การทำบุญ
อยากเรียนถามว่า การทำบุญให้สัตว์เลี้ยง โดยการถวายสังฆทานและถวายผ้าไตร บุญเหล่านี้สัตว์เลี้ยงของเราจะได้รับบุญหรือไม่ และการทำแบบนี้ผิดหรือไม่ รบกวนชี้แนะด้วยนะค่ะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
การจะได้รับบุญที่บุคคลได้ทำและอุทิศให้นั้น สัตว์นั้นจะต้องเกิดในภพภูมิที่สามารถรับได้ ซึ่งการอุทิศส่วนกุศลเป็นบุญประเภทหนึ่งที่เกิดขึ้น โดยเมื่อมีการทำบุญประเภทต่างๆ แล้ว ก็มีจิตคิดให้ผู้อื่นรับรู้บุญที่ได้ทำมา เพื่อให้สัตว์นั้นได้อนุโมทนา ดังนั้น การอุทิศส่วนกุศลจึงเป็นเรื่องของจิตที่มีเจตนาให้ผู้อื่นรู้ในบุญที่ตนได้กระทำ ควรเข้าใจครับว่า การอุทิศส่วนกุศล คือ การที่บุคคลนั้นทำบุญและมีจิตปรารถนาดี อุทิศส่วนบุญที่ตัวเองได้ทำให้กับผู้อื่นครับ ในฐานะที่สามารถล่วงรู้ได้ครับ ซึ่งสัตว์อื่นที่สามารถจะอยู่ในฐานะที่ได้รับ คือ เปรต เทวดา ส่วนภูมิที่เป็น นรก สัตว์เดรัจฉาน ไม่อยู่ในฐานะที่จะรู้ในการอุทิศส่วนกุศลและอนุโมทนาได้ครับ ซึ่งในพระไตรปิฎกแสดงว่า ฐานะที่สัตว์จะได้รับส่วนกุศล คือ เปรต ครับ
ซึ่งเราจะต้องเข้าใจการได้รับส่วนบุญจากผู้อุทิศให้นั้นเป็นอย่างไรครับ การอุทิศส่วนกุศลและการที่บุคคลจะได้รับกุศลนั้น ไม่เหมือนกับการที่บุคคลจะให้ของ และบุคคลนั้นจะได้รับของ ไม่ใช่ลักษณะนั้นครับ แต่ที่สำคัญเราจะต้องเข้าใจพื้นฐานของธรรมว่า กุศลของใครก็ของคนนั้น ไม่ใช่ว่า กุศลของเรา หรือ ใคร จะทำให้คนอื่นๆ ได้รับผลของกุศลได้ครับ ดังนั้น เมื่อเป็นไปตามกฎของกรรม การจะได้รับผลของบุญ ได้รับสิ่งที่ดี จะต้องเป็นกุศล เป็นบุญของบุคคลนั้นเองครับ เรื่องการอุทิศส่วนกุศลก็เช่นกันครับ ผู้ที่มีจิตอุทิศ มีเจตนาที่เป็นกุศล เป็นกุศลของบุคคลนั้นที่ตั้งใจบอกบุญ อุทิศให้สัตว์ที่สามารถล่วงรู้ อยู่ในฐานะที่จะรับได้ คือ เปรต เทวดา กุศลเป็นของผู้อุทิศ แต่หากสัตว์นั้นไม่อนุโมทนาแม้รู้อยู่ กุศลของสัตว์นั้นไม่เกิด แม้จะหยิบยื่นให้ ก็ไม่ได้รับผลของบุญนั้นครับ ดังนั้นการที่เปรตหรือเทวดา จะได้รับผลของบุญ ก็ต้องเป็นกุศลของเปรตหรือเทวดาที่เกิดเองครับ จึงจะได้รับ ผลของกรรมดี ดังนั้นเมื่อเปรตล่วงรู้และอนุโมทนา การอนุโมทนา ยินดีในกุศลที่ญาติทำ กุศลจิตของเปรตหรือเทวดาเกิดแล้วครับ เพราะฉะนั้นเมื่อกุศลของตนเองเกิด จึงทำให้ได้รับผลของกุศลที่เกิดจากจิตของตนเองครับ โดยมีการที่ญาติบอกให้รู้ในกุศลที่ทำเป็นปัจจัย กุศลของตนเองเท่านั้นที่จะทำให้ตนเองได้รับผลของกรรมที่ดีครับ ดังนั้นถ้าสัตว์เลี้ยงยังมีชีวิตอยู่ บุญที่ทำ มีการถวายสังฆทาน เป็นต้น ผู้ที่ทำเป็นเจ้าของ อุทิศส่วนกุศลให้สัตว์เลี้ยงที่มีชีวิตอยู่ ย่อมไม่ได้รับผลบุญนั้น เพราะไม่ได้อยู่ในฐานะที่จะรับส่วนกุศล โดยการอุทิศ เพราะจะต้องเป็นเปรตหรือเทวดา ที่จะสามารถเกิดจิตอนุโมทนา และ ได้รับส่วนกุศลนั้น ครับ
แต่หากว่าสัตว์เลี้ยงนั้นตายไปแล้ว และ เกิดในภพภูมิใหม่ที่เป็นเปรต เป็นเทวดา และหากเกิดจิตอนุโมทนาที่ล่วงรู้ในกุศลที่เจ้าของทำ ก็สามารถได้รับผลของบุญได้ที่เกิดจากกุศลจิตของสัตว์นั้นที่อนุโมทนาครับ แต่หากว่าสัตว์เลี้ยงนั้นตายไปแล้ว ไปเกิดเป็นมนุษย์ เกิดในนรก หรือกลับไปเกิดเป็นสัตว์เดรัจฉานอีก ก็ไม่สามารถล่วงรู้ในกุศลที่เจ้าของทำได้ ก็ไม่สามารถรับส่วนกุศลที่อุทิศให้ เพราะในเมื่อไม่ล่วงรู้ ก็ไม่เกิดจิตอนุโมทนา ไม่เกิดกุศลจิตของตนเอง ก็ไม่ได้รับบุญนั้น
เพราะการจะได้รับส่วนของกุศลที่อุทิศให้ สัตว์นั้นจะต้องล่วงรู้ และเกิดกุศลจิตของตนเอง กุศลของตนเองที่จะทำให้ได้รับผลของกุศล ผลของบุญครับ ไม่ใช่การไปยกบุญให้โดยที่ผู้นั้นไม่รู้ครับ
ขออนุโมทนา
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ความดีที่ได้กระทำแล้ว ไม่ว่าจะเป็นการถวายสังฆทาน ซึ่งเป็นทานที่มุ่งตรงต่อสงฆ์ ไม่ได้จำกัดเฉพาะภิกษุรูปหนึ่งรูปใด ตลอดจนถึงการทำความดีประการอื่นๆ สามารถอุทิศเพื่อประโยชน์แก่ผู้อื่นได้ อนุโมทนาเกิดกุศลจิตเป็นของผู้นั้นได้ ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับฐานะของผู้นั้นด้วยว่าจะรับรู้พร้อมกับอนุโมทนาหรือไม่ แต่ถึงอย่างไรก็ตาม ความดีที่ได้กระทำไม่สูญหายไปไหน ก็ย่อมเป็นความดี เป็นบุญของผู้กระทำนั่นเอง และที่ควรจะได้พิจารณา คือ เราเกิดมาแล้วนับชาติไม่ถ้วน มีความเกี่ยวเนืองกับบุคคลอื่นในฐานะต่างๆ นับชาติไม่ถ้วน ความดีที่ได้กระทำแล้วในวันหนึ่ง ในชาตินี้ ก็สามารถอุทิศโดยรวมๆ ก็ได้ คือ ขออุทิศส่วนกุศลที่ได้บำเพ็ญแล้วในวันนี้ แก่มารดาบิดาและผู้มีพระคุณทั้งในปัจจุบันชาติและ ในอดีตอนันตชาติ (นับชาติไม่ถ้วนที่ผ่านๆ มาแล้ว) แก่ญาติและมิตรสหายผู้ล่วงลับไปแล้ว ตลอดจนเทพยดาและอมนุษย์ทั้งหลาย ขอจงมีจิตโสมนัสยินดี อนุโมทนาในส่วนกุศลโดยทั่วกันเทอญ
ความเข้าใจพระธรรม จะทำให้มีความเบาสบาย ไม่เดือดร้อน ไม่หนัก เพราะไม่ได้เป็นไปกับด้วยความอยาก ความต้องการ และที่สำคัญ ความดีเป็นไปเพื่อขัดเกลากิเลสของตนเอง ผู้ที่เห็นโทษของอกุศล และ เห็นคุณของกุศล ก็ย่อมไม่ละเลยโอกาสของความดีไม่ว่าจะเล็กน้อยเพียงใดก็ตาม เพราะถ้ากุศลไม่เกิดแล้ว ก็ย่อมจะเป็นโอกาสเกิดขึ้นแห่งอกุศล อกุศลแม้จะเล็กน้อยก็ไม่ดี ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
อุทิศให้สัตว์เดรัจฉานไม่ได้ เพราะไม่รู้เรื่อง อุทิศให้กับอมนุษย์ได้ และ คนที่ล่วงลับไปแล้วที่เกิดเป็นเปรตได้ และ ขึ้นอยู่กับว่า เขาจะอนุโมทนาหรือไม่ ค่ะ