โลภะเป็นทั้งศิษย์ทั้งอาจารย์
เรียนอาจารย์ทั้งสองท่าน
"โลภะเป็นทั้งศิษย์ทั้งอาจารย์" ในกรณีโลภะเป็นอาจารย์ กระผมพอเข้าใจลักษณะ แต่โลภะเป็นศิษย์นั้นมีลักษณะเป็นอย่างไรครับ ขอความอนุเคราะห์ด้วยครับ
ขอบคุณและขออนุโมทนาครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
จากพระสูตรนี้ที่ว่านี้ คือ ลูกศิษย์กับอาจารย์ โดยนัยที่เป็นกิเลส นั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงว่า บุคคลผู้ที่ยังมีอันเตวาสิก (ลูกศิษย์) นั้น คือ ผู้ที่เมื่อเห็นรูปด้วยตา ได้ยินเสียงด้วยหู ได้กลิ่นด้วยจมูก ลิ้มรสด้วยลิ้น ถูกต้องโผฏฐัพพะด้วยกาย รู้ธัมมารมณ์ด้วยใจ แล้วอกุศลธรรมเกิดขึ้น อกุศลธรรมนั้นย่อมสิงอยู่ภายในบุคคลนั้น ไปด้วยกัน ไม่ว่าจะไปที่ไหนก็ตาม อกุศลธรรมนั้นไม่ได้อยู่นอกตัว ไม่ได้อยู่ไกล แต่ไปด้วยกันทุกหนทุกแห่ง เพราะฉะนั้น อกุศลธรรมที่อยู่ภายในจิตของบุคคลนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า จึงตรัสเรียกบุคคลนั้น ว่า มีอันเตวาสิก คือ มีลูกศิษย์ และเมื่ออกุศลธรรมอันลามกครอบงำบุคคลนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้า จึงตรัสเรียกบุคคลผู้มีอกุศลธรรมอันลามกครอบงำ ว่า มีอาจารย์ กล่าวคือ เป็นผู้ที่คอยให้ทำอย่างนั้น คอยให้ทำอย่างนี้ เชื่ออกุศลทุกอย่างที่มีอยู่ในใจ ถ้ามีโลภะ ถูกโลภะครอบงำแล้ว จะให้ทำอะไรๆ ก็ทำ ซึ่งเป็นอกุศลของตนเอง โลภะที่มีอยู่ในใจ เป็นอาจารย์คอยให้ทำสิ่งนั้น สิ่งนี้ ครอบงำบังคับบัญชาให้แสวงหา ให้ทำสิ่งต่างๆ เพราะฉะนั้น จึงแสดงให้ว่า ผู้ที่ยังมีกิเลสนั้น เป็นผู้ที่มีทั้งลูกศิษย์ และอาจารย์ เพราะเหตุว่ากิเลสนั้นมีกำลังก็ทำให้ครอบงำจิตใจ ทำให้ประพฤติเป็นไปตามที่อาจารย์ คือ กิเลส ตราบใดที่ยังมีกิเลส ก็ยังไม่พ้นไปจากกองทุกข์ทั้งปวง แต่บุคคลผู้ไม่มีลูกศิษย์ ไม่มีอาจารย์ คือ บุคคลผู้ไม่มีกิเลส ไม่ถูกกิเลสอกุศลครอบงำ จึงเป็นผู้อยู่เป็นสุขในที่ทั้งปวง เนื่องจากว่าไม่ถูกกิเลสเสียดแทงจิตอีกต่อไป
สรุปคือ ไม่ใช่เพียงโลภะเท่านั้นที่เป็นอาจารย์และศิษย์ อกุศลธรรมประการอื่นๆ ด้วยครับ เพราะศิษย์หมายถึง สิ่งที่เกิดขึ้นภายในจิต อันมีอกุศลธรรมประการต่างๆ และอาจารย์ หมายถึง อกุศลธรรมประการต่างๆ แม้โทสะเกิดขึ้นก็ทำให้มีการกระทำตามกำลังของโทสะ เป็นต้นครับ
พระพุทธเจ้าทรงแสดงว่า ผู้ที่มีอาจารย์และศิษย์ คือ เมื่อเห็น ได้ยิน...คิดนึกแล้ว อกุศลเกิดขึ้น มีอาจารย์และศิษย์ อยู่เป็นทุกข์ เพราะไม่พ้นจากความอิสระคืออำนาจของกิเลสและจะต้องวนเวียนไปในสังสารวัฏฏ์ ตราบใดที่ยังมีอาจารย์และศิษย์ที่เป็นอกุศลธรรมครับ ดังนั้พระอรหันต์เท่านั้นที่จะไม่มีอาจารย์และศิษย์ที่เป็นอกุศลธรรมเลย ซึ่งหนทางที่จะไม่มีอาจารย์และศิษย์คือการอบรมปัญญารู้ความจริงของสภาพธรรมที่มีในขณะนี้ว่าเป็นธรรมไม่ใช่เรา โดยเริ่มจากการฟังพะรธรรมให้เข้าใจครับ
จุดประสงค์ของการฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม อบรมเจริญปัญญาในชีวิตประจำวัน เพื่อความเข้าใจถูกเห็นถูก เพื่อละคลายความไม่รู้ เมื่อปัญญาเจริญขึ้น คมกล้าขึ้นก็สามารถดับกิเลสทั้งหลายทั้งปวงได้ในที่สุด ซึ่งจะทำให้เป็นผู้ไม่มีทั้งลูกศิษย์ และ ไม่มีทั้งอาจารย์ กล่าวคือ ไม่มีกิเลส นั่นเอง ครับ.
เชิญอ่านข้อความโดยตรงในเรื่องอาจารย์และอันเตวาสิกครับ
ขออนุโมทนา ครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
พระธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดง มีนัยที่หลากหลายมาก เพื่อให้ผู้ฟัง ผู้ศึกษาได้เข้าใจตามความเป็นจริง ได้เห็นโทษของอกุศล และ เห็นคุณของกุศลตามความเป็นจริง เมื่อเห็นโทษของอกุศล และเห็นคุณของกุศลตามความเป็นจริงแล้ว ก็จะไม่เข้าใกล้อกุศล แต่จะถอยกลับจากอกุศลให้เร็วที่สุด แล้วตั้งใจมั่นในการที่จะอบรมเจริญกุศลต่อไป ซึ่งเป็นเครื่องเตือนที่ดีเป็นอย่างยิ่ง ไม่ว่าจะศึกษาจากพระสูตรใดก็ตาม ถ้าเข้าใจถูกต้องแล้ว ย่อมเป็นประโยชน์อย่างแน่นอน
ปกติในชีวิตประจำวันของบุคคลผู้ที่ยังมีกิเลสอยู่นั้น อกุศลจิตย่อมเกิดมากกว่ากุศลจิต จะรู้หรือไม่รู้ก็ตาม แต่ส่วนมากมักจะไม่รู้ว่ามีอกุศลจิตเกิดมากกว่า, อกุศลเกิดขึ้น ตามการสะสมของจิตในอดีตที่ได้สะสมกิเลสมาอย่างมากมายนับชาติไม่ถ้วนโดยเฉพาะโลภะ ซึ่งเป็นความติดข้องยินดีพอใจในวัตถุต่างๆ ติดข้องยินดีพอใจในรูปเสียง กลิ่น รส และสิ่งที่กระทบสัมผัสกาย ซึ่งเป็นวัตถุกามในชีวิตประจำวัน
ผู้ที่ยังมีกิเลสนั้น จึงยังไม่พ้นไปจากความประพฤติเป็นไปด้วยอำนาจของกิเลส เมื่อถูกกิเลสครอบงำแล้ว ก็จะมีความประพฤติเป็นไปตามกิเลส จะกล่าวกล่าวว่าคอยทำตามกิเลส กิเลส เป็นอาจารย์ คือ คอยบอกให้ทำในสิ่งที่ไม่ดีไม่ถูกไม่ควร (ซึ่งจะแตกต่างไปจากขณะที่กุศลจิตเกิดอย่างสิ้นเชิง) และขณะนั้น ก็เป็นศิษย์ เพราะคอยตามตามกิเลสที่เป็นดุจอาจารย์ ครับ.
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
