ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๗๒

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรม จากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจสั้นๆ เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาน้อย เพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ถึงแม้ว่าจะเป็นข้อความที่สั้น แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๗๒

เรื่องของกิเลสมากมายมหาศาล เป็นเรื่องที่แต่ละคนก็จะต้องมีปัญญาของ ตัวเองที่จะต้องเป็นผู้ที่ละเอียดจริงๆ แล้วก็รู้ว่า กว่าจะอบรมเจริญปัญญาจริงๆ ที่จะรู้สภาพธรรม แล้วสามารถที่จะละคลายจนกระทั่งดับกิเลสได้นั้น นานมาก

วันนี้หรือหลายชั่วโมงผ่านไป กาลสมบัติหรือเปล่า ขณะที่ไม่ได้ฟัง พระธรรม? แต่ขณะที่กำลังฟังพระธรรม ให้ทราบว่า ขณะนี้เป็นขณะที่ถึง พร้อมแห่งกาลที่ได้ฟังพระธรรม เพราะโอกาสที่จะได้ฟังพระธรรม ไม่ง่าย ถ้ามีธุระสำคัญนิดเดียว จะไม่ได้ฟังแล้ว ก็จะเป็นโอกาสของการฟังสิ่งอื่น

สภาพธรรม ไม่ใช่ตัวตนสัตว์ บุคคล สภาพธรรมแต่ละขณะเกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัยเท่านั้น เมื่อปราศจากเหตุปัจจัย จะไม่มีอะไรเกิดขึ้นเลย ใครก็ตามที่มีความหวังดี และต้องการให้คนอื่นเจริญในทางที่ดี ในทาง ที่เป็นกุศล ก็เป็นกัลยาณมิตร

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้โดยละเอียดอย่างยิ่ง โดยประการทั้งปวง ไม่เหลืออะไรไว้ให้ใครต้องไปหาทางคิดเองอีก

ท่านที่ให้ทาน ท่านหวังอะไร? ถ้ายังหวังที่จะเกิดในสวรรค์ หรือหวังผลของ ทานที่จะทำให้เป็นผู้ที่มีลาภ ยศ มีโภคสมบัติ ทรัพย์สมบัติ ในขณะนั้นก็เป็นวัฏฏะ เป็นกุศลที่เป็นไปในวัฏฏะ แต่ว่าถ้าทำกุศล เจริญกุศลโดยที่ไม่ได้มุ่งหวังสิ่งต่างๆ เหล่านั้น ก็ย่อมเป็นไปเพื่อการละคลายอกุศล

เวลาที่อาหารไม่อร่อย โกรธเกรี้ยว นี่แสดงให้เห็นถึงขณะนั้นไม่อดทน เพียงอาหารไม่อร่อย ยังไม่ได้เดือดร้อนยังไม่ได้เจ็บไข้ได้ป่วย ยังไม่ได้มีทุกข์เรื่อง อื่นๆ เลย แต่แม้กระนั้นเพียงอาหารไม่อร่อย ก็ไม่อดทน โวยวาย บ่นว่า เอ็ดตะโร ลองเปรียบเทียบคิดดูว่า ถ้าเป็นผู้ที่อดทน อาหารไม่อร่อยก็เป็นเรื่อง แสนจะธรรมดา จะให้อาหารอร่อยได้อย่างไรทุกมื้อ บางมื้อก็อาจจะเป็น อาหารที่ไม่อร่อยก็ได้ ไม่ถูกปากคนนี้ แต่ก็อาจจะถูกปากคนนั้น แต่ถ้าตนเองรู้สึกว่า อาหารไม่อร่อยแล้วก็แก้ไขโดยดี มีกายวาจาที่ประกอบ ด้วยเมตตาปรุงใหม่ ช่วยกันเติมนิดนี่หน่อยให้รสชาติดีขึ้น ทุกคนก็สบายใจ คือ แทนที่จะบ่น โวยวาย เกรี้ยวกราด เวลาที่สติเกิดจะรู้ได้ว่า เพียงอดทนนิดเดียวจะทำให้ทุกอย่างดี และก็ทุกคนก็มีความสุข ไม่เดือดร้อน

เรื่องของกิเลสมีมาก และกิเลสเกิดขึ้นทำกิจการงานของกิเลส กิเลสจะทำ กิจการงานของกุศลไม่ได้ เพราะฉะนั้นไม่ว่าในสมัยไหนทั้งสิ้น กิเลสเกิดขึ้น ขณะใด ก็ทำกิจของกิเลสขณะนั้น

เป็นผู้ตรงว่า เมื่อทำความผิด ก็ผิด ไม่ใช่ว่าเมื่อทำความผิด แล้วก็ยัง กล่าวว่าไม่ได้ทำ หรือคิดว่าในขณะนั้นไม่ผิด ถ้าเป็นอย่างนั้นแล้ว ก็จะเป็นบุคคล ผู้มีหูชัน คือ หมายถึงการไม่รับรู้เหตุผลอะไรทั้งนั้น

ข้อความในกถาวัตถุ อรรถกถา อัจจันตนิยามกถา แสดงว่าผู้ที่ไม่รู้ว่าอกุศล เป็นอกุศล และเป็นผู้ที่ว่ายาก เป็นบุคคลผู้มีหูชัน เพราะฉะนั้นต่อไปนี้ได้ ทราบความหมายของผู้ที่ว่ายากอีกความหมายหนึ่ง คือ ผู้มีหูชัน คือ ไม่รับ รู้เหตุผลอะไรทั้งนั้น

เป็นพระมหากรุณาอย่างยิ่งที่ได้ทรงแสดงเรื่องของอกุศลอย่างมาก อย่างละเอียด เพื่อที่จะให้แต่ละบุคคลได้พิจารณาเห็นโทษและละคลาย จนกว่าจะดับกิเลสเป็น สมุจเฉท (ถอนขึ้นได้อย่างเด็ดขาด) ได้จริงๆ

การฟังพระธรรมจะมากจะน้อย ก็เพื่อจะให้เข้าใจ เพราะฉะนั้น ขณะใดที่เข้าใจ นั่นคือผลของการฟัง และความเข้าใจนี้ก็เป็นขั้นเริ่มต้นของปัญญาที่จะค่อยๆ เจริญขึ้น เพราะว่าที่จะเป็นปัญญาโดยที่ไม่เข้าใจ เป็นไปไม่ได้

ความเห็นชอบ เป็นสิ่งที่เป็นประโยชน์ กุศลธรรมมิใช่น้อย ย่อมถึงความเจริญ บริบูรณ์ เพราะความเห็นชอบเป็นปัจจัย

ความไม่รู้ ทำให้ยึดถือ และอกุศลธรรมก็ตามมาอีกมากมายเพราะความไม่รู้

จะไม่ละเลยโอกาสของการทำดี แม้เพียงเล็กน้อย เพราะเห็นคุณของ ความดี

ไม่ว่าจะได้ยินได้ฟังคำไหน ก็ไม่พ้นไปจากธรรม เช่น เห็น ได้ยิน ศรัทธา

สติ ปัญญา เป็นต้น เป็นสภาพธรรมที่มีจริงๆ

ถ้าไม่มีอดีตกุศลกรรมที่สะสมมาแล้ว ก็คงจะไม่ฟังธรรมทางสถานีวิทยุ หรือถ้าฟังแล้วก็อาจจะไม่สนใจ แต่สำหรับท่านที่มีการสะสมมาแล้ว พอฟังท่านก็สนใจทันที รู้ว่าเป็นสิ่งที่มีจริง และสามารถที่จะฟังพิจารณา ศึกษาให้เข้าใจขึ้นได้

ฟังพระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง และทรงพร่ำสอนเป็นอันมาก ในพระไตรปิฎก ประโยชน์ก็คือ เพื่อที่จะให้เข้าใจจริงๆ ว่าชีวิตตั้งแต่เกิดจนตาย ไม่ใช่เรา เป็นแต่เพียงสภาพธรรม คือ จิต เจตสิก รูปซึ่งอาศัยเหตุปัจจัยก็เกิดขึ้น ทำกิจการงานต่างๆ เท่านั้น

อกุศลเจตสิกประการต่างๆ ไม่ได้เกิดที่อื่น แต่เกิดกับจิต ทำให้จิต เป็นอกุศล

คำสอนทั้งหมด จะประมวลลงที่ไม่ใช่สัตว์ ไม่ใช่บุคคล ไม่ใช่ตัวตน มีแต่ธรรม เท่านั้นจริงๆ

ผู้ที่ไม่ได้ฟังพระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ไม่ใช่สาวก ย่อมไม่รู้ต่อไปในทุกภพทุกชาติ

เกิดมาแล้วตายไป ไม่เปล่าประโยชน์ ถ้าได้เข้าใจพระธรรม

สิ่งที่ควรรู้อย่างยิ่ง คือ ธรรม ซึ่งเป็นสิ่งที่มีจริงๆ

อีกไม่นานก็จะต้องละจากโลกนี้ไป ดีชั่วที่สะสมไว้เท่านั้นที่จะติดตามไป

ไม่มีใครได้ชื่อว่าสัมมาสัมพุทธเจ้า นอกจากพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าเท่านั้น

เพราะรู้คุณของพระธรรม จึงมีการฟัง มีการศึกษาให้เข้าใจ เพราะถ้าไม่รู้คุณ ไม่เห็นประโยชน์ ก็จะไม่ฟัง ไม่ศึกษาอย่างแน่นอน

ชีวิตประจำวัน เป็นเครื่องส่องให้เห็นว่า มีความเข้าใจพระธรรมมากน้อย แค่ไหน

จากที่เคยชั่ว แล้วเป็นดีได้ อะไรที่จะทำให้เป็นอย่างนี้ได้? ความเข้าใจพระธรรม

เมื่อความเข้าใจยังไม่เพียงพอ ก็จะต้องฟัง ต้องศึกษาพระธรรมต่อไป

โอกาสที่ยังมีชีวิตอยู่ ก็สะสมสิ่งที่ประเสริฐที่สุด คือ ความเข้าใจพระธรรม.

ขอเชิญผู้ศึกษาพระธรรมร่วมกัน (สหายธรรม) ร่วมแบ่งปันธรรมด้วยครับ

ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ผ่านมาได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๗๑

... กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ ...