เช่น ผ้าห่มอย่างคฤหัสถ์ รวมไปถึงผ้าพันคอ หรือหมวกไหมพรม ถุงเท้า เป็นต้น ก็ไม่สมควรแก่เพศบรรพขิต พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ทรงทดลองแล้วว่าเพียงผ้า ๓ ผืนเท่านี้ ก็เพียงพอที่จะทำให้ชีวิตของพระภิกษุดำเนินต่อไปได้ แม้จะเป็นฤดูหนาว ก็สามารถที่จะเป็นอยู่ได้ ครับ

ขอกราบขอบพระคุณอาจารย์ประเชิญ แสงสุข ที่ได้ให้ความละเอียดในเรื่องนี้ ด้วยครับ

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

จีวรวรรค (วรรคว่าด้วยจีวร)

สิกขาบทที่ ๑ จีวรวรรค นิสสัคคิยกัณฑ์

ห้ามขอผ้าห่มหนาวเกินราคา ๑๖ กหาปณะ)

พระเจ้าปเสนทิโกศลทรงเลื่อมใสในธรรมเทศนาของนางถุลลนันทาภิกษุณี ออกปากให้ขอของได้ นางจึงขอผ้ากัมพลราคาแพง พระผู้มีพระภาคจึงทรงบัญญัติสิกขาบท ปรับอาบัตินิสสัคคิยปาจิตตีย์แก่นางภิกษุณีที่ขอ (หรือให้เขาจ่าย) ผ้าห่มหนาว ราคาเกิน ๔ กังสะ (๑๖ กหาปณะ) .

๑. มีข้อน่าสังเกตอยู่ ๒ แห่ง คือผ้าห่มฤดูหนาว ใช้คำว่า ผ้าห่มหนัก (ครุปาปุรณํ) ผ้าห่มฤดูร้อน ใช้คำว่า ผ้าห่มเบา (ลหุปาปุรณํ) คำว่า ขอ แปลหักจากคำว่า "ทำให้เขาจ่าย" (เจตายเปยฺย)

ข้อความข้างต้นตัดมาจากพระไตรปิฏกสำหรับประชาชน

หากอ่านตามข้อความด้านบน หมายความว่า มีการอนุญาตให้ใช้ผ้าห่มอื่นอีกได้หรือไม่ครับ โดยที่พระได้มาโดยไม่ต้องขอ แต่มีผู้นำไปถวายเพราะในฤดูหนาว มีทุกขเวทนาที่เกิดจากอากาศที่หนาว พอที่จะมีช่องทางที่จะเกื้อกูลพระภิกษุได้บ้างมั้ยครับ ที่จะทำให้ท่านไม่ผิดพระวินัย

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ

ขอบพระคุณและขออนุโมทนาครับ

เรียนความเห็นที่ 2 ครับ

ผ้าห่มหนัก ก็คือผ้าสังฆาฏิ ที่เป็นที่หนานั่นเองครับ ส่วนผ้าห่มเบาก็คือ ผ้าสังฆาฏิส่วนผ้าที่ไม่หนานั่นเองครับ ไม่ใช่มีผ้าห่มต่างหากครับ

ขอขอบคุณและอนุโมทนาครับ

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับวัสดุที่ใช้ทำไตรจีวรด้วยค่ะ เช่น ถ้าผ้ามีส่วนผสมของขนสัตว์ (wool หรือ kashmir) ซึ่งเป็นผ้าที่ใช้กันทั่วไปทางตอนเหนือของอินเดีย จะให้ความอบอุ่นและเก็บความร้อนในร่างกายได้ดี แม้ว่าจะเป็นผ้าผืนบางๆ ต่างจากผ้าฝ้ายและป่านที่ระบายความร้อนค่ะ

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ

ถวายผ้า หรือ เสนาสนะ ให้เป็นกองกลาง เป็นของสงฆ์ ประจำห้อง ประจำกุฏิดีกว่า และที่สำคัญ พระภิกษุต้องทำตามพระวินัยที่พระพุทธเจ้าทรงบัญญัติไว้ ค่ะ