ผู้ว่ายาก
เรียนถามลักษณะของผู้ว่ายาก และผู้ว่ายากเป็นผู้ที่มีการสะสมอกุศลมาก ทำให้ยากต่อการทำกุศลและยากต่อการฟังธรรมใช่หรือไม่คะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ผู้ว่าง่ายเพราะพิจารณาด้วยปัญญาแล้วเห็นตามความเป็นจริงว่าสิ่งใดถูก ผิด จึงว่าง่าย น้อมประพฤติปฏิบัติเพราะพิจารณาด้วยปัญญาแล้ว ดังนั้นเมื่อเป็นปัญญาจึงไม่ใช่ทำตามเพราะอกุศล เพราะปัญญาเป็นอกุศลไม่ได้เลย ผู้เชื่อง่ายเพราะไม่ได้พิจารณาด้วยปัญญา เชื่อตามเพราะตรงตามความคิดของตนและขาดปัญญา เป็นต้น จึงเป็นอกุศล ผู้ว่ายาก ว่ายากเป็นศัพท์ที่แสดงถึง การไม่ประพฤติปฏิบัติในสิ่งที่ถูกต้อง แม้จะได้รับคำแนะนำจากบัณฑิต ดังนั้นการนำศัพท์นี้มาใช้ในทางที่ว่ายากที่จะไม่เชื่อในทางผิดหรือเป็นอกุศลก็ต้องให้เข้าใจให้ตรงกัน ดังที่มีคำพูดที่ว่า ดื้อที่จะไม่เป็นอกุศล ดื้อที่จะไม่เชื่อในสิ่งที่ผิด แต่ถ้าเป็นผู้ว่ายาก จะใช้กับความหมายที่ว่า ไม่ประพฤติปฏิบัติตามในสิ่งที่ถูก เมื่อผู้อื่นแนะนำหรือพระธรรมที่ทรงแสดงไว้
ดังนั้นผู้ว่ายาก ก็ต้องด้วยอกุศล และอกุศลที่มาก จึงมีกำลัง ทำให้ว่ายากและ ทำให้ว่ายาก ในการที่จะเจริญกุศลด้วย ว่ายากที่จะฟังธรรม คือ ไม่ฟัง เพราะไม่เชื่อ ไม่น้อมประพฤติปฏิบัติตามด้วยอกุศล กิเลสที่มีกำลัง ครับ ขออนุโมทนา
เชิญคลิกอ่านที่นี่ครับ
ผู้ว่ายาก กับ ผู้ว่าง่าย ๑ [อรรถกถา เมตตสูตร]
ผู้ว่ายาก กับ ผู้ว่าง่าย ๒ [อรรถกถา สัลเลขสูตร]
ขออนุโมทนา
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ธรรม เกิดขึ้นเป็นไปตามเหตุตามปัจจัย ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครทั้งสิ้น ไม่มีใครสามารถบังคับบัญชาให้สภาพธรรมเกิดขึ้นเป็นไปตามใจชอบได้ แต่เกิดเพราะเหตุปัจจัยจริงๆ แม้ัแต่ความเป็นผู้ว่าง่าย ก็เป็นธรรมที่มีจริงที่เกิดขึ้นเป็นไป ต้องเป็นกุศลธรรมเท่านั้น ในขณะที่มีการใคร่ครวญไตร่ตรองพิจารณาด้วยปัญญาเห็นถูกตามความเป็นจริง ว่า สิ่งใดถูก สิ่งใดผิด แล้วน้อมประพฤติในสิ่งที่ถูก ละเว้นในสิ่งที่ผิด เป็นผู้ง่ายต่อพระธรรมคำสอน ง่ายต่อการที่จะเป็นกุศล เมื่อได้รับคำพร่ำสอนที่ดี เป็นประโยชน์เกื้อกูล ก็น้อมรับในคำพร่ำสอนนั้น แล้วน้อมประพฤติตาม ความเป็นผู้ว่าง่าย นั้น เป็นมงคล เป็นไปเพื่อความเจริญอย่างแท้จริง เป็นเหตุให้กุศลธรรมเจริญยิ่งๆ ขึ้นไป ซึ่งจะตรงกันข้ามกับผู้ว่ายาก เพราะเหตุว่าบุคคลผู้ว่ายาก ไม่ว่าบุคคลอื่นผู้เห็นประโยชน์จะแนะนำดีอย่างไร ก็ไม่ฟัง แถมยังเกิดความโกรธผู้แนะนำเสียอีก ผู้ว่ายาก อยู่ไกลจากความเจริญด้วยกุศลธรรม และอยู่ไกลจากการรู้แจ้งอริยสัจจธรรม ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...