ทำไมจิต ถึงไม่ฟังใคร
แม้แต่ตัวเจ้าของเอง จิตก็ไม่ฟัง
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
คำว่า "จิต" ตามหลักคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า หมายถึง สภาพรู้ อาการรู้ ลักษณะรู้แจ้งอารมณ์ เป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งอารมณ์ และคำว่า จิต นี้ยังมีชื่อที่ใช้แทนคำว่าจิตในบางแห่งอีกมาก เช่น ใจ มโน มานัส ปัณฑระ หทัย วิญญาณ วิญญาณขันธ์ มนายตนะ เป็นต้น
จิตเป็นสภาพธรรมที่มีจริง เป็นธรรม เมื่อเป็นธรรม ก็เป็นอนัตตา บังคับบัญชาไม่ได้ ไม่สามารถให้จิตเกิด หรือ ไม่เกิด หรือ เมื่อเกิดแล้วจะไม่ให้ดับก็ไม่ได้ เพราะฉะนั้น จิตจึงไม่ฟังใคร เพราะไม่มีใครที่จะให้ฟัง หรือ ไม่ฟัง ไม่มีเรา ไม่มีสัตว์ บุคคล มีแต่ธรรมที่เกิดขึ้นเป็นไปตามเหตุปัจจัยที่เป็นจิต เจตสิก รูป ไม่ใช่เรา ครับ
สมดังพระพุทธพจน์ที่ว่า
กระท่อมคือร่างกระดูกนี้ เป็นที่อยู่อาศัยของลิง คือ จิต เพราะฉะนั้น ลิงคือจิต จึงกระเสือกกระสนจะออกจากกระท่อม ที่มีประตู ๕ พยายามวิ่งวนไปมาทางประตูบ่อยๆ
ขออนุโมทนา ครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ไม่ใช่เฉพาะเพียงจิตเท่านั้น ที่ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใคร แต่หมายรวมถึงสภาพธรรมทั้งหมด เป็นอนัตตา ไม่ใช่สัตว์ บุคคลตัวตน ไม่มีใครบังคับบัญชาได้
เมื่อกล่าวถึงจิตแล้ว ก็ต้องเข้าใจก่อนว่า จิต คืออะไร จิต มีจริงๆ เป็นสภาพธรรมที่เป็นใหญ่เป็นประธานในการรู้แจ้งอารมณ์ ทุกขณะไม่เคยขาดจิตเลย เห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส รู้สิ่งที่กระทบสัมผัสทางกาย คิดนึก เป็นต้น ล้วนเป็นจิต ซึ่งเกิดเพราะเหตุปัจจัย ใครๆ ก็บังคับบัญชาไม่ได้ เช่น บังคับให้เห็นเกิดไม่ได้ เพราะเห็นเกิดเพราะเหตุปัจจัย คือ ต้องมีสี มีเจตสิกธรรมเกิดร่วมกับจิตเห็น มีที่เกิดของจิตเห็น และมีกรรมเป็นปัจจัย แม้แต่จิตขณะแรกของในแต่ละชาติ คือ ปฏิสนธิจิต ใครสั่งหรือบังคับให้ปฏิสนธิจิตเกิดหรือเปล่า ไม่มีใครบังคับได้ เป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัย เป็นผลของกรรม
ทั้งหมดที่ได้ยินได้ฟัง ก็เพื่อเข้าใจถึงความเป็นอนัตตาของสภาพธรรม ซึ่งจะเป็นไปเพื่อการขัดเกลาละคลายการยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นสัตว์ บุคคล ตัวตน ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
ต้องไม่ลืมความเป็นอนัตตา จะบังคับไม่ให้เห็นก็ไม่ได้ จะบังคับไม่ให้ได้ยินก็ไม่ได้ เพราะธรรมทุกอย่างเกิดจากเหตุปัจจัย ค่ะ
รู้อย่างนี้แล้วเพื่ออะไร ก็จะได้ทราบว่า มีจิตจริงๆ เป็นธรรมะ เมื่อจิตเป็นธรรมะ ก็ไม่ได้อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใคร การสำรวมจึงต้องอบรมให้ยิ่ง ทั้งทางตา หู จมูก ลิ้น กาย จึงเป็นจิรกาลภาวนา
ขออนุโมทนาค่ะ
