ขันธ์ทั้ง 5 เกิดพร้อมกันดับพร้อมกันหรือไม่?
ขันธ์ห้าเป็นสภาพธรรมที่มีจริง ที่เป็น จิต เจตสิก และรูป โดยธรมชาติ จิตเกิดพร้อมกับเจตสิกเสมอ เพราะฉะนั้น จิตที่เป็นวิญญาณขันธ์เกิดพร้อมกับเวทนาเจตสิก สัญญาเจตสิก และเจตสิกบางประเภทในสังขารขันธ์
ส่วนรูปขันธ์เกิดพร้อมจิตก็ได้ เกิดหลังจิตก็ได้และเกิดก่อนจิตก็ได้ ขึ้นอยู่กับประเภทของจิต และปัจจัยอื่นๆ ครับ
รูปขันธ์ที่เกิดพร้อมจิต ดับพร้อมจิต ก็มี เช่น กายวิญญัติรูป วจีวิญญัติรูป ...
รูปขันธ์เกิดก่อนจิต แต่ดับที่หลังก็มี ... เช่นปสาทรูปทั้งห้า ...
รูปขันธ์เกิดพร้อมจิต ดับทีหลังจิต ก็มี เช่น รูปขันธ์ที่เกิดพร้อมปฎิสนธิจิตเช่น ... หทยรูป ... ภาวรูป ... กายปสาทรูป ... เป็นต้น ...
รูปขันธ์ที่เกิดที่หลังจิตได้แก่อะไรคะ..
ในขณะแห่งปฏิสนธิกาล กัมมชรูปเกิดพร้อมกับปฏิสนธิจิต ส่วนอุตุชรูป จิตตชรูปและอาหารชรูป เกิดขึ้นภายหลัง ที่ว่า รูปขันธ์ที่เกิดที่หลังจิต อาจจะมีนัยนี้ หรือแม้ทุกขณะในชีวิต กลุ่มของรูปต่างๆ ก็เกิดขึ้นตลอดเวลา ทั้งก่อน พร้อม และหลังจิตบางขณะ ครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
แสดงถึงความเป็นจริงของสภาพธรรมที่มีจริง ที่เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ไม่อยู่ในอํานาจบังคับบัญชาของใครทั้งสิ้น ขันธ์ ก็คือ สภาพธรรมที่ทรงไว้ซึ่งความว่างเปล่า เกิดเพราะเหตุปัจจัยแล้วก็ดับไป ไม่เที่ยง ไม่ยั่งยืน ไม่ว่าจะเป็นรูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์และวิญญาณขันธ์ ก็คือ สภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ นามขันธ์ ๔ คือ เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เกิดพร้อมกัน ดับพร้อมกัน มีอายุที่สั้นมากเพียงแค่ ๓ อนุขณะเท่านั้น คือ ขณะที่เกิดขึ้น ขณะที่ดำรงอยู่ (ยังไม่ดับ) และขณะที่ดับไป ส่วนรูปธรรม มีอายุยืนยาวกว่าจิต คือเท่ากับจิตเกิดดับ ๑๗ ขณะ รูปธรรม ทยอยกันเกิด ทยอยกันดับ ไม่มีรูปธรรมหรือนามธรรมแม้อย่างเดียวที่เที่ยง เพราะเกิดแล้วต้องดับไปทั้งนั้น ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
