อกุศลวิบากและโทมนัส

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นัน

การเห็น เป็นผลของกรรม เป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัย เพราะอกุศลกรรมให้ผล จึงทำให้ได้เห็นในสิ่งที่ไม่น่าปรารถนา ไม่น่าพอใจ เป็นอกุศลวิบาก ในทางตรงกันข้าม ถ้ากุศลกรรมให้ผล ก็ทำให้เห็นในสิ่งที่น่าปรารถนา น่าใคร่ น่าพอใจ เป็นกุศลวิบาก เป็นธรรมที่เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย แต่หลังจากเห็นแล้ว จิตเป็นอกุศล หรือ เป็นกุศล ก็ตามการสะสมของแต่ละบุคคลอย่างแท้จริง เพราะสะสมมาไม่ดี อกุศลจิตจึงเกิดขึ้นเป็นไป แม้จะเห็นสิ่งที่ดี หรือไม่ดีก็ตาม และถ้าไม่พอใจ ทุกข์ใจ เสียใจ ขณะนั้นเป็นอกุศลที่ประกอบด้วยโทสะ และเวทนาที่เกิดร่วมด้วยเป็นโทมนัสเวทนา เป็นผลของการสะสม นั่นเอง ในทางตรงกันข้าม ถ้าสะสมมาดี แม้ว่าจะเห็นสิ่งที่ไม่ดี ไม่น่าปรารถนา ไม่น่าใคร่ ไม่น่าพอใจ ก็สามารถเกิดกุศลจิต เข้าใจถูกเห็นถูกตามความเป็นจริงได้ ไม่หวั่นไปด้วยอำนาจของอกุศล หรือ ถ้าได้ประสบกับสิ่งที่ดีน่าปรารถนาน่าใคร่ น่าพอใจ กุศลจิตก็เกิดขึ้นเป็นไปได้ ไม่หลงมัวเมา ทั้งนี้นั้น ล้วนเป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัย และตามการสะสมของแต่ละบุคลลอย่างแท้จริง ครับ

ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

เพราะ อาศัยการสะสมในอดีต ที่เมื่อเห็น สิ่งที่ปรากฎทางตา จึงทำให้เกิดอกุศลจิตอันเป็นที่อาํศัยที่มีกำลัง ทำให้เกิดโทสมูลจิต ที่มีเวทนาเจตสิกเกิดร่วมด้วย ที่เป็นโทมนัสเวทนา ดังนั้น สภาพธรรมทั้งหลาย ก็มีเหตุปัจจัยกันได้ โดยอาศัยเหตุปัจจัยในอดีตเป็นปัจจัยให้เกิดสภาพธรรมในปัจจุบันได้ การศึกษาเรื่องปัจจัยเพื่อให้รู้ว่า ปัจจัยเป็นสภาพที่อุปการะเกื้อกูลให้สภาพธรรมอื่นเกิดขึ้น สภาพธรรมทั้งหลายเกิดขึ้นเองไม่ได้ เกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัยทั้งนั้น เช่น จิตเห็น จิตได้ยิน ขณะนี้จะเกิดขึ้นเองไม่ได้ เราไม่สามารถทำให้จิตเห็น จิตได้ยิน เกิดขึ้นได้ แต่เกิดขึ้นตามเหตุตามปัจจัย แสดงความเป็นอนัตตาของสภาพธรรม ไม่มีตัวตนที่จะไปทำให้สภาพธรรมใดๆ เกิดขึ้นได้เลย ครับ

ขออนุโมทนา

ขอบคุณ และขออนุโมทนาครับ