สูตรที่ ๗.. เหตุปัจจัยให้สัตว์ตายแล้วเข้าถึงทุคติและสุคติ

 
pirmsombat
วันที่  26 มี.ค. 2556
หมายเลข  22685
อ่าน  3,892

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระสุตตันตปิฎก เอกนิบาต-ทุกนิบาต เล่ม ๑ ภาค ๒ - หน้าที่ 337

สูตรที่ ๗

ว่าด้วยเหตุปัจจัยให้สัตว์ตายแล้วเข้าถึงทุคติและสุคติ

[๒๖๓] ๑๗. ครั้งในแล พราหมณ์ชานุสโสณีเข้าไปเฝ้าพระผู้มี-

พระภาคเจ้าถึงที่ประทับ ได้ปราศรัยกับพระผู้มีพระภาคเจ้า ครั้นผ่านการ

ปราศรัยพอให้ระลึกถึงกันไปแล้ว จึงนั่ง ณ ที่ควรส่วนข้างหนึ่ง ครั้น

แล้วได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ อะไรหนอ

เป็นเหตุ เป็นปัจจัย ให้สัตว์บางพวกในโลกนี้ เมื่อแตกกายตายไป

ย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบว่า

ดูก่อนพราหมณ์ เพราะการทำด้วย เพราะไม่กระทำด้วย สัตว์บางพวก

ในโลกนี้ เมื่อแตกกายตายไป จึงเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต. นรก.

ชา. ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ก็อะไรเป็นเหตุ เป็นปัจจัย ให้สัตว์

บางพวกในโลกนี้ เมื่อแตกกายตายไป เข้าถึงสุคติโสกสวรรค์.

. ดูก่อนพราหมณ์ เพราะกระทำด้วย เพราะไม่กระทำด้วย

สัตว์บางพวกในโลกนี้ เมื่อแตกกายตายไป ย่อมเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์.

ชา. ข้าพระองค์ย่อมไม่รู้ทั่วถึงเนื้อความแห่งภาษิต ที่ท่านพระ-

โคดมตรัสแล้วโดยย่อได้โดยพิสดาร ขอประทานวโรกาส ขอท่านพระ-

โคดมจงทรงแสดงธรรม โดยที่ข้าพระองค์จะพึงรู้ทั่วถึงเนื้อความแห่งภาษิต

ที่ท่านพระโคดมตรัสแล้วโดยย่อได้โดยพิสดารเถิด.

. ดูก่อนพราหมณ์ ถ้าเช่นนั้น ท่านจงฟัง จงตั้งใจให้ดี เราจักกล่าว

พราหมณ์ชานุสโสณีได้ทูลสนองพระดำรัสของพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว

พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสพระพุทธวจนะดังนี้ว่า ดูก่อนพราหมณ์

บุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมทำแต่กายทุจริต มิได้ทำกายสุจริต ย่อมทำแต่

วจีทุจริต มิได้ทำวจีสุจริต ย่อมทำแต่มโนทุจริต มิได้ทำมโนสุจริต ดูก่อน

พราหมณ์ เพราะกระทำด้วย เพราะไม่การทำด้วย สัตว์บางพวกในโลกนี้

เมื่อแตกกายตายไป ย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก

ดูก่อนพราหมณ์

ส่วนบุคคลบางคนในโลกนี้ ย่อมทำแต่กายสุจริต มิได้ทำกายทุจริต ย่อม

ทำแต่วจีสุจริต มิได้ทำวจีทุจริต ย่อมทำแต่มโนสุจริต มิได้ทำมโนทุจริต

ดูก่อนพราหมณ์ เพราะกระทำด้วย เพราะไม่กระทำด้วย สัตว์บางพวก

ในโลกนี้ เมื่อแตกกายตายไป ย่อมเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์.

ชา. ข้าแต่พระโคดมผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนัก ข้าแต่

พระโคดมผู้เจริญ ภาษิตของพระองค์แจ่มแจ้งนัก ท่านพระโคดมทรง

ประกาศธรรมโดยอเนกปริยาย เปรียบเหมือนบุคคลหงายของที่คว่ำ

เปิดของที่ปิด บอกทางแก่ผู้หลงทาง หรือส่องประทีปในที่มืดด้วยตั้งใจว่า

คนมีจักษุจักเห็นรูปฉะนั้น

ข้าพระองค์นี้ขอถึงท่านพระโคดม กับทั้งพระธรรมและภิกษุสงฆ์เป็นสรณะ

ขอท่านพระโคดมจงทรงจำข้าพระองค์ว่า

เป็นอุบาสกผู้ถึงสรณะตลอดชีวิตตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป.

จบสูตรที่ ๗

อรรถกถาสูตรที่ ๗

ในสูตรที่ ๗ มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.

คำว่า ชาณุสฺโสณี ในบทว่า ชาณุสฺโสณี นี้ เป็นตำแหน่ง

ตำแหน่งอะไร. ตระกูลใด ได้ตำแหน่ง ตระกูลนั้น ท่านเรียกว่า

ตระกูลชาณุสโสณี (ตระกูลที่เป็นเหตุให้ได้ตำแหน่งนั้น ท่านเรียกว่า

ตระกูลชาณุสโสณี) . ด้วยว่า พราหมณ์นี้ เรียกกันว่า ชาณุสโสณี เพราะ

เกิดในตระกูลนั้น และเพราะได้สักการะตำแหน่งชาณุสโสณีแต่ราชสำนัก.

บทว่า เตนุปสงฺกมิ ความว่า พราหมณ์ทราบมาว่า พระสมณโคดม

เป็นบัณฑิต เป็นผู้เฉียบแหลม เป็นพหูสูต คิดว่า ถ้าพระสมณโคดมนั้น

จักรู้ประเภทลิงค์ วิภัตติ และ การกเป็นต้นไซร้ พระองค์จักรู้สิ่งที่พวก

เรารู้เท่านั้น หรือว่าสิ่งที่พวกเราไม่รู้พระองค์ก็รู้ พระองค์จักตรัสสิ่งที่

พวกเรารู้เท่านั้น หรือว่าสิ่งที่พวกเราไม่รู้ พระองค์ก็ตรัส เขาถือธงคือ

มานะชูขึ้นทันที แวดล้อมไปด้วยบริวารเป็นอันมาก เข้าไปเฝ้าพระผู้มี-

พระภาคเจ้าถึงที่ประทับ.

บทว่า กตฺตา จ พฺราหฺมณ อกตตฺา จ ความว่า พระ-

ศาสดาทรงสดับคำของพราหมณ์นั้นแล้ว มีพระดำริว่า พราหมณ์นี้มาใน

ที่นี้ มิใช่ประสงค์จะรู้ แต่มาเพื่อแสวงหาเนื้อความ จึงได้ถือธงคือมานะ

ชูขึ้นทันทีที่มา จะมีอะไรหนอ เมื่อเราบอกโดยวิธีที่พราหมณ์นี้

จะรู้ทั่วถึงเนื้อความของปัญหา จักมีความเจริญ หรือว่าบอกโดยวิธีที่

พราหมณ์ยังไม่รู้ทั่วถึง จึงจักมีความเจริญ ทรงทราบว่า บอกโดยวิธีที่

พราหมณ์ไม่รู้ จักมีความเจริญ จึงตรัสว่า กตตฺตา จ พฺราหฺมณ

อกตตฺตา จ ดังนี้. พราหมณ์ได้ฟังดังนั้นแล้ว คิดว่า พระสมณโคดม

. บาลี ชานุสฺโสณี.

พระสุตตันตปิฎก เอกนิบาต-ทุกนิบาต เล่ม ๑__


  ความคิดเห็นที่ 1  
 
paderm
วันที่ 26 มี.ค. 2556

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

กรรมย่อมยุติธรรมเสมอ สำหรับ ผู้ที่จะไปสู่ภพภูมิที่ดี ก็เพราะ กุศลกรรมให้ผล

และ ผู้ที่จะไปทุคติภูมิ มี นรก เป็นต้้น ก็เพราะ อกุศลกรรมให้ผล ดังนั้น กรรมที่จะ

เป็นกุศลกรรม ก็ต้องมีทางของกรรม คือ กรรมดี ก็จะต้องเป็นกายสุจริต วจีสุจริต

มโนสุจริต เมื่อกรรมดีให้ผล ไม่ว่าจะเป็นทางกาย วาจา หรือ ทางใจ ก็จะทำให้เกิด

ในสุคติภูมิ โดยนัยตรงกันข้าม หากทำอกุศลกรรม ทางกาย วาจา ใจ ที่เป็นกาย

ทุจริต วจีทุจริต มโนทุจริต เมื่อกรรมไม่ดีให้ผลก็ทำให้เกิดทุคตภูมิ

พระพุทธเจ้า ทรงแสดงสัจจะ ความจริงให้สัตว์โลก ให้เห็นถึงว่า กรรมมี และ

ผลของกรรมก็มี โลกนี้มี โลกหน้ามี ควรที่จะละอกุศล เจริญกุศล ตามสมควรกับ

กำลังของตน เพราะ ที่พึ่งอื่นไม่มี นอกเสียจากกุศลธรรม และ ปัญญา ครับ

ขออนุโมทนา คุณหมอที่นำธรรมดีๆ มาให้อ่านกัน ครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 2  
 
pirmsombat
วันที่ 26 มี.ค. 2556

ขอบพระคุณและอนุโมทนาคุณผเดืม คุณตำปั่น ดีจริงๆ ครับ และ ทุกท่านครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 3  
 
khampan.a
วันที่ 26 มี.ค. 2556

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

กุศลกรรมบถทั้ง ๑๐ ประการ มีการฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ เป็นต้น เป็นเหตุให้ไปเกิด

ในบายภูมิ มีนรก เป็นต้น เท่านั้น ไม่ใช่สุคติภูมิ เพราะการจะไปเกิดในสุคติภูมิ

ซึ่งเป็นภพภูมิที่ดี กล่าวคือมนุษย์-ภูมิและสวรรค์ ต้องเป็นผลของกุศลกรรมฝ่ายเดียว

เป็นเรื่องจริงที่ทุกคนควรพิจารณาว่า ไม่ควรจะเป็นผู้วางใจว่าจะไม่มีวันจะไปสู่

บายภูมิ เพราะเหตุว่าผู้ที่จะพ้นจากบายภูมิได้นั้น คือผู้ที่รู้แจ้งอริยสัจจธรรมเป็น

พระโสดาบันบุคคล

เพราะฉะนั้น ตราบใดที่ยังไม่มีปัญญาถึงขั้นที่จะทำให้รู้แจ้งอริยสัจจธรรม ก็ยังมี

โอกาสที่จะไปสู่บายภูมิได้ ถ้าไปเกิดในบายภูมิแล้ว ย่อมมีแต่ความทุกข์

ทรมาน ไม่มีโอกาสที่จะเจริญกุศลประการต่างๆ ไม่มีโอกาสได้อบรมเจริญ

ปัญญาด้วย

ในขณะนี้ทุกคนเกิดเป็นมนุษย์ ในมนุษย์ภูมิ มีชีวิตที่ดำเนินไปแตกต่างกันตาม

ฐานะของตนๆ มีความสุขทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ ตามที่

แต่ละบุคคลได้ประสบอยู่ แต่ถ้าเป็นบายภูมิแล้ว จะไม่เป็นอย่างนี้เลย จะไม่

มีความสุขเหมือนอย่างนี้

เพราะฉะนั้น เมื่อได้เกิดมาเป็นมนุษย์แล้ว จึงไม่ควรที่จะประมาท การกระทำ

ทางกาย ทางวาจา และทางใจ ก็ควรที่จะเป็นไปในทางที่ดีงามเท่านั้นไม่

เบียดเบียนตนเองและผู้อื่น และที่ขาดไม่ได้เลย ก็คือ การฟังพระธรรม

ศึกษาพระธรรม อบรมเจริญปัญญา สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปตามลำดับ

เพราะเหตุว่าความเข้าใจถูกเห็นถูกนี้เอง จะเกื้อกูลให้ความประพฤติทางกาย

ทางวาจา และทางใจในชีวิตประจำวันดำเนินไปในทางที่ดีงามยิ่งขึ้น ครับ

...ขอบพระคุณและขออนุโมทนาคุณหมอ ,อ.ผเดิม และทุกๆ ท่าน ด้วยครับ...

 
  ความคิดเห็นที่ 4  
 
daris
วันที่ 26 มี.ค. 2556

กราบขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 5  
 
เข้าใจ
วันที่ 26 มี.ค. 2556

ขอบพระคุณ และขอกราบอนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 6  
 
JANYAPINPARD
วันที่ 27 มี.ค. 2556

ขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 7  
 
rrebs10576
วันที่ 27 มี.ค. 2556

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 8  
 
Boonyavee
วันที่ 28 มี.ค. 2556

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

 
  ความคิดเห็นที่ 9  
 
kinder
วันที่ 28 มี.ค. 2556

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 10  
 
orawan.c
วันที่ 26 มิ.ย. 2557

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

 
เขียนความคิดเห็น กรุณาเข้าระบบ