ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๐๐

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรม จากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจสั้นๆ เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาน้อย เพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ถึงแม้ว่าจะเป็นข้อความที่สั้น แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

[ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๐๐]

[1] เกิดแล้วแก่ แล้วก็เจ็บ แล้วก็ตาย สาระอยู่ตรงไหน? น่าพิจารณาทีเดียว ไม่ละเลยความดี

[2] ทางเดียวกว่าจะรู้ความจริงของสิ่งที่กำลังปรากฏ คือ อบรมเจริญปัญญา

[3] สละวัตถุสิ่งของให้ทาน สละความโกรธความขุ่นเคืองใจในผู้อื่น มีความอดทน ทุกอย่างที่จะบำเพ็ญความดีทุกอย่าง นี้แหละ เป็นการเติมความดีอยู่เรื่อยๆ

[4] อกุศล ไม่มีประโยชน์ มีแต่โทษโดยส่วนเดียว

[5] ที่สำคัญที่สุด คือ เข้าใจถูกเห็นถูกในสิ่งที่กำลังปรากฏ

[6] ทุกคนที่เกิดมาแล้ว สำคัญไหมในสิ่งที่เห็น อยากได้ ติดข้อง ยากแสนยาก ที่จะรู้ว่าเป็นเพียงสิ่งที่กำลังปรากฏทางตา มีชั่วคราว แล้วก็หมดไปเท่านั้นเอง

[7] ไม่ว่าจะเป็นคำใด ก็ล้วนแล้วแต่แสดงให้เข้าใจสิ่งที่มีจริงๆ เดี๋ยวนี้ ซึ่งเมื่อรู้แล้ว ก็เป็นความจริงที่ประเสริฐ

[8] ชีวิตธรรมดาๆ สะสมมาที่จะประพฤติตามที่เป็นไปแล้วก็มีการฟังพระธรรม เพื่อจะได้มีความเข้าใจถูกเห็นถูกในสิ่งที่ประพฤติว่า เป็นธรรมที่เกิดขึ้นทำกิจหน้าที่ ไม่ใช่เรา

[9] ต้องฟังพระธรรม ฟังจนกระทั่งเข้าใจขึ้น ยากแสนยากที่จะรู้สิ่งที่มีจริงๆ ในขณะนี้ตามความเป็นจริง ขาดการฟังพิจารณาไตร่ตรองในสิ่งที่ได้ยินได้ฟัง ไม่ได้เลย

[10] ขณะที่ติดข้องต้องการ ไม่ใช่การละ ไม่สามารถทำให้เข้าใจความจริงได้เลย เพราะไม่รู้ความจริงของสิ่งที่เกิดปรากฏ จึงมีความติดข้องยินดีพอใจ

[11] ที่มีสภาพธรรมเกิดขึ้นเป็นไปอยู่ตลอด ก็เพราะยังมีความไม่รู้อยู่ จะดับการเกิด ขึ้นเป็นไปของสภาพธรรมได้ ก็คือ ดับกิเลสอันเป็นเหตุแห่งทุกข์โดยประการทั้งปวง

[12] ฟังพระธรรมบ่อยๆ เพื่อเข้าใจขึ้นๆ

[13] ปกติของท่านมีชีวิตธรรมดา ไม่ได้เข้าใจผิดในข้อปฏิบัติ แล้วถ้าท่านจะละเว้น ทุจริตหรืออกุศล ก็เป็นเพราะสติอบรมแล้วก็รู้ว่าสภาพธรรมใดเป็นสภาพธรรมที่เป็น อกุศล ก็เว้นก็วิรัติ แม้ขณะที่เว้นวิรัตินั้น ก็เป็นสติ ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน

[14] เกิดมาแล้ว ทุกอย่างเป็นไปตามเหตุปัจจัย ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของ ใครทั้งสิ้น

[15] ธาตุรู้ (จิต กับ เจตสิก) ไม่ใช่เรา ธาตุที่ไม่ใช่สภาพรู้ (รูปธรรม) ก็ไม่ใช่เรา เป็นแต่เพียงธาตุแต่ละธาตุ เท่านั้น จริงๆ

[16] ถ้าไม่มีความเข้าใจจะไปไหน? ก็ไปทางที่ไม่เข้าใจ ซึ่งเป็นมานานแสนนาน แต่เมื่อเริ่มมีความเข้าใจถูก ก็จะเป็นเหตุให้มีความเข้าใจถูกเห็นถูกยิ่งขึ้นต่อไปได้

[17] ทุกคนเสมอกัน มีตาด้วยกัน และก็เห็นเหมือนกัน แต่ใจต่างกัน เพราะฉะนั้น สำคัญที่ใจ คนที่มีทรัพย์สมบัติมากมายมหาศาล แต่ใจเดือดร้อน ทุกข์อยู่ที่ไหน ถ้าไม่ใช่เพราะกิเลส

[18] ถ้าสามารถจะรู้ตามความเป็นจริงว่า ทุกอย่างเกิดได้จริงๆ ต่อเมื่อมีเหตุปัจจัยที่ สมควรที่สิ่งนั้นจะเกิดขึ้นเป็นอย่างนั้น ไม่เป็นอย่างอื่น และถ้ามีความเข้าใจอย่างนี้แล้ว ทุกสิ่งที่เกิดขึ้นปรากฏเล็กน้อยแล้วก็ดับไป แล้วก็ไม่มีใครเป็นเจ้าของจริงๆ อะไรจะเกิดขึ้นก็ต้องเกิดขึ้นตามเหตุตามปัจจัย ทุกคนไม่อยากจะมีความทุกข์ แต่เลือกไม่ได้

[19] ให้ทราบว่ามีตา หู จมูก ลิ้น กาย สำหรับรู้สิ่งที่ปรากฏ แต่การสะสมที่มีอยู่ในใจ แล้วแต่ว่าขณะนั้นมีปัจจัยที่จะเป็นกุศลหรือเป็นอกุศล ถ้าไม่มีความเข้าใจธรรม ก็ เป็นไปตามอกุศลที่ได้สะสมมา แต่ถ้าเริ่มมีความเข้าใจธรรม ความเข้าใจธรรมก็จะ เข้าใจในขณะนั้นว่า ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ของเรา ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชา แล้วอะไร จะเกิดขึ้น ไม่มีใครสามารถรู้ล่วงหน้าได้

[20] ถ้าหากมีความเข้าใจเพิ่มขึ้นแล้วไม่หวั่นไหว ขณะนั้นก็ต้องเป็นสุขมากกว่าคนที่ อยากจะเห็น อยากจะได้ยิน แม้จะมีทรัพย์สมบัติมากมาย แต่หวั่นไหวด้วยความทุกข์ ด้วยอกุศลที่เกิดขึ้นกลุ้มรุมจิตใจ

[21] บุคคลผู้ที่รักษาศีลจนเป็นอุปนิสัย ผู้นั้นก็จะมีกาย วาจาที่สะอาด ไม่เบียดเบียน ใครให้เดือดร้อนเลย ถึงแม้ว่าการให้ทานของบุคคลประเภทนี้จะมีน้อยกว่าบุคคลผู้มี อัธยาศัยในการให้ทานก็ตาม

[22] พระผู้มีพระภาคเจ้า ได้ทรงแสดงว่า ไม่ว่าจะเป็นภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก หรือ อุบาสิกา ก็ตาม ถ้าเป็นคนพาล เมื่อกระทำกรรมอันชั่วช้า เป็นทุจริตประการต่างๆ เบียดเบียนผู้อื่นให้เดือดร้อน ย่อมร่าเริงยินดีในการกระทำ อุปมาเหมือนกับบุคคล ผู้เคี้ยวกินของหวาน มีน้ำผึ้ง น้ำตาล เป็นต้น จึงเป็นผู้มีความสำคัญผิดว่า บาปกรรม นั้น น่าใคร่ น่าพอใจ (ยังไม่รู้สึกว่าบาปมีโทษ) ต่อเมื่อใดก็ตามที่บาปกรรมที่เขา ทำนั้นได้ให้ผล เมื่อนั้นคนพาล ย่อมเป็นผู้ประสบทุกข์อย่างยิ่ง ซึ่งเป็นผลของกรรม ชั่วที่ตนเองได้กระทำแล้วเท่านั้น ไม่มีใครทำให้เลย

[23] การกระทำทุกอย่างของแต่ละบุคคลที่เกิดขึ้นเป็นไปในชีวิตประจำวัน จะต้องมี เหตุทั้งนั้น และเหตุของการกระทำสิ่งที่ไม่ดีทั้งหมดล้วนเกิดจากกิเลส ถ้าตราบใด ที่ยังมีกิเลสอยู่ ตราบนั้นก็ยังมีเหตุให้เกิดการกระทำที่ไม่ดีได้ แต่จะมากหรือน้อยก็ ขึ้นอยู่กับกำลังหรือระดับของกิเลสที่แต่ละบุคคลได้สะสมมา

[24] ถ้าเป็นผู้ที่ได้ฟัง ได้ศึกษาพระธรรมอยู่เป็นประจำบ่อยๆ เนืองๆ จิตใจย่อมน้อม ไปในทางกุศลได้ ซึ่งเป็นการปรุงแต่งของธรรมฝ่ายดี โดยที่ค่อยๆ เป็นค่อยๆ ไป

[25] กิเลสทั้งหลาย มี ความไม่รู้เป็นต้น ไม่สามารถจะช่วยใครได้เลย

[26] เกิดมาแล้วมีภัยมาก โดยเฉพาะภัยภายใน คือ กิเลส

[27] ถ้าทุกคนมีความเข้าใจถูกเห็นถูก พ้นจากภัยแน่

[28] แต่ละคนที่มาฟังพระธรรม ต้องการความสำเร็จอะไร? ความเข้าใจถูกเห็นถูก ตามความเป็นจริง เพราะความสำเร็จอยู่ที่ความเข้าใจถูกเห็นถูก

[29] จุดประสงค์ของการฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม จะต้องเริ่มเป็นผู้ตรงตั้งแต่ต้น ว่ามีธรรม แต่ไม่เข้าใจ จึงศึกษา

[30] ไม่ว่าจะกล่าวถึงคำใด ก็เพื่อให้เข้าใจสภาพธรรมที่มีจริงๆ ว่า เป็นธรรม ไม่ใช่เรา

[31] ใครที่ทำอะไรเดี๋ยวนี้ก็เพราะฉันทะความพอใจ พอใจที่จะศึกษาพระธรรม พอใจ ที่จะไปเที่ยว เป็นต้น เป็นธรรมที่เกิดขึ้นเป็นไป ไม่ใช่เรา

[32] ฟังพระธรรมตลอดชาตินี้ ก็เพื่อความเข้าใจอย่างมั่นคงว่า ธรรม เป็น ธรรม ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน

[33] ถ้าไม่มีความเข้าใจถูกตั้งแต่ต้น ปัญญาขั้นต่อไปก็มีไม่ได้

[34] หนทางของปัญญา เป็นไปเพื่อมีความเข้าใจในสิ่งที่ไม่เคยเข้าใจมาก่อน

(ขอเชิญผู้ศึกษาพระธรรมร่วมกันทุกท่าน ร่วมแบ่งปันข้อความธรรม ด้วยนะครับ)

ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ ๙๙ ได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๙๙

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ ...