ผู้ที่มีขันธ์ ๕ ครบ

 
papon
วันที่  2 ต.ค. 2556
หมายเลข  23751
อ่าน  3,782

เรียนอาจารย์ทั้งสองท่าน

กระผมได้ตั้งคำถามเกี่ยวกับ สมมติบัญญัติ มีข้อความหนึ่งที่อาจารย์คำปั่น ได้บรรยายว่า

"....ผู้ที่มีขันธ์ ๕ ครบ"กระผมไม่เข้าใจว่า หมายความว่าอย่างไรครับและมีผู้มีขันธ์๕ไม่ครบด้วยหรือครับ ขออนุโมทนาครับ


  ความคิดเห็นที่ 1  
 
paderm
วันที่ 2 ต.ค. 2556

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

-ขันธ์ หมายถึงสภาพธรรมที่มีจริง เป็นสภาพธรรมที่ทรงไว้ซึ่งความว่างเปล่าจาก

ความเป็นตัวตน สัตว์ บุคคล เกิดแล้วก็ดับไป ไม่เที่ยง ไม่ยั่งยืน ขันธ์ มี ๕ ได้แก่

รูปขันธ์ (ได้แก่รูปธรรมทั้งหมด) สัญญาขันธ์ (สัญญาเจตสิก สภาพธรรมที่จำ)

เวทนาขันธ์ (เวทนาเจตสิก สภาพธรรมที่รู้สึก) สังขารขันธ์ (เจตสิกธรรม ๕๐ มี

ผัสสะ เจตนา เป็นต้น) และ วิญญาณขันธ์ (จิตทุกประเภท) ต่างก็เป็นสภาพธรรม

ที่เกิดเพราะเหตุปัจจัย แล้วก็ดับไปทั้งสิ้น ทุกขณะไม่พ้นไปจากขันธ์ เพราะมีสภาพ

ธรรมเกิดขึ้นเป็นไปอยู่ตลอด

สัตว์โลก มีความแตกต่างกัน สัตว์บางพวกเกิดในภูมิที่มีขันธ์ ๕ ครบ ได้แก่

อบายภูมิ ๔ คือ สัตว์นรก สัตว์เดรัจฉาน เปรต อสูรกาย และ มนุษย์ภูมิ เทวดาบน

สวรรค์ ๖ ชั้น และรูปพรหมภูมิ ๑๖ เว้น อสัญญสัตตาพรหม สัตว์เหล่านี้ เป็นผู้ที่

มีขันธ์ 5 ครับ คือ มีทั้ง รูป เวทนา สัญญา สังขาร และ วิญญาณ คือ มีทั้ง จิต เจตสิก

ต่างๆ และ มีรู) ด้วย เรียกว่า เป็นผู้ที่ขันธ์ 5 ครบ ครับ

บางพวกเกิดในภูมิที่มีขันธ์เดียว (อสัญญสัตตาพรหมภูมิ) เป็น อสัญญสัตตาพรหม

คือ มีแต่รู) เท่านั้น ที่เป็นรูปขันธ์ ไม่มีนาม คือ ไม่มี จิต เจตสิก ที่เป็น สัญญาขันธ์

เวทนาขันธ์ สังขารขันธ์ ทีเ่ป็นเจตสิกทั้งหลาย และ วิญญาณขันธ์ คือ จิต ไม่มีนาม

คือ จิต เจตสิกเกิดขึ้นเลย จึงเป็นสัตว์ที่มีแต่รูป รูปขันธ์ จึงเรียกว่า สัตว์ผู้มีขันธ์เดียว

บางพวกเกิดในภูมิที่มีขันธ์๔ (เฉพาะนามขันธ์) คือ เกิดเป็นอรูปพรหมบุคคล ใน

อรูปพรหมภูมิ คือ ไม่มีรูปเกิดเลย เช่น ไม่มี ตา หู จมูก ลิ้น กาย ไม่มีรูปร่างกาย มี

แต่นาม คือ จิต เจตสกิทีเ่กิดขึ้น คือ มีเวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ และ

วิญญาณขันธ์ ครับ จึงเรียกว่า สัตว์ผู้ที่มีขันธ์ 4

เมื่อบุคคลได้เกิดในภพภูมิที่ประเสริฐ คือ ภพภูมิมนุษย์แล้ว ที่เป็นภพภูมิ เป็น

สัตว์ที่มีขันธ์ 5 ครับ และ ได้มีโอกาสได้ฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม นับเป็นลาภ

อันประเสริฐ เพราะ เหตุว่า ยังมี ตา หู ที่สามารถอ่าน ฟังพระธรรม มี จิต จิต เจตสิก

ที่สามารถเกิดปัญญา ความเข้าใจพระธรรม ทีเ่ป็น จิต เจตสิก ก็นับว่า เป็นเรื่องที่

ยาก ควรเห็นค่าของการมีชีวิตอยู่ และ ไม่ประมาทในการทำความดี และ ศึกษา

พระธรรมต่อไป เพราะ ไม่รู้เลยว่า ภพข้างหน้าจะเป็นอย่างไร แต่ ณ ตอนนี้ คือ

ทำสิ่งที่ดีที่สุดเท่าที่ทำได้ ตามกำลังปัญญาของตน ครับ ขออนุโมทนา

 
  ความคิดเห็นที่ 2  
 
papon
วันที่ 2 ต.ค. 2556

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ

 
  ความคิดเห็นที่ 3  
 
khampan.a
วันที่ 3 ต.ค. 2556

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

เป็นการสะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกไปทีละเล็กที่ละน้อยจริงๆ เพราะอาจจะเคย

ผ่านมาบ้างว่า ขันธ์ ๕ ขันธ์ ๔ ขันธ์ ๑ นี้ก็แสดงความเกิดขึ้นเป็นไปของ

สภาพธรรมตามควรแก่ภูมิที่เกิดของสัตว์ประเภทนั้นๆ และก่อนอื่นก็ต้องไม่ลืม

ความหมายของขันธ์ ด้วยว่า หมายถึงสภาพธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัยแล้วก็ดับไป

ไม่เที่ยงไม่ยั่งยืน ว่างเปล่าจากความเป็นสัตว์ เป็นบุคคลเป็นตัวตน และไม่ว่าจะ

มีขันธ์ กี่ขัันธ์ ก็ไม่พ้นไปจากสภาพธรรมที่เกิดแล้วดับไปเลย ภูมิที่มีขันธ์ ๕ ครบ

คือ มีทั้งรูปธรรมและนามธรรม (รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ) ได้แก่ สัตว์

ที่เกิดในอบายภูมิ เกิดเป็นมนุษย์ เกิดเป็นเทวดา และ เกิดเป็นพรมหมบุคคลที่

เป็นรูปพรหม (เว้นอสัญญสัตตาพรหม)

ยกตัวอย่างผู้ที่เกิดมาเป็นมนุษย์ จิตขณะแรกในภพนี้ชาตินี้ คือ ปฏิสนธิจิต ใน

ขณะนั้น จิตก็มี เจตสิก ก็มี รูปที่เกิดจากกรรม ก็มี ขันธ์ ๕ ครบตั้งแต่ขณะแรกแล้ว

หรือแม้แต่ในขณะนี้ที่กำลังเห็น มีขันธ์ ๕ ครบเลย กล่าวคือ สี ซึ่งเป็นอารมณ์ของ

จิตเห็น เป็นรูปขันธ์ ที่เกิดของจิตเห็นคือตา ก็เป็นรูปขันธ์ เวทนา ที่เกิดกับจิตเห็น

เป็นเวทนาขันธ์ สัญญาที่เกิดกับจิตเห็น เป็นสัญญาขันธ์ เจตสิกอีก ๕ ที่เกิดร่วมกับ

จิตเห็น คือ ผัสสะ เจตนา เอกัคคตา ชีวิตินทริยะ และ มนสิการ) เป็นสังขารขันธ์

และจิตเห็น เป็นวิญญาณขันธ์

ในภูมิที่มีขันธ์ ๕ นั้น จิต ต้องเกิดที่รูป เท่านั้น จะไม่เกิดนอกรูปเลย ตามตัวอยาง

ที่ได้ยกมา คือ จิตเห็น เกิดที่จักขุปสาทะ (ตา) ปฏิสนธิจิต เกิดที่หทยวัตถุ และ

จิตประเภทอื่นๆ ก็เกิดตามที่เกิดของตนๆ ครับ

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

 
  ความคิดเห็นที่ 4  
 
wannee.s
วันที่ 3 ต.ค. 2556

สัตว์รัจฉานก็มีขันธ์ 5 เช่น ลิง สุนัข แมว และก็มนุษย์ก็มีขันธ์ 5 เทวดาก็มีขันธ์ 5 ค่ะ

 
เขียนความคิดเห็น กรุณาเข้าระบบ