ธรรมทั้งหลายประชุมรวมกันที่เวทนา
เรียนอาจารย์ทั้งสองท่าน
"ธรรมทั้งหลายประชุมรวมกันที่เวทนา" พจนาท่านอาจารย์ในพระอภิธรรม ๔๘๘ (ถ้าผิดต้องขออภัยด้วยครับ) ขอความอนุเคราะห์อาจารย์ช่วยกรุณาแปลความให้ด้วยครับ ขอบคุณและขออนุโมทนาครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ธรรมเป็นเรื่องทีละเอียดลึกซึ้งอย่างยิ่ง แสดงถึงสภาพธรรมที่มีจริงๆ เวทนาเป็นสภาพธรรมที่มีจริงๆ ถ้าได้ฟังได้ศึกษาในส่วนของพระอภิธรรมก็จะเข้าใจว่า ขณะที่สภาพธรรมเกิดขึ้น ไม่ได้เกิดขึ้นมาเดี่ยวๆ เท่านั้น เช่น ถ้ากล่าวถึงเวทนาแล้ว ก็ไม่ได้เกิดมาเพียงเวทนาอย่างเดียว ในขณะนั้น ก็ต้องมีสภาพธรรมที่เป็นเจตสิกธรรม มี ผัสสะ สัญญา เจตนา เป็นต้นเกิดร่วมด้วย และ จิตก็ต้องเกิดพร้อมกันในขณะนั้น เวทนา มี ๕ คือ สุขเวทนา (ความรู้สึกเป็นสุขทางกาย) ทุกขเวทนา (ความรู้สึกเป็นทุกข์ทางกาย) โสมนัสเวทนา (ความรู้สึกเป็นสุขใจ) โทมนัสเวทนา (ความรู้สึกเป็นทุกข์ใจ) และ อทุกขมสุขเวทนา (ความรู้สึกไม่สุข ไม่ทุกข์ คือ เฉยๆ ) เกิดขึ้น ตามควรแก่จิตประเภทนั้นๆ ไม่ได้เกิดพร้อมกันทีเดียวทั้ง ๕ เวทนา เพราะฉะนั้น ก็พอจะเข้าใจได้ว่า เมื่อเวทนาเกิดขึ้นเมื่อใด ก็ต้องมีสภาพธรรมอื่นๆ เกิดประชุมร่วมกันด้วยในขณะนั้น และถ้าจะพิจารณาจริงๆ แล้ว ที่มีการกระทำอะไรต่างๆ ในชีวิตประจำวัน ก็เพื่อเวทนา เพื่อความสุขสบายไม่ว่าจะทำงาน ดำรงชีวิต ดูแลรักษาสุขภาพร่างกาย รับประทานอาหาร พักผ่อน ก็เพื่อเวทนาจริงๆ เวทนาจึงเป็นขันธ์ ๑ ขันธ์เลยทีเดียว มีความสำคัญมาก จิตไม่ได้ทำหน้าที่รู้สึก เจตสิกอื่นๆ ก็ไม่ได้ทำหน้าที่รู้สึก เฉพาะเจตสิกเดียวเท่านั้นที่ทำหน้าที่รู้สึก คือ เวทนาเจตสิก ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...