-- นิมิตของธรรมะ --

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขอเชิญรับฟัง...

นิมิตของธรรมะ

ท่านอาจารย์สุจินต์ คำว่า นิมิต อนุพยัญชนะ หมายความว่าอะไรคะ คุณคำปั่น

อาจารย์คำปั่น คำว่า นิมิตตะนี่นะครับ ก็หมายถึง รูปร่างสัณฐานต่างๆ ส่วนคำว่า อนุพยัญชนะ นะครับ โดยศัพท์ ก็หมายถึง สิ่งที่เป็นเครื่องยังกิเลสให้เกิดขึ้น หรือว่า เป็นเครื่องยังกิเลสให้ปรากฏ เวลาที่ติดข้อง ก็ติดข้องทั้งในนิมิต และก็ในอนุพยัญชนะ ซึ่งก็เป็นส่วนละเอียดละเอียด

ท่านอาจารย์สุจินต์ ถ้าไม่มีสภาพธัมมะ ที่เกิดดับสืบต่อ จะมีนิมิตไหม อยู่ดีๆ ก็มีนิมิต โดยที่ไม่มีสภาพธัมมะได้อย่างไร นี่คือ ความเป็นเหตุเป็นผล อย่างยิ่งนะคะ ของธัมมะ เป็นความจริง ที่ไม่สามารถที่จะเปลี่ยนแปลงได้ ไม่ว่าอะไรก็ตามค่ะ ที่ปรากฏว่า เป็นสิ่งหนึ่งสิ่งใด ความจริงคืออะไร ความจริงต้องมี ธัมมะอย่างหนึ่ง ซึ่งเกิดดับสืบต่อ จนกระทั่งปรากฏเป็นรูปร่างสัณฐาน หรือ ความจำ อย่างหนึ่งอย่างใด เช่น คำว่า “เช่น” เป็นนิมิต หรือเปล่าคะ

ถ้าเป็นเสียงเล็กน้อย เพียงกระทบหู ปรากฏแล้วดับ ที่ทรงแสดงไว้นะคะว่า จิตเกิดดับอย่างรวดเร็ว นับประมาณไม่ได้ ก็คือ เดี๋ยวนี้ เนี่ยค่ะ ทันทีที่เห็น ก็เป็นคนเยอะเลย ทำไมนิมิตมามากมายอย่างนี้ ทั้งสิ่งที่ปรากฏ ที่เกิดดับ และจิตที่ไปรู้ด้วย ว่าเป็น รูปร่างสัณฐานต่างๆ นี่ก็แสดงให้เห็นว่า การเกิดดับเร็วมาก

แล้วก็เพราะการเกิดดับอย่างเร็ว จึงไม่สามารถ ที่จะรู้เพียงหนึ่ง ที่เกิดแล้วดับ แต่เมื่อหลายๆ ขณะ เกิดสืบต่อ ทั้งสิ่งที่ปรากฏ ก็ปรากฏเป็นนิมิต และจิตก็เป็นนิมิตด้วย เช่น เห็นขณะนี้ค่ะ เห็น หนึ่ง ขณะ หรือเปล่าคะ

ที่กำลังเห็นอยู่เดี๋ยวนี้ หลายขณะ จนรู้ว่า เห็น นี่คือ นิมิตของจิตเห็น เพราะฉะนั้น นิมิตทุกอย่าง นะคะ รูป รูปะนิมิต ไม่ว่าจะเป็นเป็น สีที่ปรากฏทางตา รูปร่างสัณฐานต่างๆ หรือเสียง หรือกลิ่น หรือรส ทั้งหมด เป็นนิมิต แล้ว เพราะว่า ไม่ได้เพียงเกิดแล้วดับ เพียงเกิดแล้วดับ จึงสามารถที่จะรู้ว่า นั่นไม่ใช่นิมิต แต่เป็นธัมมะ แต่เพราะเหตุว่า เกิดดับอย่างเร็วนะคะ เพราะฉะนั้น ตลอดเวลา รู้ นิมิตหมด ยังไม่ได้ รู้ การเกิดดับเพียงหนึ่ง เพราะว่า เกิดดับเร็วสุด ที่จะประมาณได้ ด้วยเหตุนี้ ก็จะเข้าใจ ความหมายของนิมิต ไม่ใช่ว่าเพียงแต่ ฟัง แล้วก็ ลืมไปแล้วว่ายังไง แต่นิมิตของสิ่งที่มีจริง เพราะ สิ่งที่มีจริงเกิดดับเร็ว จึงปรากฏเป็นรูปร่าง หรือนิมิต แต่ละทาง เช่น นิมิตของสิ่งที่ปรากฏให้เห็นได้ เป็นอย่างนี้นะคะ เป็นคิ้ว เป็นตา เป็นจมูก เป็นโต๊ะ เป็นเก้าอี้ นั่นคือ รูปร่างสัณฐาน ของ สิ่งที่เกิดดับ ปรากฏให้เห็นได้ นิมิตของเสียง ก็เป็นเรื่องเลยค่ะ ทันที เป็นคำออกมา แต่ละคำ ได้ยินเสียง หรือว่า ได้ยินคำ ได้ยินเสียง หรือว่า ได้ยินคำ คะ ถ้าไม่มีเสียง จะมีคำได้ยังไง

แต่เพราะเสียงนั้น นะคะ ต่างกัน หลากหลาย เป็น นิมิต ของแต่ละเสียง ทำให้ คิดถึง แต่ละคำ ด้วยเหตุนี้ เวลาคิด คิดคำ ใช่ไหมคะ ทั้งๆ ที่ ถ้าไม่มีเสียง ก็ไม่มีคำ แต่ไม่ได้จำเสียง แต่จำคำซึ่งเป็นนิมิตของเสียง เพราะ ทุกครั้งที่คิดแต่ละคำ ก็คือ กำลังคิดถึง นิมิต ไม่ใช่จำเสียงนะคะ แต่หมายความว่า รู้ว่าเสียงนั้น นิมิตอย่างนั้นน่ะ หมายความถึงอะไร ก็จำ แล้ว ก็คิดถึง ความหมายนั้น ทันที ด้วยเหตุนี้ ก็จะเห็นได้ว่า กว่าจะเข้าใจ แต่ละคำจริงๆ อย่างมั่นคง ติดใน นิมิต อนุพยัญชนะ ก็ต้องรู้ว่า นิมิต คืออะไร อนุพยัญชนะ คืออะไร

ข้อความ โดย มศพ.

ที่มี การคิดถึง รูปร่าง สัณฐาน ส่วนหยาบ ส่วนละเอียด ของสิ่งต่างๆ นั้นนั้น ก็เพราะ มี สภาพธรรม เกิดดับ สืบต่อ อย่างรวดเร็ว คือ สิ่งที่ปรากฏทางตา และจิตเห็นเห็น หรือ ที่มีคำพูด ก็เพราะ มีเสียง ที่ปรากฏ เกิดดับ สืบต่อ แต่เนื่องจาก ไม่ได้อบรมปัญญา ที่ประจักษ์สภาพธรรม แต่ละอย่าง ตามความเป็นจริงจริง จึงติดใน นิมิต คือ ส่วนหยาบ และ อนุพยัญชนะ คือ ส่วนละเอียดละเอียด โดย ข้าม การรู้ ตรง ลักษณะ สภาพธรรม แต่ละอย่าง

กราบเท้าบูชาคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านค่ะ