ถ้านิพพานแล้วสูญ นิพพานออกจากสิ่งสมมุติทั้งปวง

ขอนอบน้อมด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

นิพพานเป็นสุขอย่างยิ่ง เพราะ ในความจริง สภาพธรรมทุกอย่างที่มีจริงในขณะ เป็นทุกข์ ไม่ใช่เป็นสุขจริง เพราะ เป็นสภาพธรรมที่เกิดขึ้นและดับไ ป แม้แต่ ความสุขก็เกิดขึ้นและะดับไป ไม่เที่ยงเลย สิ่งที่ไม่เที่ยง จะเป็นสุขไม่ไ้ด้เลย แต่ สิ่งใด ที่ไม่มีสภาพธรรมที่เกิดขึ้นเลย เมือ่ปราศจากสภาพธรรมที่เกิดขึ้นและ ดับไป สิ่งนั้นจะเป็นสุข สิ่งยิ่งกว่า สุขที่อาศัยกาม ที่ยินดีพอใจ ติดข้อง เพราะ เมื่อ ยินดีสิ่งใดก็ทุกข์สิ่งนั้น เมื่อไม่มีสภาพธรรมอะไรเลย ก็ไม่มีความยินดี ไม่มีการ เกิดขึ้นของสภาพธรรม จึงเป็นสุขอย่างยิ่ง สุขเพราะ ไม่ต้องติดข้อง สุขเพราะ ไม่ ต้องมีการเกิดขึ้นของสภาพธรรมอะไร ก็ไม่มีอะไรที่จะต้องให้ทุกข์ พระนิพพาน เป็นสภาพธรรมที่ไม่มีกาเรกิดขึ้นของสภาพธรรมที่เป็น ขันธ์ 5 ก็จึงเป้นสุขอย่างยิ่งโดยนัยนี้ ครับ

ขออนุโมทนา

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ตอนพระพุทธเจ้ามีชีวิตอยู่ มีจิตเป็นตัวรู้ ว่าสุขอย่างยิ่ง กับการไม่มีกิเลส แต่เมื่อปรินิพพานไปแล้ว อะไรเป็นตัวรู้ ว่าสุขอย่างยิ่ง สุขเพราะ ไม่ต้องติดข้อง สุขเพราะ ไม่ต้องมีการเกิดขึ้นของสภาพธรรมอะไร ก็ไม่มีอะไรที่จะต้องให้ทุกข์ อะไรเป็นตัวรู้ส่วนนี้ครับ

เรียนความเห็นที่ 3 ครับ

คำว่า สุขอย่างยิ่ง ไม่ได้หมายความจะต้องไปรู้ จึงจะหมายความว่า เป็น ความสุข อย่างยิ่ง แต่ ความสุขอย่างยิ่งนี้ กำลังไปเปรียบเทียบ กับ สิ่งที่เป็นความทุกข์ คือ สภาพธรรมทีเ่กิดขึ้นและดับไป ที่เป็นขันธ์ 5 ว่าเป็นทุกข์ เมื่อไม่มีขันธ์ 5 จึง ชื่อว่า สุขอย่างยิ่ง เพราะ ปราศจากสภาพธรรมที่เป็นทุกข์ แม้จะไม่มีสภาพรู้ไปรู้ เลยว่า เป็นทุกข์ แต่ ตัวสภาพธรรมที่นิพพาน ก็ชื่อว่าเป็นสุข และ การไม่มีการ เกิดขึ้นของสภาพธรรมนั้น ก็ชื่อว่าเป็นสุข ครับ ดังเช่น ลักษณะของสภาพธรรมที่ มีจริง เช่น รูปธรรม ที่เป็นสภาพธรรมที่เป็นธาตุดิน ที่อยู่ในป่า ก็มีลักษณะที่แข็ง แม้ไม่มีใครไปรู้สภาพธรรมนั้นที่อยู่ในป่า แต่ก็ไม่สามารถเปลี่ยนลักษณะของธาตุ ดิน ที่แข็งที่อยู่ในป่าได้ พระนิพพาน แม้ไม่มีใครไปรู้ แต่ ตัวพระนิพพาน ที่ปราศ จากการเกิดขึ้นของสภาพธรรมที่เป็นตัวทุกข์ ก็เป็นสุขอย่างยิ่ง แม้ไม่มีใคร และ ไม่มีสภาพรู้ก็ตาม ครับ

ขออนุโมทนาที่ร่วมสนทนา

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระินิพพาน เป็นสุขอย่างยิ่ง พระนิพพาน เป็นสภาพธรรมที่ไม่เกิด ไม่ดับ แต่เป็น เป็นสภาพธรรมที่มีจริงอีกประการหนึ่ง เป็นสภาพธรรมที่ปราศจากปัจจัยปรุงแต่ง เป็น สภาพธรรมที่ดับทุกข์ ดับกิเลส เป็นสภาพธรรมที่ตรงกันข้ามกับสังสารวัฏฏ์อย่างสิ้น เชิง พระินิพพาน เป็นสุข เพราะเข้าไปสงบระงับสังขารทั้งหลายทั้งปวง ความเป็นจริงของสภาพธรรม เป็นจริงอย่างไรก็เป็นจริงอย่างนั้น ไม่มีใครสามารถเปลี่ยนแปลงได้ครับ

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

นิพพานไม่เกิด และ ไม่ดับ นิพพานจึงเที่ยง และ เป็นสุข ค่ะ

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ