ถามเรื่องศีล

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ศีลนั้นก็มีหลากหลายนัย ศีล หมายถึง ความประพฤติที่งดเว้นทางกาย วาจา ก็ได้ (วาริตศีล) ศีล ยังหมายถึง การประพฤติสิ่งที่สมควรทางกาย วาจา (จารีตศีล) มีการเลี้ยงดู มารดา บิดา เป็นต้น และศีล ยังหมายถึง ความเป็นปกติ ที่เป็นทั้งกุศลศีล อกุศลศีล แต่เมื่อกล่าวโดย ศีลที่เป็นข้อประพฤติปฏิบัติเพื่อละกิเลส ย่อมมุ่งหมายถึงกุศลศีล

ซึ่งสำหรับโดยนัยของศีล 5 นั้น เป็นศีลโดยนัยงดเว้น ที่เป็นวิรัติ ซึ่งจะเป็นศีลข้อใดข้อหนึ่ง ในศีล 5 ขณะนั้นจะต้องมีเจตนาที่จะงดเว้นจากการทำบาป ยกตัวอย่าง เช่น ศีลข้อที่ 1 ที่เป็นการงดเว้นจากการฆ่าสัตว์ ก็คือ เช่น ขณะใดที่ยุงมากัดแล้ว ไม่ตบ ขณะนั้น กุศลศีลที่เป็น ศีลข้อที่ 1 เกิดขึ้น เพราะมีเจตนางดเว้น จากการทำบาป ครับ

ศีลข้อที่ 2 ขณะใดที่มีเงินของคนอื่นอยู่ข้างหน้า แล้วงดเว้นจากการลักขโมย ในขณะนั้น การงดเว้น ชื่อว่า รักษาศีลข้อที่ 2 ครับ

ศีลข้อที่ 3 ขณะใดที่งดเว้นจาก การเป็นชู้ภรรยาของผู้อื่น ขณะนั้นก็มีศีลข้อที่ 3

ศีลข้อที่ 4 ขณะที่งดเว้นจากการพูดเท็จในขณะนั้น ก็มีศีลข้อที่ 4 ครับ

ส่วนขณะใดที่มีเจตนา สมาทานที่จะรักษาศีล ทั้ง 5 ข้อ ขณะนั้น ก็มีศีล 5 ในขณะจิตนั้น ครับ

เพราะฉะนั้นจากคำถามแต่ละข้อ จึงตอบคำถามได้ดังนี้ ครับ

-การปล่อยปลา ปล่อยนก ไถ่ชีวิตโคกระบือ เป็นการรักษาศีลข้อที่ 1 ใช่หรือไม่

ขณะที่ปล่อยปลา ปล่อยนก เป็นเจตนา ที่ให้ชีวิตสัตว์ เป็นอภัยทาน คือ ให้ความปลอดภัยกับสัตว์ จึงเป็นกุศลในขั้นทาน ในขณะนั้น แต่ขณะนั้น ไม่ได้มีเจตนางดเว้นจาก การฆ่าสัตว์ และ ไม่ได้มีเจตนาที่จะถือเอา รักษาศีลข้อที่ 1 จึงไม่ได้เกิดกุศลขั้นศีลโดยนัยในการรักษาศีลข้อที่ 1 ครับ แต่เป็นกุศลศีล ที่เป็นโดยนัยการประพฤติอย่างเหมาะสม คือ จารีตศีล ครับ

-การบริจาคเงินทอง เป็นการรักษาศีลข้อที่ 2 ใช่หรือไม่

ขณะนั้น เป็นกุศลขั้นทาน ที่มีเจตนาให้ทรัพย์ แต่ ไม่ใช่ กุศลขั้นศีล รักษาศีลข้อที่ 2 เพราะขณะนั้น ไม่ได้มีเจตนางดเว้นจากการลักทรัพย์ คือ ไม่มีจิตคิดว่า จะไม่ขโมยของในขณะนั้น ครับ

-การซื้อบริการทางเพศโดยที่ภรรยาอนุญาตเป็นการผิดศีลข้อที่ 3 หรือไม่

การล่วงศีลข้อที่สามของผู้ชายนั้น ไม่ได้อยู่ที่ภรรยาอนุญาตหรือไม่ แต่อยู่ที่ผู้หญิงที่ไปซื้อบริการนั้น หากมีสามีแล้ว ถ้าไม่ได้รับอนุญาตจากสามีของผู้หญิง ผิดศีลข้อ 3 แต่หากสามีของผู้หญิงที่ไปซื้อบริการอนุญาตก็ไม่ผิดศีลข้อที่ 3 ครับ หรือถ้าผู้หญิงที่ขายบริการ ไม่มีสามี แต่พ่อแม่ ไม่ได้อนุญาต และผู้ชายไปซื้อบริการ ก็ผิดศีลข้อที่ 3 ครับ

-ศีลข้อ 5 ห้ามเรื่องสุราอย่างเดียว หรือยาเสพติดทั้งหลาย อยู่ในข้อนี้ด้วยหรือไม่

ศีลข้อ 5 หมายถึง การงดเว้นจากการดื่มสุรา เมรัย ก็คือ รวมสุรา และของมึนเมาต่างๆ ด้วย ที่เป็นของมึนเมาที่จะทำให้เกิดความเมาเกิดขึ้นได้ เช่น ยาเสพติดประเภทอื่นๆ ไม่ใช่หมายเฉพาะ สุราเท่านั้น ครับ

ซึ่งสุรา ได้แก่ สุรา ๕ อย่าง สุราทําดวยแป้ง สุราทําด้วยขนม สุราทําด้วยข้าวสุก สุราผสมเชื้อ สุราที่ปรุงด้วยเครื่องปรุง. แม้เมรัยก็มี ๕ อย่าง คือ เมรัยที่ทําด้วยดอกไม้ เมรัยที่ทําด้วยผลไม้ เมรัยทําด้วยงบน้ำอ้อย เมรัยที่ทําด้วยดอกมะซาง เมรัยที่ปรุงด้วยเครื่องปรุง.

ดังนั้นชื่อวา มัชชะ เพราะอรรถว่าเป็นที่ตั้งแห่งความเมา. คือ อาหารหรือเครื่องดื่มอะไรก็ตาม รวมทั้งยาเสพติด ที่สามารถทำให้เมาได้ สิ่งนั้นเป็นมัชชะ เมื่อบุคคลใดมีเจตนาดื่ม หรือ เสพสิ่งนั้น และเมื่อดื่มหรือเสพ ทานสิ่งนั้น ย่อมล่วงศีล 5 ครับ

อธิบายเพิ่มเติมอีกนิดครับ ไม่ได้หมายความว่ามีเจตนาทานของมึนเมาแต่ทานนิดเดียวแต่ไม่เมาจะกล่าวว่า ไม่ผิดศีลข้อ 5 เพราะไม่เมาไม่ได้ครับ เพราะมีเจตนาดื่มหรือทานสิ่งที่สามารถทำให้เมาได้ ไม่ว่าจะทานไปแล้วจะเมาหรือไม่เมา แต่ของที่ทานสามารถทำให้เมาได้ แม้ไม่เมาก็ผิดศีล 5 แล้วครับ

เชิญคลิกอ่านเพิ่มเติมที่นี่ ครับ

ศีล

ขออนุโมทนา

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

สำคัญที่ความเข้าใจถูกเห็น เมื่อได้เข้าใจถูกต้องแล้วก็จะไม่สับสนว่า อย่างนี้ผิดศีลไหม อย่างนี้เป็นการรักษาศีลไหม เป็นต้น เพราะความจริงเป็นความจริง ไม่เปลี่ยนเป็นอย่างอื่น เป็นจริงอย่างไรก็เป็นจริงอย่างนั้น

-การปล่อยสัตว์ เป็นการช่วยเหลือเกื้อกูลให้สัตว์เป็นอิสระ ให้พ้นจากภัยในขณะนั้น เป็นความดีที่ควรเกิดขึ้นเป็นไปในบีวิตประจำวัน

-ทรัพย์สมบัติของตนจะเป็นประโยชน์เกื้อกูลแก่ผู้อื่นเมื่อมีการสละให้ เป็นการให้ทานในชีวิตประจำวัน ขณะที่ให้ทานเป็นความดีที่เกิดขึ้นไป เป็นการขัดเกลากิเลสของตนเอง โดยเฉพาะอย่างยิ่งคือความตระหนี่

-ศีลข้อกาเมสุมิจฉาจาร ฝ่ายชายจะล่วงละเมิด เมื่อไปล่วงในผู้หญิงที่ผู้ปกครอง ไม่อนุญาต การการซื้อบริการทางเพศ การเที่ยวผู้หญิงจึงเสี่ยงต่อการล่วงศีลข้อนี้มาก ไม่ควรแลกความสุขชั่วคราวกับความทุกข์แสนสาหัสในอบายภูมิอันเนื่องมาจากการล่วงศีล

-แต่ละคนก็ชอบความจริงไม่ชอบการโกหกหลอกลวงด้วยกันทั้งนั้น เพราะฉะนั้นก็ควรพูดเฉพาะคำจริงและเป็นประโยชน์แก่ผู้อื่นด้วย

-เดิมทีแต่ละคนก็มีกิเลสมากด้วยกันทั้งนั้น อกุศลเกิดมาก ขาดสติมากในชีวิตประจำวัน ถ้ายิ่งเติมเชื้อคือสิ่งเสพติดเข้าไปยิ่งเอื้อต่อการกระทำในสิ่งที่ผิดที่เป็นอกุศลกรรมได้มากทีเดียว เพราะฉะนั้นผู้หวังความเจริญในชีวิตควรเว้นจากยาเสพติด สิ่งเสพติดทุกชนิด

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

การปล่อยนกปล่อยปลา เหมือนการเจริญเมตตา ให้อภัยทาน เป็นมหาทาน เป็นกุศลขั้นทาน หรือ ศีล ก็ได้ค่ะ

ขอบคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขออนุโมทนา