เบิกค่าเดินทางไม่ตรงความเป็นจริง
สมมติว่า เดินทางไปราชการที่ส่วนกลาง โดยขออนุมัติเบิกค่าเครื่องบิน ราคา 1,700 บาท โดยให้เพื่อนขับรถส่วนตัวไปส่งที่สนามบิน แล้วขึ้นรถตู้จากสนามบินไปที่พัก 30 บาท รุ่งขึ้นไปกรมโดยรถเมล์ รวมประมาณ 30 บาท แล้วกลับจากกรมไปที่พักรวมประมาณ 30 บาท แล้วเดินทางจากที่พักไปขนส่งโดยรถเมล์ (อนุมัติกลับรถทัวร์) 40 บาท ขึ้นรถทัวร์ราคาประหยัด 600 บาท ถึงขนส่งที่บ้านก็ให้เพื่อนมารับ แต่ตอนเบิก ขึ้เกียจเบิกค่าเครื่องเพราะต้องใช้เอกสารเยอะ ก็เลยไม่เบิกค่าเครื่อง 1,700 บาท แต่ไปเฉลี่ยค่าโดยสารอื่นๆ โดยบอกว่า ขึ้นแท็กซี่ไปสนามบิน 200 บาท ขึ้นแท๊กซี่จากสนามบินไปที่พัก 200 บาท ขึ้นแท๊กซี่จากที่พักไปกรม 200 บาท และขึ้นแท๊กซี่กลับด้วย 200 บาท และขึ้นแท๊กซี่จากที่พักไปขนส่ง 200 บาท ถึงขนส่ง แล้วบอกว่าขึ้นรถทัวร์แบบแพง 1,200 บาท ถึงขนส่งที่บ้าน ก็บอกว่าเบิกค่าแท็กซี่จากขนส่งกลับบ้านอีก 200 บาท ผิดศีลหรือไม่
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
การผิดศีล และไม่ผิดศีล สำคัญที่เจตนาเป็นสำคัญด้วย ซึ่งหากมมีเจตนา กล่าว พูด หรือทำเรื่องที่ไม่ตรงตามความเป็นจริง และตนเองก็รู้ว่าเรื่องนั้นไม่เป็นจริง และมีการกระทำที่ไม่เป็นจริงทางกาย วาจา หรือลายลักษณ์อักษรก็ตาม เมื่อสิ่งนั้นไม่จริง เจตนาโกหก ก็ชื่อว่าเป็นการทำมุสาวาทได้ ผิดศีลข้อที่ 4 ได้ ครับ
แต่ก็ต้องพิจารณาว่า มุสาวาทนั้น ผิดศีล จนถึงกรรมบถหรือไม่ ซึ่งสำหรับกรณีนี้ แม้จะมีการมุสาวาท กล่าวไม่จริง แต่เบิกตามจำนวนตามความเป็นจริง ซึ่งไม่ได้ทำลายประโยชน์องค์กร เพราะมุสาวาท ที่จะล่วงถึงกรรมบถ คือทำลายประโยชน์ผู้อื่น เพราะฉะนั้น ก็เป็นการกล่าวคำไม่จริง แต่ไม่ถึงกับล่วงกรรมบถ ก็ไม่ได้มีอกุศลที่มีกำลังมากถึงล่วงอกุศล ล่วงศีล ครับ
อย่างไรก็ดี ควรจะเริ่มใหม่ที่จะเป็นผู้ตรง ที่จะพูด เขียน ทำตามความเป็นจริง เพราะการสะสมความไม่ตรงทีละน้อย ย่อมถึงการทำสิ่งที่ไม่ตรง จนถึงทำลายประโยชน์ของผู้อื่นให้เสียหาย มีการเสียทรัพย์สิน เพราะการพูดไม่จริงของเราเองได้ ครับ อกุศลเล็กน้อย อย่างไรก็ชื่อว่า มีโทษ ควรเห็นโทษตามความเป็นจริง ซึ่งมีเรื่องน่าคิดพิจารณา ดั่งคำพูดท่านอาจารย์สุจินต์ ใน ชั่วโมงพื้นฐานพระอภิธรรมว่า คำไม่จริง เบียดเบียนคนอื่นไม่ให้เข้าใจความจริง เบียดเบียดความจริง และที่สำคัญเบียดเบียนพระดำรัส (คำพูด) ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ด้วย
ขออนุโมทนา ครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง เพื่อความเป็นผู้ตรงด้วยคุณความดี ทั้งทางกาย วาจา และใจ เพื่อความเจริญขึ้นของกุศลธรรม ควรที่จะได้เข้าใจตั้งแต่เบื้องต้นว่า ถ้าหากว่าทำอะไรด้วยความเป็นผู้ตรง ถูกต้องตามความเป็นจริง ย่อมเป็นสิ่งที่ดี ไม่มีเหตุที่จะทำให้ตนเองเดือดร้อน วุ่นวายใจ เลยว่าทำอย่างนี้ผิดไหม ถ้าเป็นผู้เริ่มตรงตั้งแต่ในเรื่องเล็กๆ น้อยได้ ก็คงไม่ต้องพูดถึงเรื่องที่ใหญ่ๆ และที่น่าพิจารณาอีกประการหนึ่ง คือความเกียจคร้านเป็นเหตุหนึ่งที่ไม่ทำให้กุศลธรรมเจริญขึ้น ถ้าไม่เริ่มขัดเกลาตั้งแต่ตอนนี้ ก็จะไม่เห็นโทษของ การเกียจคร้านในการทำในสิ่งที่ถูกต้อง การมีโอกาสได้ฟังพระธรรมศึกษาพระธรรมจะเป็นเหตุให้ปัญญาเจริญ เมื่อมีปัญญาก็จะเกื้อกูลให้ความดีประการต่างๆ เจริญขึ้นด้วย ที่มีหลีกเว้นจากการกระทำที่ไม่ถูกต้อง ก็ด้วยความเข้าใจที่ค่อยๆ เจริญขึ้นนั่นเอง ครับ
ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ
