พระอริยกายสักขี
นางกาติยานี เอตทัคคะในฝ่ายผู้เลื่อมใสมั่นคง นางกาติยานี เกิดในกุกรรฆรนคร เป็นผู้มีศรัทธาเลื่อมใสในพระพุทธศาสนามาตั้งแต่เยาว์วัย มีหญิงสหายคนหนึ่งชื่อนางกาฬี เป็นชาวกุรรฆรนครเช่นกัน ในยามราตรีคืนหนึ่ง ขณะที่พระโกฆิกัณณโสณเถระกำลังแสดงธรรมโปรดโยมมารดา และเป็นเหตุให้โยมมารดานั้นเป็น พระอริยกายสักขี ขณะนั้นนางกาติยานีกับนางกาฬีผู้เป็นสหาย ก็ได้ร่วมฟังธรรมอยู่ข้างท้ายพุทธบริษัทนั้นด้วย
ขอความกรุณาช่วยอธิบายความหมายของ "พระอริยกายสักขี" ด้วยค่ะ
โปรดอ่านคำอธิบายโดยตรงจากพระไตรปิฎกและอรรถกถา
[เล่มที่ 79] พระอภิธรรมปิฎก ธาตุกถา-บุคคลบัญญัติ เล่ม ๓ - หน้าที่ 223
[๔๒] กายสักขีบุคคล บุคคลชื่อว่า กายสักขี เป็นไฉน? บุคคลบางคนในโลกนี้ ถูกต้องวิโมกข์ ๘ ด้วยกาย แล้วสำเร็จอิริยาบถอยู่ ทั้งอาสวะบางอย่างของผู้นั้น ก็สิ้นไปแล้วเพราะเห็นด้วยปัญญา บุคคลนี้เรียกว่า กายสักขี
อรรถกถากายสักขีบุคคล
วินิจฉัยในนิเทศแห่ง กายสักขีบุคคล. คำว่า "เอกจฺเจ อาสวา" ได้แก่ อาสวะบางอย่าง ที่ประหานด้วยมรรค ๓ เบื้องต่ำ. คำว่า "อยํวฺจติ" ได้แก่ บุคคลนี้ คือ ผู้เห็นปานนี้ ท่านเรียกว่ากายสักขี. ก็บุคคลนั้นชื่อว่า กายสักขี ก็เพราะกระทำให้แจ้งซึ่งวิโมกข์อันคนถูกต้องแล้ว. บุคคลใดถูกต้องผลอันเกิดจากฌานก่อนแล้ว กระทำนิโรธคือนิพพานให้แจ้งในภายหลังบุคคลแม้นี้ก็ชื่อว่า กายสักขี. กายสักขีบุคคลนี้มี ๖ จำพวก นับตั้งแต่ พระโสดาปัตติผล จนถึงพระอรหัตตมรรค ดังนี้
จบอรรถกถากายสักขีบุคคล
