การพูด
ด้วยความเคารพอย่างสูง
"พระตถาคตเจ้านั้น ทรงตรัสเฉพาะวาจาที่จริง ที่แท้ ที่ประกอบด้วยประโยชน์"
เท่าที่ผมได้ศึกษามานั้น รู้ได้ว่า พระดำรัสของพระพุทธเจ้าทุกๆ คำนั้น ล้วนมีความหมายสมบูรณ์ มีเนื้อหาสาระในตัวของแต่ละคำ สามารถอธิบายให้ละเอียดออกไปได้หลากหลาย ดังที่พระอรรถกถาจารย์นำมาบรรยาย อธิบาย ขยายความ และพระฎีกาจารย์ท่านอื่นๆ ได้ชี้แจงไว้ ผมสงสัยในคำ เฉพาะคำว่า จริง กับ แท้ นั้น ในคำข้างต้นนั้น มีความหมายแตกต่างกันอย่างไร หรือมิได้แตกต่างกันเลย
โปรดให้ความกรุณาด้วยครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พระพุทธเจ้า มีพระคุณนามว่า พระสุคต เพราะเหตุว่า ตรัสวาจางาม คือ พระตถาคตเจ้านั้น ทรงตรัสเฉพาะวาจาที่จริง ที่แท้ ที่ประกอบด้วยประโยชน์ซึ่ง วาจาที่จริง แท้ ประกอบด้วยประโยชน์ ในอรรถกถา อภัยราชกุมารสูตร อธิบายว่า เป็นวาจาที่อิงกับอริยสัจจะ ๔
อธิบายดังนี้ครับ วาจาที่พระองค์ตรัส คือ แสดงถึง สิ่งที่มีจริงในขณะนี้ ที่เป็นสภาพธรรมที่เกิดขึ้นและดับไป อันเป็นสภาพธรรมที่เป็นทุกขอริยสัจจะ อันเป็นความจริงที่ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ จริง เพราะมีจริง มีลักษณะให้รู้ คือ จิต เจตสิกและรูป เช่น จิตเห็นมีจริง มีลักษณะให้รู้ จิตได้ยินมีจริง มีลักษณะให้รู้ เสียง (รูป) มีจริง มีลักษณะให้รู้ ดังนั้น เป็นสิ่งที่มีจริง เมื่อพระองค์ตรัสสภาพธรรมที่เป็นจริง ที่มีลักษณะให้รู้คือ จิต เจตสิก รูป ชื่อว่า กล่าวคำจริง เพราะตรัสคำจริง และ แท้ด้วย เพราะ เป็นสิ่งที่เที่ยงแท้ คือ ไม่สามารถที่จะเปลี่ยนลักษณะของสภาพธรรม จาก จิต ให้เป็นรูปจากเสียง ให้เป็น ได้ยิน ร้อนก็ต้องเป็นร้อน เป็นธาตุไฟ ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนก็เป็นของแท้ คือ ไม่เปลี่ยนแปลงลักษณะ จึงสามารถกล่าวได้ว่า พระวาจาของพระองค์ ตรัสแต่คำตจริง ที่เป็นของจริง และ เป็นคำแท้ คือ ไม่สามารถเปลี่ยนลักษณะของสภาพธรรมนั้นได้เลย ครับ
และอีกนัยหนึ่ง พระวาจาของพระองค์ เป็นวาจาที่จริง คือ ถูกต้องเสมอ และ แท้ด้วย คือ ไม่ใช่สิ่งที่คิดเอง ปรุงแต่งขึ้นเอง ที่เป็นของปลอม แต่เป็นของแท้ เพราะเกิดจาก ปัญญาตรัสรู้ของพระองค์เอง ครับ
ดังนั้น พระวาจาที่ว่า จริง และ แท้ คำว่า จริง และ แท้ จึงเป็นคำเนื่องกัน และ มีความหมายที่เหมือนกันเลยก็ได้ เพียงแต่จะอธิบายโดยนัยใดเท่านั้น ซึ่ง จริง แท้ โดยลักษณะของสภาพธรรมก็ได้ และ จริง แท้ เพราะ เป็น คำที่ถูกต้อง ตรงตามสภาวธรรมก็ได้ ครับ
และ พระวาจาของพระองค์ก็ประกอบด้วยประโยชน์ คือ ทำให้เกิดกุศล ทำให้เกิดปัญญา และละคลายกิเลส กับผู้ที่ได้ฟัง ได้ศึกษา ครับ พระวาจาของพระองค์ จริง แท้ ถูกต้องสมดังที่พระองค์ได้ตรัสว่า คำใดที่เรากล่าวเมื่อตรัสรู้ และ ระหว่างนั้น จนถึงปรินิพพาน คำนั้นทั้งหมด เป็นคำจริง แท้ และถูกต้อง ทั้งสิ้น เพราะเกิดจากปัญญาตรัสรู้ของพระองค์เอง ครับ
สรุปได้ว่า พระวาจาของพระพุทธเจ้า ที่ จริง และ แท้ โดยสองคำ มีความหมายเหมือนกัน คือ ถูกต้อง แต่ทั้งสองคำ ยังอธิบาย ถึงการแสดง ถึงเรื่องราวของสภาพธรรมที่เป็นอริยสัจจะ ที่ จริง แท้ เพราะเป็น จิต เจตสิก รูป นิพพาน ที่เป็นสิ่งที่ จริง แท้ ไม่เปลี่ยนแปลงลักษณะ ครับ
ขออนุโมทนาที่ร่วมสนทนา
ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ
พุทธศาสนิกชนสมัยนี้ น้อยนักที่จะศึกษาและศรัทธาในพุทธวจนะ
หันไปอ่านหนังสือครูอาจารย์นั่นนี่ ที่มีอยู่เยอะแยะมากมาย
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงเป็นผู้ตรัสรู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง และ ทรงแสดงพระธรรมให้สัตว์โลกได้รู้ตาม พระองค์ทรงเป็นผู้ตรัสซึ่งวาจาจริง ตรัสซึ่งคำจริง เพื่อให้เข้าใจสิ่งที่จริงตามความเป็นจริง สิ่งที่มีจริงนั้น มีจริงทุกยุคทุกสมัย แต่กาลสมัยใดที่พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าไม่เสด็จอุบัติขึ้นในโลก แม้จะมีสิ่งที่มีจริง สัตว์โลก ก็ไม่สามารถรู้ตามความเป็นจริงได้ เป็นผู้มืดมิดด้วยความไม่รู้ เพราะ ไม่มีบุคคลผู้ตรัสรู้และทรงแสดงให้เข้าใจ แต่ในกาลสมัยใดที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า เสด็จอุบัติขึ้นในโลก ทรงตรัสรู้และทรงแสดงพระธรรม เมื่อนั้น สัตว์โลกที่ได้สะสมเหตุที่ดีมา มีโอกาสได้ฟังวาจาสัจจะที่พระองค์ตรัส อันเป็นคำจริงที่แสดงถึงสิ่งที่มีจริง ได้สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกเป็นปัญญาของตนเอง พระธรรมที่พระองค์ทรงแสดง ซึ่งเป็นวาจาสัจจะ เป็นคำจริงแท้ ไม่เท็จ ไม่ผิด เพราะแสดงถึงสิ่งที่มีจริง ไม่เปลี่ยนแปลงเป็นอย่างอื่น มีความบริสุทธ์ บริบูรณ์ครบถ้วน ไม่มีส่วนที่จะต้องตัดออก ไม่มีส่วนที่จะต้องเพิ่มเข้าไปอีก เป็นไปเพื่อขัดเกลาละคลายกิเลสจนกว่าจะดับกิเลสทั้งปวงจนหมดสิ้น ออกจากวัฏฏะได้ในที่สุด เพราะฉะนั้น ในบรรดาบุคคลผู้พูดนั้น พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็นเลิศ เพราะการแสดงพระธรรม ตรัสซึ่งคำจริงแท้ นั้น มีผู้ที่ได้รับประโยชน์จากพระธรรมที่พระองค์ทรงแสดงมากมายนับไม่ถ้วน ครับ.
ขอเชิญคลิกอ่านข้อความเพิ่มเติมได้ที่นี่ ครับ
พระตถาคต มีพระวาจาที่แท้จริง [เอกนิบาต]
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ