การเข้าใจพระธรรมเป็นเรื่องยากมากๆ จริงๆ
อนุโมทนา การเข้าใจพระธรรมเป็นเรื่องยากมากๆ จริงๆ เพราะปัญญาเท่านั้นที่สามารถเข้าใจได้ อวิชชาไม่สามารถเข้าใจได้ เมื่อปัญญาขั้นฟังเรื่องธรรมะเกิด ซึ่งก็ไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ปัญญาขั้นรู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง ยิ่งยากกว่าหลายเท่า เพราะฉะนั้น มีหนทางเดียวเท่านั้น คือ ฟังพระธรรมให้มากๆ ฟังให้เข้าใจจริงๆ ว่า ทุกอย่างเป็นธรรมะ และหมั่นพิจารณาไ ตร่ตรองในสิ่งที่ฟังให้เข้าใจ ปัญญาก็จะค่อยๆ เพิ่มขึ้น
การที่จะเข้าใจพระธรรมนั้นไม่ใช่เรื่องยาก ถ้ามีการสั่งสมปัญญามาตั้งแต่อดีต-ชาติ การฟังธรรมะ หรืออ่านหนังสือธรรมะอย่างเดียวนั้น เป็นเพียงแค่สัญญาระลึกรู้ให้เกิดความจำเท่านั้น ต้องใช้ปัญญา ให้มีโยนิโสมนัสสิการ ควบคู่กันไปด้วยจึงจะเกิดความเข้าใจใน สภาวธรรม บุคคลผู้ที่ยากจะเข้าใจในธรรม ย่อมเป็นผู้ที่สั่งสมปัญญามาน้อย ฉะนั้น จงหมั่นทำความเพียรเพื่อขจัด อวิชชา ให้พ้นจากสังสารวัฎ ขออนุโมทนา ในบุญกุศลที่ทุกท่านได้ศึกษาพระธรรมเพื่อขจัดความไม่รู้ ถึงแม้หนทางยังอีกยาวไกล สาธุ
ตามธรรมบรรยายก็กล่าวไว้บ่อยครั้งว่า ใช้ปัญญาไม่ได้ เมื่อไม่มีปัญญาจะเอาปัญญาที่ไหนมาใช้ โดยที่ปัญญาก็เป็นอนัตตาบังคับบัญชาไม่ได้ จึงไม่มีผู้ใดจะใช้ปัญญาได้นะครับ จึงควรฟังพระธรรมต่อไปเรื่อยๆ และหมั่นพิจารณาในธรรมที่ได้ฟังนั้นบ่อยๆ เนืองๆ จนเกิดปัญญาขึ้นทีละนิด ทีละหน่อย สั่งสมสืบต่อด้วยความเพียรนะครับ เมื่อถึงเวลามีเหตุมีปัจจัยปัญญาก็เกิดขึ้น ทำหน้าที่ของปัญญาเอง หามีผู้ใดไปใช้ไม่ อนุโมทนาครับ
การเข้าใจพระธรรมเป็นเรื่องยาก แม้พระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ใหม่ พระองค์ก็ทรงไม่น้อมพระทัย ที่จะทรงแสดง เพราะเป็นเรื่องลึกซึ้ง
ใช่ค่ะ ยากจริงๆ แม้แต่พระพุทธองค์ ยังทรงมีใจใฝ่ไปในทางไม่แสดงธรรมหลังตรัสรู้เลย ถ้าพระพรหมไม่มาทูลขอไว้ เราก็คงไม่มีโอกาสได้ฟังสัจธรรมในชาตินี้แน่นอน
ที่ยากก็เพราะกิเลสที่จรเข้ามาสะสมจนหนาแน่น เกิดทิฏฐิมานะจำนวนมากที่ยากที่จะถอน แม้แต่การศึกษาธรรมะสมัยนี้ ก็เป็นการประยุกต์สอนที่มีทิฏฐิมานะในแนวทางของตน ซึ่งธรรมดาของโลภะคือชอบง่ายๆ เร็วๆ
ถ้ามีใครบอกว่า ช้าๆ และ บอกว่ายาก โทสะก็ไม่ชอบอีก จึงพยายามทำให้เห็นว่าเป็นของง่าย ทำลัดได้ ทิฏฐิก็วิบัติไปตามยุคนั่นเอง