กลิ่นและฆานปสาท
เรียนอาจารย์ทั้งสองท่าน
กลิ่นเป็นรูปหนึ่งในอวินิพโภครูป 8 ที่ปรากฏเฉพาะฆานปสาทเท่านั้น กระผมยังสับสนกับจิตได้กลิ่น สมมติว่าเราเปิดตู้เย็นแล้วได้กลิ่นกุ้งสดที่แช่เย็นแสดงว่านอกจากรูป 8 รูปที่มีบนเนื้อกุ้งแล้ว กลิ่นจากเนื้อกุ้งที่มากับอากาศก็เป็นกลาปของกุ้งที่มากระทบกับฆานปสาทของเราด้วยหรือครับ ขอความอนุเคราะห์ช่วยอธิบายเพื่อความเข้าใจด้วยครับ ขอบคุณและขออนุโมทนาครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
กลิ่น เป็นสภาพธรรมที่มีจริง ที่ปรากฏทางจมูก หรือ ฆานปสาทรูป ซึ่งไม่ว่ารูปใดก็ต้องมีกลิ่นเสมอ ซึ่ง กลิ่น มีได้ เพราะการประชุมกันของรูปแต่ละกลาปรวมกัน 8 รูป และเมื่ออาศัยอากาศ กลิ่นนั้นก็กระทบกับฆานปสาทรูปได้ อันเป็นกลิ่นที่มาจาการรวมกันของรูปอีก 7 รูปเป็นสำคัญ ครับ
ซึ่งการศึกษาเรื่องรูปธรรม ก็เพื่อเข้าใจความเป็นจริงของสภาพธรรมว่าไม่ใช่เรา ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตนครับ ขออนุโมทนา
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ตามความเป็นจริงของสภาพธรรมที่เป็นรูปธรรม กลุ่มที่เล็กที่สุดจะมีรูปรวมกัน ๘ รูป คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม สี กลิ่น รส โอชา เป็นรูปแต่ละรูป เป็นธรรมที่มีจริงๆ ที่เกิดเพราะเหตุปัจจัย ไม่เที่ยงไม่ยั่งยืน สำหรับกลิ่น นั้น จะปรากฏเป็นอารมณ์ของจิต หรือ ไม่ได้เป็นอารมณ์ของจิต ความเป็นจริงของกลิ่น ก็ไม่เปลี่ยนแปลงเป็นอย่างอื่น เฉพาะขณะที่ปรากฏเป็นอารมณ์ของจิต ก็เป็นคันธารมณ์ (อารมณ์สิ่งที่จิตรู้ คือ กลิ่น) การได้กลิ่น เป็นผลของกรรม เป็นวิบากจิต เป็นธรรมไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครทั้งสิ้น บังคับให้ได้กลิ่นนี้หรือไม่ให้ได้กลิ่นนี้ ก็ไม่ได้ ปัจจัยที่ทำให้ได้กลิ่น ก็ต้องมีฆานปสาทะ (จมูก) มีกลิ่น เกิดขึ้น มีกรรมเป็นปัจจัย และในขณะที่จิตได้กลิ่นเกิดขึ้นก็มีเจตสิกธรรมเกิดร่วมด้วย ๗ ประเภท และขณะที่ได้กลิ่น ก็ต้องได้กลิ่นที่เป็นธรรมหนึ่งใน ๘ รูปที่เป็นรูปธรรม นั่น ได้กลิ่น เกิดขึ้นทำกิจหน้าที่เพียงรู้กลิ่นแต่ที่รู้ว่าเป็นกลิ่นของสิ่งนั้นสิ่งนี้ นั่น เป็นขณะอื่นที่คิดนึกทางใจ แสดงถึงการเกิดดับสืบต่อกันของจิตอย่างรวดเร็ว ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...