จิต เจตสิก วิญญาณ.
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
จิต กับ วิญญาณ เป็นสภาพธรรมอย่างเดียวกัน คือ เป็นสภาพธรรมที่เป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งอารมณ์ เป็นนามธรรม และทุกขณะที่จิตเกิดขึ้นจะต้องมีนามธรรมอีกอย่างหนึ่ง คือ เจตสิก เกิดร่วมกับจิตด้วย ตามควรแก่จิตประเภทนั้นๆ
สิ่งมีชีวิตต้องเกิดจากกรรม ที่กล่าวว่าเป็นสัตว์ เป็นบุคคล เป็นสิ่งมีชีวิต เพราะมีความเกิดขึ้นเป็นไปของสภาพธรรมที่มีจริง ไม่พ้นไปจากนามธรรมและรูปธรรม จึงบัญญัติเรียกว่าเป็นสัตว์ เป็นบุคคล เป็นคนนั้น คนนี้ เป็นสิ่งมีชีวิต ถ้ากล่าวถึงสัตว์โลกแล้ว กว้างมากเลย ถ้าเป็นสัตว์ในอบายภูมิและในสุคติภูมิ (เกิดเป็นมนุษย เกิดเป็นเทวดา) เกิดเป็นรูปพรหมในรูปพรมหภูมิ (ยกเว้นอสัญญสัตตาพรหม) และผู้ที่เกิดเป็นอรูปพรหมในอรูปพรหมภูมิ ล้วนมีจิตเกิดขึ้นเป็นไป ดังนั้น สัตว์ประเภทหนอน ด้วง ก็เป็นสิ่งมีชีวิตที่เกิดจากกรรม ก็มีจิตเกิดขึ้นเป็นไป จะรู้หรือไม่รู้ก็ตาม ความเป็นจริงของสภาพธรรมก็เป็นจริงอย่างนั้น
ต้นไม้ พฤกษาต่างๆ ไม่ใช่สิ่งที่มีชีวิต เพราะสิ่งที่มีชีวิตต้องเกิดจากกรรมเท่านั้น ที่กล่าวว่าเป็นต้นไม้ เป็นพฤษาต่างๆ ก็เป็นเพียงรูปธรรมที่เกิดเพราะอุตุเท่านั้น ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
-สัตว์ บุคคล สิ่งมีชีวิตในโลกนี้ มีจิตวิญญาณไหมครับ?
ที่ชื่อว่าเป็นสิ่งมีชีวิตเพราะเกิดจากกรรมเป็นเหตุ ทำให้มีจิต และไม่ใช่มีแต่จิตเท่านั้น มีเจตสิกที่เกิดขึ้นปรุงแต่งเกิดร่วมด้วย และ เมื่อมีจิต เจตสิก ก็มีรูปที่เกิดจากกรรม ประกอบเป็นรูปร่างกาย สมมติว่าเป็นสิ่งมีชีวิต เป็นสัตว์ บุคคล ดังนั้น ไม่ว่าจะโลกนี้หรือโลกไหน ถ้าเกิดจากกรรมและมีจิต เจตสิก หรือ มีวิญญาณที่เป็นสภาพรู้ ที่ไม่ใช่วิญญาณล่องลอย ชื่อว่า เป็นสิ่งมีชีวิตครับ
-สัตว์ประเภทหนอน ด้วง มีจิตวิญญาณไหม่ครับ?
ไม่จำกัดเฉพาะหนอน แม้สัตว์มีชีวิตอื่นๆ ที่เกิดจากกรรรมก็มีชีวิต เพราะมีจิต เจตสิกและเกิดจากกรรมเป็นสำคัญ ครับ
-ต้นไม้ พฤกษาต่างๆ ทั้งบนบกและในน้ำ เช่นสาหร่าย และประการัง มีจิตวิญญาณ ไหมครับ?
ต้นไม้ สาหร่าย เหล่านี้ ไม่ใช่สิ่งมีชีวิต เพราะไม่มีจิต เจตสิก และ ไม่ได้เกิดจากกรรม แต่เกิดจากความเย็น ความร้อน เป็นเหตุให้เกิดขึ้น และที่ต้นไม้เคลื่อนไหวได้ ก็เพราะอาศัย การเปลี่ยนแปลงของความเย็น ความร้อน ไม่ใช่เพราะอาศัยจิตทำให้เคลื่อนไหว ต้นไม้ไม่รู้อะไร เพราะไม่มีจิต เจตสิก ไม่ใช่สิ่งมีชีวิต ครับ
