ปันธรรม-ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๖๕

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรม จากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจสั้นๆ เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาน้อย เพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ถึงแม้ว่าจะเป็นข้อความที่สั้น แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

ปันธรรม-ปัญญ์ธรรม ครั้งที่ ๑๖๕

- ถ้าเครื่องประกอบหรือสังขารขันธ์ยังปรุงแต่งไม่พอ ยังไม่ถึงกาลที่สมควร ก็ไม่สามารถที่จะดับกิเลสได้ เพราะฉะนั้น ก็ไม่มีใครสามารถที่จะไปเร่งรัดหรือทำอย่างอื่น นอกจากจะฟังพระธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงแสดงแล้วโดยละเอียด

- การศึกษาปริยัติธรรมก็มีมาก แต่การปฏิบัติผิดก็มีมากด้วย นี่ก็แสดงให้เห็นถึงการศึกษาโดยขาดการพิจารณาไตร่ตรองด้วยปัญญา เพราะฉะนั้น ผู้ที่จะศึกษาธรรม ต้องเข้าใจจุดประสงค์จริงๆ ว่า ศึกษาเพื่ออะไร และธรรมคืออะไร ธรรมคือสิ่งที่กำลังปรากฏ การศึกษา คือ การฟังให้เข้าใจชัดในลักษณะของสิ่งที่ปรากฏ

- ธรรมที่พระผู้มีพระภาคทรงตรัสรู้และทรงแสดง คือ ธรรมที่มีจริง ที่กำลังปรากฏรอบตัว เพราะฉะนั้น ที่จะศึกษาเรื่องของธรรม คือ ศึกษาเรื่องสภาพธรรมที่เห็น สภาพธรรมที่ได้ยิน สภาพธรรมที่ได้กลิ่น สภาพธรรมที่ลิ้มรส สภาพธรรมที่รู้สิ่งที่กระทบสัมผัส ที่คิดนึก ที่เกิดขึ้นเป็นปกติ เพราะเหตุปัจจัย ตามความเป็นจริง

- ถ้าเป็นข้อปฏิบัติที่ผิด ทำให้ข้อปฏิบัติที่ถูกไม่เกิดขึ้น แล้วก็ยังเป็นการเผยแพร่ในข้อปฏิบัติที่ผิด ก็ย่อมจะเป็นการทำลายข้อปฏิบัติที่ถูก ซึ่งก็เป็นโทษมากสำหรับตนเอง กับทั้งผู้อื่นด้วย

- การศึกษาธรรมต้องเป็นเรื่องละเอียดจริงๆ ไม่ใช่เพื่อเหตุอื่น แต่เพื่อที่จะให้พิจารณาจนกว่าจะเข้าใจแจ่มแจ้งถูกต้องตามความเป็นจริง ถ้ามิฉะนั้นแล้ว การศึกษาธรรมจะไม่มีประโยชน์ ถ้าไม่ใช่ศึกษาเพื่อให้เข้าใจสภาพธรรมตรงตามที่พระผู้มีพระภาคได้ทรงแสดงไว้

- ถ้าได้ศึกษาเรื่องของสภาพธรรมโดยละเอียดขึ้น เท่าที่สามารถจะเข้าใจได้ ก็จะทำให้เห็นความเป็นอนัตตายิ่งขึ้น

- มีความสำคัญมาก ที่ว่าเมื่อศึกษาแล้ว ต้องพิจารณาจึงจะได้ประโยชน์อย่างแท้จริง มิฉะนั้นแล้ว อาจจะเข้าใจธรรมผิด เป็นเหตุให้ประพฤติปฏิบัติผิด ซึ่งเป็นโทษเป็นทุกข์สิ้นกาลนาน เพราะฉะนั้น ถ้าศึกษาธรรมแล้วต้องพิจารณา เพื่อที่จะได้ประพฤติปฏิบัติให้ถูก ต้องเข้าใจว่าที่ศึกษานี้ เพื่อประพฤติปฏิบัติถูก

- การที่กุศลจะเจริญขึ้นได้นั้น ต้องเป็นผู้ที่เห็นคุณจริงของกุศลธรรมที่จะเป็นไปเพื่อการขัดเกลาอกุศล จึงไม่ว่างเว้นจากโอกาสที่จะได้สะสมความดีในชีวิตประจำวันไม่ว่าจะเป็นโอกาสของความดีประเภทใดก็ตาม

- ที่ตั้งแห่งการสะสมความดีพร้อมแล้วในภพภูมิมนุษย์ ครอบคลุมคุณความดีทั้งหมด ทั้งทาน ศีล และการอบรมเจริญปัญญา ซึ่งก็แล้วแต่การสะสมของแต่ละบุคคลจริงๆ ที่จะเห็นคุณค่าของการได้เกิดมาเป็นมนุษย์ซึ่งได้มาอย่างยากแสนยากหรือไม่ ถ้าเกิดมาแล้ว ไม่ได้สะสมความดีไม่ได้ฟังพระธรรมให้เข้าใจ ก็น่าเสียดายมาก ชาติหนึ่งๆ ก็ผ่านไป โดยที่ไม่ได้เพิ่มพูนในทางฝ่ายกุศลและการเจริญขึ้นแห่งปัญญาเลย

- พระผู้มีพระภาคทรงแสดงโทษของกายทุจริต วจีทุจริต และมโนทุจริต และทรงแสดงคุณของกายสุจริต วจีสุจริต มโนสุจริต แต่ว่าก็ยังมีผู้กระทำกายทุจริต วจีทุจริต มโนทุจริตอยู่ เพราะอะไร เพราะเหตุว่าสภาพธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา ถึงแม้ว่าจะทรงแสดงโทษไว้อีกหลายประการอย่างไรก็ตาม นั่นเป็นเรื่องที่ได้ยิน ได้ฟัง แต่กิเลสที่สะสมมามีกำลังเมื่อไร ก็แสดงความเป็นอนัตตาเมื่อนั้น คือกระทำกายทุจริต วจีทุจริต มโนทุจริตไปในขณะนั้นเอง

- เวลาปกติธรรมดาที่กิเลสครอบงำไม่ได้ก็อย่างหนึ่ง แต่เวลาที่กิเลสครอบงำมากๆ แล้วปรากฏอาการออกมาให้เห็นภายนอก เหมือนปีศาจเข้าสิง เมื่อกี้ก็ไม่ได้เป็นอย่างนั้น กิริยาวาจาก็เรียบร้อยละมุนละไม แต่พอลุอำนาจของกิเลส ไม่ผิดกับกิเลสเข้าสิง ทั้งกายทั้งวาจาก็จะมีการเปลี่ยนแปลงไป

- บางคนชอบว่าคนอื่น ก็ลองเปลี่ยนจากคนพูดมาเป็นคนฟังดูบ้าง แล้วจะรู้สึกอย่างไร เราอย่างไร เขาก็อย่างนั้น ควรที่จะได้คิดถึงใจเขาใจเรา

- ชาติเดียวไม่พอสำหรับการที่จะอบรมเจริญปัญญาที่จะรู้ลักษณะของสภาพธรรมที่ปรากฏ

- ไม่มีอะไรที่เป็นเราหรือของของเรา แม้แต่ตัวเราก็ไม่มี มีแต่ธรรม

- อาศัยปัจจัยต่างๆ คือ อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัยและยารักษาโรคในการดำรงชีวิต แต่ก็ไร้สาระ ถ้าไม่ได้ฟังพระธรรมศึกษาพระธรรมอบรมเจริญปัญญา

- ชีวิตที่เหลืออยู่ควรที่จะได้เป็นคนดี และที่จะเป็นคนดียิ่งขึ้น ก็ต่อเมื่อมีความเข้าใจธรรมยิ่งขึ้น

ขอเชิญผู้ศึกษาพระธรรมร่วมกัน (สหายธรรม) ร่วมแบ่งปันธรรมด้วยครับ ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ผ่านมาได้ที่นี่ครับ ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๖๔
...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง... ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ