ศีล 5
อยากทราบว่า กรณีต่างๆ ที่ยกมานี้จะผิดศีลไหมครับ สำหรับศีลในระดับของคนที่
ก่อกรรมในฐานะปุถุชนแล้วก็อริยเจ้าเบื้องต้น (ผมเข้าใจว่าหากมองไปที่เรื่อง "ควรไม่
ควร" ไปถามแต่ละคนมาตรวัดอาจจะต่างกันไปได้อีก)
* การดื่มเหล้าด้วยเหตุผลที่ว่า กระชับมิตร เข้าสังคม, เพื่อสังคม หรือว่าดื่มเพราะว่า
อาชีพต้องเอนเตอร์เทนผู้อื่นเป็นครั้งคราว หรือว่าบางอาชีพที่จำเป็นต้องอาศัย
ประโยชน์จากความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่นซึ่งให้คุณให้โทษ ให้ประโยชน์กับตนเอง
และกรณีดื่มเพื่อความอบอุ่นให้กับร่างกาย
(ผมถามภายใต้เงื่อนไขที่ว่า ผู้สร้างเหตุนี้มีวิธีคิดในแบบ ตามน้ำ ตามสังคม ไม่ขัดใจ
รักษาน้ำใจ ไม่อยากขัดแย้ง หรือว่าแปลกแยกขึ้นมาจากผู้อื่น ไม่ได้มีเจตนา หรือว่า
ยินดี "แต่ว่า" ในขณะเดียวกัน ก็ไม่ได้พยายามเลี่ยง ไม่ได้พยายามเบี่ยง หรือว่าปฏิเสธ
อย่างสุภาพ/หรือว่าพูดอย่างมีเมตตาถึงการไม่สะดวกใจที่จะทำอย่างนั้นในการทำ
กรรมที่เกี่ยวข้องกับศีลข้อ 5)
* * อาชีพบางอย่างจะถือว่าไม่ผิดศีลหรือเปล่าครับเพราะว่าไม่ได้มีเจตนาหรือ
ว่าความมุ่งมาดปรารถนาร้าย เช่น เพชรฆาตยิ่งเป้าในเรือนจำ คนที่คอยฉีดยา
ประหารชีวิตนักโทษ ทหารที่ฆ่าอริราชศัตรูให้กับประเทศตามคำสั่งของผู้บังคับ
บัญชา เจ้าหน้าที่ตำรวจที่วิสามัญผู้ร้าย หรือว่าหมอบางประเทศที่กฏหมายอนุญาต
ให้ทำการฆ่าโดยเมตตา (mercy killing) ได้สำหรับผู้ป่วยที่หมดหนทางรักษาชีวิต
ไว้แล้ว
* * * หรือว่ากรณีเช่น อยากรู้ความลับทางธุรกิจบางประการก็ไปใช้เงินซื้อตัว คนที่
ทำงานในส่วนที่เกี่ยวข้องจากบริษัทนั้นมา/ หรือว่าคนที่มีหน้าที่ต้องขโมย จารกรรม
เพื่อบ้านเมือง หรือว่าบริษัทหน่วยงานของตนเพื่อบรรลุวัตถุประสงค์ความต้องการ
แบบโลกๆ ที่มีคำว่ากิเลสอยู่แบบนี้ผิดไหมครับ?
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
กิเลส อกุศลก็มีหลายระดับ ตามระดับของกิเลส กิเลสเพียง คิดในใจ กิเลสที่แสดงออกมาทางกาย วาจา แต่ ไม่ถึงกับล่วงศีล และ กิเลสที่มีกำลัง ที่ล่วงศีล 5 เป็นต้น
ซึ่งการจะล่วงศีล หรือ ไม่นั้น สำคัญที่เจตนาก่อน หากมีเจตนาทุจริต ไม่ดี จะ
ด้วยการอ้างเหตุผลใดก็ตาม เพราะความจำเป็น เพราะสังคม หรือเป็นเพราะอาชีพ
ขณะนั้น ก็ต้องเป็นบาปที่เป็นการล่วงศีล ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ อย่างการดื่มสุรา ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลใด กรรมอยู่ที่เจตนา หากมีเจตนาดื่ม จะด้วยเหตุผลใดก็ตาม และ มีการดื่มสุรานั้น เจตนาดื่มมีแล้ว และดื่มสำเร็จ ก็เป็นอันล่วงศีล ข้อ 5
ส่วน การเป็นเพชรฆาต มีการฆ่าบุคคลอื่น จะด้วยเหตุผลว่า เพราะเป็นอาชีพ แต่บาป
ที่เป็นการล่วงศีลข้อที่ 1 สำคัญที่มีเจตนา เพราะ มีเจตนาฆ่าแล้วในขณะนั้นจะด้วย
เหตุผลใดก็ตาม แต่เพราะมีเจตนาฆ่า จึงฆ่าและสัตว์นั้นตาย ก็เป็นการล่วงศีลข้อที่ 1
แล้วในขณะนั้น ครับ สำคัญที่เจตนา ส่วนเรื่องของเหตุผลนั้น ก็เป็นความนึกคิดขึ้น
ก่อนที่จะทำบาป ว่า ทำเพราะอะไร จึงทำ แต่การพิจารณาธรรม ต้องขณะที่ทำ คือ
ขณะนั้น มีเจตนาที่ทุจริต คือ มีเจตนาดื่มสุรา มีเจตนาฆ่าหรือไม่ ครับ ขออนุโมทนา