ณ กาลครั้งหนึ่ง ท่านอาจารย์กับกลุ่มชาวต่างชาติ บนเรือนำเที่ยวเจ้าพระยา ๑๙ ม.ค. ๒๕๕๖

เมื่อวันเสาร์ ที่ ๑๙ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๕๖ ที่ผ่านมา ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ และ กลุ่มศึกษาธรรม ชาวต่างชาติ (Dhamma Study Group) ได้รับเชิญจากคุณหทัยทิพย์ เทวกุล และ คุณสุชาดา สุทธิสารรณกร เพื่อพากลุ่มชาวต่างชาติ ที่เดินทางมาสนทนาธรรม กับท่านอาจารย์ ไปล่องเรือ ชมลำน้ำเจ้าพระยา จากท่าสะพานสาทร ไปยังเกาะเกร็ดจังหวัด นนทบุรี

ข้าพเจ้าเคยล่องเรือแบบเดียวกันซึ่งเป็นของเพื่อนเพื่อชมลำน้ำเจ้าพระยา เมื่อหลายปีก่อน แต่เป็นในตอนค่ำ ครั้งนี้เป็นโอกาสดี ที่จะได้ชมสองฝั่งลำน้ำเจ้าพระยา ในตอนกลางวัน และ ครั้งนี้พิเศษที่สุด เพราะได้เดินทางไปกับ ท่านอาจารย์ และ กลุ่มสนทนาธรรม DSG

ซึ่งข้าพเจ้าคิด (เอาเอง) ว่าชาวต่างชาติที่มา จะตื้นเต้น ที่จะชื่นชมทัศนียภาพสองฝั่งน้ำที่สวยงาม และ มีประวัติศาสตร์ยาวนานของไทย แต่การณ์กลับไม่เป็นเช่นนั้นเลย ชาวต่างชาติ ทุกๆ ท่านที่ไป แทบจะไม่สนใจ บรรยากาศโดยรอบสักเท่าใดเลย

เมื่อขึ้นบนเรือโดยพร้อมกันแล้ว น้องๆ ที่เป็นมัคคุเทศก์ประจำเรือ ซึ่งเป็นหนุ่มไทยหนึ่ง และสาวฝรั่งอีกหนึ่ง ทั้งคู่น่ารักและเป็นมิตรมาก น้องผู้ชายพูดภาษาอังกฤษแคล่วคล่อง สำเนียงดีมาก ได้กล่าวแนะนำเรือ และ อุปกรณ์ต่างๆ บนเรือ ให้ทุกคนได้ทราบ

หลังจากนั้น ทุกคนก็ลุกจากที่นั่งไปล้อมท่านอาจารย์ โดยที่ไม่ต้องมีการเชิญชวนเลย ในขณะที่ทุกท่านจดจ่ออยู่กับการได้ฟังพระธรรม ข้าพเจ้ากลับตื่นเต้น ที่จะได้บันทึกภาพที่จะหาได้ยาก ที่เป็นประวัติศาสตร์นี้ เพราะเหตุว่า เป็น ณ กาลครั้งหนึ่ง ที่ท่านอาจารย์อยู่บนเรือ กลางลำน้ำเจ้าพระยา สายน้ำแห่งประวัติศาสตร์ของชาติไทย เป็นภาพที่แสดงถึงการไม่เคยหยุดเผยแพร่พระธรรมของท่านอาจารย์ ไม่ว่าท่านจะอยู่ในที่แห่งหนตำบลใด ที่ท่านเดินทางไป จนถึงบัดนี้ก็เกือบหกสิบปีแล้ว โดยมีภาพของสถานที่สำคัญๆ ริ่มฝั่งน้ำเจ้าพระยา เป็นฉากหลัง การเดินทางไปในทุกที่ของท่านอาจารย์ จึงมีค่าและเป็นประโยชน์อย่างยิ่งแก่ทุกบุคคล ที่สนใจในพระธรรม

.........

"...วันคืนล่วงไปๆ บัดนี้เราทำอะไรอยู่...."

ข้าพเจ้าได้ทราบในภายหลังว่า เรือลำนี้เป็นของ ม.ล.ตรีทศยุทธ เทวกุล สามีของคุณแต๋ม ซึ่งโดยปรกติ จะใช้สำหรับทัศนศึกษาของนักเรียนโรงเรียนนานาชาติที่ท่านเป็นเจ้าของอยู่บนเรือจึงมีเสื้อชูชีพสำหรับเด็กมากมาย รวมถึงถาดหลุมสำหรับรับประทานอาหาร และ มีถังน้ำสามใบสำหรับล้างจานด้วยตนเอง หลังรับประทานอาหารเสร็จ ซึ่งก็เป็นความจริงที่ว่า พวกเราก็เป็นเด็กนักเรียน ที่มีท่านอาจารย์เป็นครูสอน ทั้งยังได้เห็นภาพของเด็กนักเรียนที่ดี มีความตั้งใจฟัง โดยไม่ต้องมีการบังคับ ตักเตือน นอกจากไม่ต้องเตือนให้ฟังแล้ว เด็กนักเรียนกลุ่มนี้ ยังแทบไม่ยอมให้ท่านอาจารย์ได้พักอีกด้วย ไม่ว่าท่านจะอยู่ที่ไหน แม้เวลาทานข้าว ลูกศิษย์ก็รุมล้อมท่านไม่ห่างเลย

ตลอดการเดินทาง ข้าพเจ้าเห็นภาพที่แสดงให้เห็นถึงคำที่ว่า "เงี่ยโสตลงสดับ" คำว่า "จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว" คำว่า "ฟังด้วยดี ย่อมได้ปัญญา" หรือแม้คำว่า "มนสิการ" และ คำว่า "ขณะ อย่าได้ล่วงเลยท่านทั้งหลายไปเสีย"

อนึ่ง เมื่อเรือแล่นออกจากท่าไปสักพัก คุณแต๋ม ซึ่งเห็นทุกคนใส่ใจแต่การฟังพระธรรม และ การสนทนา เรียนถามข้อสงสัยกับท่านอาจารย์ แต่การสนทนาและการฟัง ก็เป็นไปด้วยความรบกวนจากเสียงดังของเรือ ที่ขับสวนกันไปมา ทั้งเรือลาก เรือโยง เรือด่วน เรือหางยาว เรือนำเที่ยว เครื่องเสียงที่ท่านนำกันมา ก็เป็นเพียงขนาดเล็กมาก ไม่สามารถแข่งกับเสียงเรือต่างๆ ได้ คุณแต๋มจึงมาปรารภกับข้าพเจ้าถึงการที่จะได้เครื่องเสียงแบบกระเป๋าหิ้วของมูลนิธิฯ ข้าพเจ้าจึงโทรศัพท์หาคุณพรชัยที่มูลนิธิฯ ขอความกรุณาให้ท่านช่วยจัดเตรียม และ คุณแต๋มก็โทรศัพท์ให้คนขับรถไปรับมาส่งให้ที่ท่าน้ำปากเกร็ด ซึ่งกัปตันเรือจะนำเรือลำเล็กที่พ่วงท้ายมาด้วย ไปรับ

นอกจากนั้น ข้าพเจ้ายังได้โทรศัพท์ไปรบกวนคุณโสภณ ผู้ดูแลเวปไซต์บ้านธัมมะ เพื่อขอความช่วยเหลือจากท่านให้ส่งต่ออีเมลล์ แผนที่ ที่จะให้คนขับรถนำของไปส่งให้ การทั้งหลายเหล่านี้ก็สำเร็จลุล่วงไปได้ด้วยดี ข้าพเจ้าจึงขอกราบอนุโมทนาในกุศลจิตและกุศลเจตนาของคุณแต๋ม รวมถึงขอขอบพระคุณและขออนุโมทนาคุณพรชัยและคุณโสภณ มา ณ ที่นี้ด้วยครับ

"ปัญญา" ที่จะรู้ความจริง ไม่ง่าย (แต่) ลึกซึ้ง เพราะเหตุว่า เป็นการตรัสรู้ ของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า "เริ่มรู้จัก" พระองค์ เมื่อ "ได้ฟังพระธรรม" แต่ถ้าไม่มีการฟังพระธรรมเลยจะ "รู้จัก" พระปัญญาคุณ พระบริสุทธิคุณ พระมหากรุณาคุณของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้อย่างไร?

(สนทนาธรรม ที่ บ้านอัมพวา รีสอร์ทแอนด์สปา ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๕)

ในที่สุด เราก็เดินทางมาถึงยังเกาะเกร็ด ซึ่งใช้เวลาในการเดินทางมาจากท่าเรือที่สาทร ราวสามชั่วโมง เป็นสามชั่วโมงที่เบิกบานในพระธรรมของทุกๆ ท่านจริงๆ ครับ น้องมัคคุเทศก์แจ้งว่า จะพาทุกคนลงไปเดินชมบรรยากาศภายในเกาะเกร็ด และ ได้นัดแนะสถานที่ ที่จะกลับขึ้นเรือ ในเวลาเที่ยงครึ่ง เพื่อรับประทานอาหารบนเรือ และ ล่องเรือกลับท่าที่สาทร

เรือกำลังจะเทียบท่าแล้ว ท่านก็ยังไม่ปล่อยเวลาให้เสียเปล่าเลย เกาะติดท่านอาจารย์แจ คนไหนลุกออกไป ก็มีท่านใหม่เข้าประชิดท่านอาจารย์ทันที เรือเทียบท่าแล้วครับ

คุณลูคัส ผู้ใหม่ไฟแรง จากประเทศโปแลนด์ มีความรู้อภิธรรมมากแบบน่าทึ่งทีเดียว ตามติดท่านอาจารย์อย่างใกล้ชิดไม่ยอมห่าง ไม่ว่าในที่ไหนๆ เมื่อวันก่อนที่ซาฟารีเวิลด์ ข้าพเจ้าเห็นกับตา ท่านเดินแหวกท่านอื่นๆ เข้ามาขอนั่งติดกับท่านอาจารย์ ทั้งๆ ที่มีผู้นั่งอยู่ก่อน ท่านก็ขอร้องให้กระเถิบหนี ท่านอาจารย์อยู่ตรงไหน เป็นอันว่าทุกท่านไม่ต้องถามหาคุณลูคัสเลยครับ

เมื่อเดินทางมาถึงหน้าวัด คุณลูคัสขอเข้าไปดู เนื่องจากยังไม่เคยเห็นบรรยากาศวัดไทย ท่านอาจารย์จึงพาเข้าไปดู เมื่อเดินกลับออกมา ก็เป็นดังภาพต่อไปนี้ครับ

และ ตามมาด้วยภาพนี้ ที่ทุกท่าน ปักหลักยืนสนทนาธรรมที่หน้าวัดไผ่ล้อม ไม่มีการเดินไปไหนเลย ราวครึ่งชั่วโมงเห็นจะได้ สมชื่อวัดไผ่ล้อม แต่นี่เป็น ศิษย์ล้อม

ความจริงคุณลักษณ์ (พันตรีหญิงศิริลักษณ์) เธอบอกว่า ตามโปรแกรมที่คิดไว้ คือ จะพาไปดูบ้านที่ทำเครื่องปั้นดินเผา แต่ภาพที่เห็น ก็อย่างที่ทุกท่านได้เห็นนะครับ อยู่ในคลองของพระธรรม น่าชื่นใจที่ได้เห็นครับ จากนี้ไปก็เดินไปขึ้นเรือกลับแล้วครับ ดูภาพทางที่เดินผ่านแล้วกันนะครับ

"...ความไม่รู้ ก็ทำให้พอใจ ติดข้อง ในสิ่งที่ปรากฏ ทั้งทางตาบ้าง หูบ้าง จมูกบ้าง ลิ้นบ้าง กายบ้าง ใจบ้าง เป็นอย่างนี้ไม่มีวันจบ นานแสนนานมาแล้ว ออกจากกรงของสังสารวัฏฏ์ คือ การเกิดดับสืบต่อของธาตุรู้ ซึ่งมีปัจจัยเกิดขึ้น ไม่ได้เลย จนกว่า สามารถที่จะรู้ว่า เกิดขึ้นได้อย่างไร? และ จะดับสิ่งที่มี ที่กำลังปรากฏในขณะนี้ ได้อย่างไร แต่ก็เป็นสิ่งซึ่งแสนยาก ถ้าไม่มีบารมี คือ คุณความดี และ ความมั่นคง ในการที่จะเป็นผู้ที่มีโอกาส ได้เข้าใจ สิ่งที่มีจริง..."

(สนทนาธรรม ที่ บ้านอัมพวา รีสอร์ทแอนด์สปา ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๕)

ภาพระหว่างรอน้องๆ จัดเตรียมอาหารกลางวัน แม้เพียงขณะสั้นๆ นะครับ เมื่อน้องเขาจัดเสร็จ ก็มายืนรอสักพักหนึ่ง ได้จังหวะ ก็กล่าวว่า อาหารพร้อมแล้วค่ะ สำหรับท่านที่อยากรับฟังบรรยากาศของเสียงสนทนาธรรม ข้าพเจ้ามีคลิปวีดีโอสั้นๆ ในตอนท้าย มาเป็นของฝากนะครับ ตอนนี้ขอทานข้าวก่อนครับ

เด็กนักเรียนคนดีของท่านอาจารย์ นอกจากจะตั้งใจเรียนแล้ว ยังล้างจานเก่งด้วยครับ สมกับเป็นสมาชิกชมรมบ้านธัมมะ มศพ. ที่มีคำขวัญจากท่านอาจารย์ที่กรุณาให้มา "ทำดี และ ศึกษาพระธรรม"

หลังรับประทานอาหารเสร็จ ท่านก็สนทนาธรรมต่อเลย ปล่อยให้ข้าพเจ้า ตื่นตาไปกับการจดจ้องที่จะบันทึกภาพ ที่มีฉากหลังสวยงามเก็บไว้ อันที่จริงข้าพเจ้าพูดผิด ไม่มีใคร "ปล่อย" ข้าพเจ้า ข้าพเจ้าเป็นไปตามการสะสมต่างหาก

"...นี่คือ พระดำริ ของพระโพธิสัตว์ จากการที่ยังไม่ได้รู้ความจริงของสภาพธรรมะ แต่จากการที่สภาพธรรมะปรากฏ ก็ทำให้มีการวิตก ตรึก ถึงว่า แล้ว "สิ่งนี้มี" เพราะอะไร? เกิดขึ้นได้อย่างไร? นี่ก็เป็นการค่อยๆ อบรม ความเห็นถูก ความเข้าใจถูก เพราะว่า เรื่องการเกิดการตาย เป็นเรื่องธรรมดา ไม่มีใครที่จะตายแล้วไม่เกิด หรือว่า เกิดมาแล้ว ที่จะไม่ตาย ไม่มีเลย แต่ว่า จากการเกิดล่วงไป...ล่วงไป...ทีละขณะนี้....ได้อะไร?...จากชีวิตที่เกิดมา...นอกจากความติดข้อง...ต้องการ...และ...ไม่จบ..."

(สนทนาธรรม ที่ บ้านอัมพวา รีสอร์ทแอนด์สปา ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๕๕)

...ขณะนี้อยู่ที่ไหน? อยู่ในมหาสมุทรของอวิชชาและความติดข้อง ล่องลอยอยู่ในทะเลของสมมติบัญญัติตลอดเวลา...

(ข้อความจากกระทู้ สนทนาธรรมกลางอ่าวฮาลอง)

นักเรียนที่เพิ่งละสายตาจากท่านอาจารย์ มาขอให้บันทึกภาพกับพระบรมมหาราชวังครับ

พระสุตตันตปิฎก สังยุตตนิกาย ขันธวารวรรค เล่ม ๓ - หน้าที่ 339

๗. คัททูลสูตร

...ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อริยสาวกผู้ฟังแล้ว ผู้ได้เห็นพระอริยเจ้าทั้งหลาย ฯลฯ ผู้ได้รับแนะนำในธรรมของสัตบุรุษทั้งหลาย จะไม่ตามเห็นรูปโดยเป็นอัตตา. จะไม่ตามเห็นเวทนา... สัญญา... สังขาร...จะไม่ตามเห็นวิญญาณ โดยความเป็นอัตตา ไม่ตามเห็นอัดตาว่ามีวิญญาณ ไม่ตามเห็นวิญญาณในอัตตา ไม่ตามเห็นอัตตาในวิญญาณ เธอจะไม่แล่นวนเวียนรูปอยู่ จะไม่แล่นวนเวียน เวทนา... สัญญา... สังขาร... วิญญาณอยู่ เธอเมื่อไม่วิ่งวนเวียนรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ อยู่ ก็จะพ้นจากรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ จะพ้นจากชาติ ชรา มรณะ โสกะ ปริเทวะ ทุกข์ โทมนัส อุปายาส เราตถาคตกล่าวว่า เขาจะพ้นไปจากทุกข์.

จบ คัททูลสูตรที่ ๑

ณ กาลครั้งหนึ่ง ที่ทุกสิ่ง ได้ผ่านพ้นไป ไม่มีวันที่จะหวนกลับมาได้ดังเดิม ขณะทั้งหลาย สิ้นไป หมดไป ดังสายน้ำที่ไม่เคยไหลกลับ เหลือเพียงภาพ ให้ได้ระลึกถึงกุศลธรรมทั้งหลายที่เกิดขึ้นเป็นไป ประโยชน์ใดที่เกิดแล้วแก่บุคคล ย่อมไม่สูญไป หมดไป แต่สะสมติดตามไปเป็นอริยทรัพย์ภายใน ที่จักเกื้อกูลแก่บุคคลผู้เดินทางท่องเที่ยวไปในสังสารวัฏฏ์ยาวนาน เป็นที่พึ่งอันอุดมแก่บุคคล ตราบถึงซึ่งกาลสิ้นสุดของการเดินทาง

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

ขออนุโมทนาในกุศลจิต และ กุศลศรัทธาของคุณ หทัยทิพย์ เทวกุล

และ คุณสุชาดา สุทธิสารรณกร

ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ