ความเข้าใจในธรรมและสติปัญญา
สืบเนื่องจากหัวข้อ "ความเข้าใจและสติปัญญา"
เป็นหัวข้อที่น่าสนใจและลึกซึ้งมากค่ะ ที่จะถามต่อไปก็คือ ปัญญาเจตสิกและสติที่เกิดร่วมกับความเข้าใจธรรม จะทำให้ระลึกรู้ลักษณะสภาพธรรมตามเป็นจริงในขณะนั้นได้อย่างไร?
สติทำกิจระลึก ปัญญาทำกิจรู้ความจริง ฉะนั้น ขณะที่สติปัฏฐานเกิดขึ้นพร้อมด้วยสติและสัมปชัญญะ จึงรู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง ตามระดับของสติปัญญาของแต่ละคน ซึ่งความคมกล้าของปัญญาไม่เท่ากัน
ปัญญาเจตสิก เป็นสภาพความเข้าใจในลักษณะธรรมะที่กำลังปรากฏเกิดร่วมกับสติ ความเข้าใจไม่ใช่แยกต่างหากจากปัญญาเจตสิกแต่เป็นตัวปัญญาเจตสิก แตกต่างกับสติที่ทำหน้าทีไม่หลงลืมในสภาพธรรมะ ความเข้าใจสภาพธรรมที่สติระลึกตรงลักษณะ เกิดจากความเข้าใจในขณะฟังเรื่องของสภาพธรรมเป็นปัญญาอีกระดับหนึ่ง จนเข้าใจว่ามีสภาพธรรมทั้งหลายไม่ใช่ตัวตน เป็นการสะสมจนสัจญาณมั่นคงเป็นปัจจัยให้สติปัฏฐานเกิด ระลึกตรงลักษณะของสภาพธรรมตามความเป็นจริง