คิดดีคิดไม่ดี๑

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ข้อความบางตอนจากการบรรยายธรรมโดยท่านอาจารย์ สุจินต์ บริหารวนเขตต์

ท่านอาจารย์ ถ้าไม่มีตัวตนได้ นี่สบายจริงๆ สบายอย่างไรคะ คือรู้ความจริงของสภาพธรรม สามารถที่จะรู้ได้ ในขณะที่กำลังเห็น กำลังได้ยินทุกอย่าง เรื่องราวต่างๆ ก็เป็นชั่วขณะที่จิดคิดถึงเรื่องนั้น ถ้าจิตไม่คิดถึงเรี่องนั้นๆ ก็ไม่มี มีเพราะจิตคิด เกิดขึ้นคิด และเรื่องนั้นจะดีหรือไม่ดี อยู่ที่สภาพของจิต พอเป็นเรื่องที่ไม่ดี ย้อนกลับมาระลึกว่า จิตที่คิดเรื่องนั้นเป็นจิตที่ไม่ดี แค่นี้เราก็ละแล้วใช่ไหมคะ เพราะว่ามันเป็นโทษ เป็นภัย เพราะการสะสมของจิตที่ไม่ดี คือ ถ้าเราสามารถที่จะมี สติแต่ละขั้นได้ ก็เป็นกุศล อย่างที่ว่า พอเรื่องไม่ดี นึกถึงจิตทีเดียว ที่เรื่องไม่ดีนั้นปรากฏ เพราะจิตที่ไม่ดี กำลังนึกถีงเรื่องที่ไม่ดี แค่ยังไม่ถึง สติปัฏฐาน แต่ก็เห็นประโยชน์แล้ว ใช่ไหมคะ

ผู้ฟัง แล้วก็หยุดนึกถึง ทันที

คุณหญิงณพรัต์ ก็ยังดี

ท่านอาจารย์ ถ้าสติเกิด เพราะว่าวันหนึ่งๆ สี่งที่ไม่ดีต้องมี และเรื่องที่ไม่ดีจากสี่งทื่ไม่ดึ ที่ปรากฏนี้ก็ต้องมี แต่ทีนี้มาคิดว่า ที่เรื่องไม่ดีปรากฏ เพราะจิตไม่ดี แทนที่จะคิดว่าเรื่องไม่ดีๆ ๆ อย่างนั้น เป็นทุกข์อย่างนั้น โกรธอย่างนั้น ไม่ชอบอย่างนั้น ก็มานึกถึงจิตว่านี่เป็นจิตไม่ดี ที่กำลังมีเรื่องไม่ดี

คุณต้อย เพราะเหตุปัจจัย

ท่านอาจารย์ เพราะเหตุปัจจัย คิดค่ะ เหตุปัจจัยหมดแล้ว ดับแล้ว การที่เราคิดต่อได้ 2 อย่าง คือเราจะคิดอย่างดี ขณะใดที่เรื่องดีปรากฏ จะทางตาหรือทางหูก็ตามแต่ เราก็ทราบว่า คิดที่ไม่ดี กำลังคิดเรื่องนั้น เรื่องที่ไม่ดี เรื่องนั้นจึงมีในขณะนั้น เราก็ปัดเรื่องที่ไม่ดีออก เพราะว่าจิตในขณะนั้นเป็นกุศลแล้ว จึงไม่ใช่เรื่องที่ไม่ดี

เพราะฉะนั้นถึงแม้ว่าสี่งที่ไม่ดีจะปรากฏ ทางตาให้เห็น ทางหูให้ได้ยิน ไม่คิดถึงสี่งที่ไม่ดีได้ เพราะดับแล้วค่ะ ไม่ฟังเสียงที่ไม่ดีได้ เพราะดับแล้วเหมือนกัน เพราะฉะนั้นจิตที่เกิดต่อกุศลหรืออกุศล ถ้าต่อเรื่องที่ไม่ดี หมายความว่า อกุศสจิตกำลังพัลวันพัลเก อยู่กับสิ่งที่เห็นไม่ดี ได้ยินไม่ดี ใช่ไหมคะ แต่ถ้าจิตที่ดีก็ตัดไปเลย หมดไปเลย ไม่มีอะไรดับไปหมดแล้ว

เพราะฉะนั้น เราสามารถจะรู้จิตของเราได้จากเรื่องที่เราคิด ถ้าเราคิดในเรื่องบุญกุศล ขณะนั้นเป็นกุศลจึงมีเรื่องของบุญกุศล แต่ขณะไหนที่ไม่ใช่เรื่องของบุญกุศล ขณะนั้นก็จะทราบได้ถึงสภาพของจิตว่า จิตขณะนั้นไม่ใช่บุญ ไม่ใช่กุศล แล้วเราก็เก็บไว้เต็มเลย จิตประเภทที่ไม่ดีนี้ ใครจะเอาออกไปได้

คุณศุกล แล้วอย่างขณะที่ เราคิดถึงบุญกุศล ที่ได้ทำไปแล้ว แต่เป็นการคิดเฉยๆ ก็ยังเป็นประโยชน์ใช่ไหมครับ

(ยังมีต่อครับ)