โรคกำเริบ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ซึ่งเป็นผู้ไกลจากกิเลส ตรัสรู้ชอบได้โดยพระองค์เอง

กราบเท้า บูชา พระคุณ ท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ด้วยความเคารพยิ่ง

ด้วยความเคารพ จาก ธิดารัตน์ เดื่อมขันมณี (ใหญ่ราชบุรี)

ถอดคำบรรยายธรรม ...

โรคกำเริบ

อกุศลเป็นโรคของจิตใจ ยิ่ง ถ้าเป็น กิเลส ที่มีกำลังมาก ก็เหมือน โรคกำเริบ ที่ ทำ ความเสียหาย อย่างมาก “การศึกษา” และ “อบรมเจริญปัญญา” รู้ สภาพธรรม ตามความเป็นจริง เท่านั้น ที่เป็นเสมือน “ยา ที่จะ รักษาจิตใจ” ให้ปราศจาก “โรค คือ กิเลส” (กำเริบ ก. รุนแรงขึ้น เช่น โรคกําเริบ กิเลสกําเริบ)

ท่านอาจารย์สุจินต์ ข้อสำคัญที่สุด ก็คือว่า ถ้าจิตสะอาดขึ้น ไม่ว่าจะได้ยินได้ฟังอะไร ก็ ไม่เป็นอกุศล หรือ อกุศลนั้น ก็ไม่กำเริบ โรคกำเริบ เป็นยังไง ใช้คำว่า “กำเริบ” แต่ “กำเริบ” คือ อะไร ทำความเสียหาย ให้แก่ร่างกาย ให้แก่ความรู้สึก ทุกสิ่งทุกอย่าง โลภะ กำเริบ “โลภะธรรมดา” สมโลภะ (สะ-มะ-โล-ภะ) กับ “โลภะกำเริบ” ก็ต้องต่างกัน ใช่ไหม เพราะฉะนั้น แม้แต่ “แต่ละคำ” ในพระไตรปิฎก เราพูด “คำ” ที่เรา ไม่เคย เข้าใจ จริงๆ เราใช้ “คำ” ซึ่งเรา เข้าใจ ไม่ชัดเจน จนกว่า จะได้ “ฟัง” คำอธิบาย หรือ ความหมาย ความจริง ของ แต่ละคำ ด้วย เพราะฉะนั้น เมื่อกี้นี้ เท่าที่ได้ฟังมาทั้งหมด หมดไปแล้ว แต่ว่า รู้ อะไร หรือยัง ไม่ว่าจะ ทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ ขณะนั้น “รักษาจิต” หรือเปล่า .... ถ้าเข้าใจ คือ “รักษา” นิดนึงก็ยังดี แต่ถ้าไม่เข้าใจ .... ขณะนั้น ก็ “บริโภคขยะ” ต่อไป นี่ก็คือ ไม่มีใคร สามารถ ที่จะ รู้ ได้เลย เพราะว่า “เป็นธรรมะ” ที่เกิดขึ้น เพราะปัจจัย “สังขารขันธ์” แม้แต่จะ ได้เห็น ได้ฟัง อะไร ก็แล้วแต่ว่า ขณะนั้น เป็นปัจจัยให้ จิตประเภทไหน เกิดขึ้น ก็เป็น สิ่งที่ ผ่านไปแล้ว อยู่ในความมืดต่อไปอีก ได้ยินอีก อยู่ในความมืด ถ้าไม่เข้าใจ ... แต่พอเข้าใจแล้ว ก็สะสม

การที่ ”สังขารขันธ์” .... “ไม่ใช่เรา” เลย ไม่ว่า ความเพียร ขณะนี้ เพียรฟัง .... พอเข้าใจเมื่อไหร่ ไม่ต้องคิดว่า แล้วสังเกตยังไง พิจารณายังไง ถึงเข้าใจ ไม่ใช่ หน้าที่ ของ ใคร สักคน นอกจาก “ธรรมะ” คือ เจตสิกทั้งหลาย ที่เกิดกับจิต นั่นเอง ทำกิจการงาน พร้อมกับจิต ดับพร้อมกับจิต “เข้าใจ” .... ปัญญา ก็เกิดร่วมด้วย ในขณะนั้น เพราะฉะนั้น คือ มีหน้าที่อย่างเดียว “คันถธุระ” ฟังธรรมะ ให้เข้าใจ เพื่อ ”วิปัสสนาธุระ” เพื่อที่จะได้ เข้าใจ ”ความจริง” รู้แจ้ง สภาพธรรมะ ที่กำลังปรากฏ โดยความเป็นธรรมะ ทั้งหมด

เพราะฉะนั้น “ธรรมะ” นี่ ก็เป็น เรื่องที่ละเอียดลึกซึ้ง ตามลำดับ ที่ต้องเป็น “ผู้ที่ตรง” จริงๆ ... แล้วก็ “รู้ หนทางด้วย” ว่า มียาแล้ว มีหรือไม่มี บริโภคบ่อยไหม แล้วก็ รับประทานแล้ว มากหรือน้อย รักษาได้เท่าไหร่ ไม่ใช่ “เรื่องของเรา”เลย ... “ธาตุ” ทั้งหมด “ธรรมะ” ทั้งหมด จะเข้าใจ คำว่า “อายตนะ” .... เข้าใจ คำว่า “ธาตุ” ก็เมื่อ สิ่งนั้น เกิด ปรากฏ .... แสดงความ “ไม่ใช่เรา” เพราะฉะนั้น ทุกอย่าง ที่มีจริง ในขณะนี้ พร้อมที่จะให้ “ปัญญา”..... เข้าใจถูก ตามความเป็นจริง ว่า เป็น “สิ่งที่มีจริง คือ ธรรมะ” .... แล้วก็ “ไม่ใช่ใครเลยทั้งสิ้น” เมื่อไหร่ “เข้าใจ” อย่างนี้ .... เมื่อนั้นก็ รู้ ตามความเป็นจริง ว่า “การได้ฟังพระธรรม” ทำให้ สามารถ เกิด ”ปัญญา” โดยสังขารขันธ์ “ไม่ใช่เรา” รีบร้อน ที่จะไป “ประจักษ์” การเกิดดับ ของ สภาพธรรมะ ที่กำลังปรากฏ แต่เมื่อ ถึงกาละที่ ”สังขารขันธ์” ปรุงแต่ง ถึงกาละที่ จะ “เข้าใจ” สิ่งที่กำลังปรากฏ “แต่ละหนึ่ง” ไม่เหมือนกันเลย แล้วแต่ว่า ขณะนั้น เข้าใจอะไร ... สิ่งนั้น เกิดขึ้น ปรากฏ ให้ เข้าใจ ซึ่งอีก ๒,๐๐๐ ปี นี่ จะรู้ไหม ว่า จะเข้าใจอะไร แต่ สามารถจะเข้าใจได้ เมื่อมี เหตุสมควร ที่จะเข้าใจได้ แล้วก็ เดี๋ยวนี้ เข้าใจแค่ไหน ยังไม่พร้อม ที่จะ เข้าใจ .... สิ่งที่เกิดดับ กำลังปรากฏ เพราะฉะนั้น ก็กำลัง ”รักษาจิต” ให้สะอาด ให้เบาบางจาก “ความไม่รู้” และ “ความติดข้อง” แต่ “ต้องรู้ตัว” ว่า “เป็น โรคมาก” ... "มีทางหาย"