เหตุปัจจัยที่มองไม่เห็น

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

กรรม เป็นสภาพธรรมที่ปกปิด คือ ไม่รู้ว่ากรรมใดจะให้ผล และให้ผลเมื่อไหร่ และสัตว์ทั้งหลายมีกรรมเป็นของๆ ตน ไม่มีผู้อื่นทำให้ แต่ตนเท่านั้นที่ทำ และตนเท่านั้นที่รับกรรม อย่างเช่น พระนางสามาวดี ถูกไฟเผาทั้งเป็นจากคนๆ อื่น พระภิกษุสนทนากันว่าไม่ควรเลยกับคนดีเช่นท่าน ที่เป็นพระโสดาบัน แต่พระพุทธเจ้าตรัสว่า กรรมย่อมสมควรกับพระนางแล้วเพราะในอดีตชาติเคยเผาพระปัจเจกพุทธเจ้า กรรมนั้นย่อมให้ผลโดยไม่มีคนอื่นทำให้แต่กรรมของตนเองเท่านั้นที่ให้ผล กรรมจึงเป็นสภาพธรรมที่ปกปิดยากที่จะรู้

การเข้าใจ พิจารณาอย่างถูกต้อง คือ การเข้าใจถูกว่า ไม่มีเราที่ทำกรรม และไม่มีเราที่รับกรรม มีแต่สภาพธรรมที่เกิดขึ้น การเข้าใจถูกเช่นนี้ ย่อมไม่พยายามไม่ให้เกิดอกุศล เพราะอกุศลย่อมเกิดเป็นปกติ และทุกข์ใจก็เกิดเป็นปกติ พระพุทธศาสนาเป็นเรื่องของความเข้าใจ ปัญญา เพราะฉะนั้น ก็เข้าใจถูก แม้อกุศลที่เกิดขึ้นว่าเป็นธรรม เข้าใจถูก แม้ทุกข์ที่เกิดขึ้นว่า เป็นธรรม ไม่ใช่เรา การเข้าใจเช่นนี้ ย่อมเป็นหนทางการละกิเลส ละทุกข์ทั้งปวง เพราะ เป็นการเดินทางสายกลาง อริยมรรค ครับ

อาศัยการฟังศึกษาพระธรรมต่อไปอย่างยาวนาน และในหนทางที่ถูกต้อง คือ เข้าใจสิ่งที่เกิดแล้วว่า เป็นธรรม ไม่ใช่เรา ย่อมละกิเลส ละทุกข์ทั้งปวงได้ในที่สุด แต่ต้องอบรมอย่างยาวนานนับชาติไม่ได้ ครับ ขออนุโมทนา

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ประโยชน์ของการฟัง การศึกษาพระธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงก็เพื่อเข้าใจธรรมตามความเป็นจริง และธรรมก็ไม่ได้อยู่ในหนังสือแต่มีจริงทุกขณะ แม้แต่ในเรื่องกรรม และผลของกรรม ก็เป็นธรรม ไม่พ้นจากธรรมเลย เพราะกรรม เป็นเจตนา เป็นความจงใจ ตั้งใจขวนขวายที่จะกระทำสิ่งหนึ่งสิ่งใด ซึ่งที่เข้าใจกันมีทั้งกระทำกรรมดี และกระทำกรรมไม่ดี เป็นเหตุที่จะทำให้ได้รับผลข้างหน้า ตามเหตุตามปัจจัย

ส่วนผลของกรรม มี ๒ อย่าง คือ เป็นนามธรรม กับ รูปธรรม, นามธรรม ได้แก่ วิบากจิต และเจตสิกที่เกิดร่วมด้วย ส่วนรูป ที่เป็นผลของกรรม ได้แก่ กัมมชรูป (รูปที่เกิดจากกรรม) เช่น ตา หู จมูก ลิ้น กาย เป็นต้น เป็นรูปที่เกิดจากกรรม

เมื่อได้ศึกษาในเรื่องกรรมและผลของกรรมแล้ว ก็จะเป็นเครื่องเตือนที่ดีในการดำเนินชีวิตในปัจจุบัน เพราะในอดีตชาติเราก็เคยได้กระทำกรรมมาแล้วทั้งดี ทั้งไม่ดี โดยเฉพาะในส่วนที่ไม่ดีนั้น เราไม่สามารถย้อนกลับไปแก้ไขหรือทำอะไรได้ แต่ในขณะนี้ เราสามารถสะสมในสิ่งที่ดีงามต่อไปได้ ด้วยความเป็นผู้ไม่ประมาท ไม่ประมาทในการสะสมความดีประการต่างๆ ในชีวิตประจำวัน ซึ่งเป็นการสะสมเหตุที่ดี ที่จะเป็นเหตุให้ได้รับผลที่ดี ในอนาคตข้างหน้า โดยเฉพาะอย่างยิ่งคือการฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรมอบรมเจริญปัญญา สะสมความเห็นที่ถูกต้องตรงตามพระธรรม เมื่อมีความเข้าใจธรรมมากๆ ขึ้นก็จะเป็นเครื่องอุปการะให้มีความประพฤติเป็นไปทางกาย ทางวาจา และทางใจดีขึ้นทำให้เป็นผู้ถอยกลับจากอกุศลไปตามลำดับ, ความดีที่ได้สะสมไว้นี้ไม่สูญหายไปไหนสะสมสืบต่ออยู่ในจิตทุกขณะ และความดี ย่อมนำมาซึ่งสิ่งที่ดี ไม่เคยนำความทุกข์ ความเดือดร้อนมาให้เลยแม้แต่น้อย, เราไม่สามารถรู้ได้ว่า กรรมใดจะให้ผลเมื่อใด ทางที่ดีที่สุด คือ สะสมความดีต่อไป

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ