ความละเอียดถึงศีลข้อ 2
เรียนอาจารย์ทั้งสองท่าน
กระผมขอเรียนถามถึงศีลข้อ 2 ครับ คือบ้านของกระผมเป็นร้านค้าขายเวลามีคนมาซื้อของ ก็จะนำเงินใส่ลงไปในตะกร้าสตางค์ มีคนในครอบครัวบางคนถึงเวลาทานอาหาร หรือจะจ่ายอะไรก็มาหยิบเงินในตะกร้าแล้ว ก็เอาไปใช้จ่ายทั้งที่ไม่เคยลงทุนอะไรในของในร้านเลย เป็นอย่างนี้ทุกครั้งจนกลายเป็นความเคยชิน (จากการสังเกตุ) ของทุกอย่างในบ้านเป็นเงินลงทุนของคุณแม่ อย่างนี้ถือเป็นการล่วงศีลข้อ 2 หรือไม่ อย่างไรครับ ขอความอนุเคราะห์ด้วยครับ
ขออนุโมทนาครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
[เล่มที่ 11] พระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย สีลขันธวรรค เล่ม ๑ ภาค ๑- หน้าที่ 190
ข้อความบางตอนจาก...วรรณาจุลศีล อทินนาทาน มีองค์ ๕ อทินนาทานนั้น มีองค์ ๕ คือ
๑. ปรปริคฺคหิตํ ของที่เจ้าของหวงแหน
๒. ปรปริคฺคหิตสญฺญิตา รู้อยู่ว่า เป็นของที่เจ้าของหวงแหน
๓. เถยฺยจิตฺตํ จิตคิดลัก
๔. อุปกฺกโม พยายามลัก
๕. เตน หรณํ ลักมาได้ด้วยความพยายามนั้น
ดังนั้น จะเป็นอทินนาทานหรือไม่ สำคัญที่เจตนาเป็นสำคัญ หากมีเจตนาลักขโมย แต่เงินนั้น เจ้าของไม่ได้หวงแหน อนุญาตให้หยิบ ก็ไม่เป็นอทินนานทาน และหากไม่มีเจตนาลักขโมยเลย ถือวิสาสะ เพราะเข้าใจว่า เงินนั้นเจ้าของไม่ได้หวงแหน ก็ไม่เป็นอทินนทาน ครับ
ขออนุโมทนา
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
เรื่องของจิตใจ เป็นเรื่องที่ระวังยากมาก แต่ถ้าได้กระทำอะไรด้วยความถูกต้องแล้ว ก็จะไม่เป็นเหตุให้ตนเองเกิดความเดือดร้อนใจในภายหลังเลย ซึ่งถ้าจะให้สบายใจที่สุด ก็ควรที่บอกคุณแม่ก่อนว่า จะขอใช้เงินจากส่วนนี้ ครับ
ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ
อยู่ที่เจตนาลักหรือเปล่า หรือว่าถือวิสาสะ ถ้าถือวิสาสะ ศีลข้อ 2 ก็ไม่ขาด เพราะไม่ครบองค์ ค่ะ
เรียนอาจารย์ทั้งสองท่าน
ในกรณีไม่ครบองค์แต่ก็สะสมในจิตของผู้ถือวิสาสะนั้นๆ ในวันหนึ่งถ้ากิเลสมีกำลังก็จะกลายเป็นการล่วงศีลในที่สุด ใช่ไหมครับ
ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ