ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๗๗

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

(ภาพดอกไม้บูชาพระรัตนตรัย ที่ มศพ. บันทึกวันเสาร์ที่ ๑๐ มกราคม ๒๕๕๘)

ขออนุญาตแบ่งปันข้อความธรรม (ปันธรรม) ที่ได้จากการฟังพระธรรม จากท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ในแต่ละครั้ง รวบรวมเป็นธรรมเตือนใจสั้นๆ เหมาะสำหรับผู้ที่มีเวลาน้อย เพื่อศึกษาและพิจารณาร่วมกัน เพื่อความเข้าใจธรรม (ปัญญ์ธรรม) ตามความเป็นจริง ถึงแม้ว่าจะเป็นข้อความที่สั้น แต่ก็มีอรรถที่สมบูรณ์อยู่ในตัว ควรค่าแก่การพิจารณาอย่างยิ่ง ดังนี้

(ภาพ ดอกบัวบานหน้าอาคาร มศพ. บันทึก วันอาทิตย์ที่ ๔ มกราคม ๒๕๕๘)

ปันธรรม - ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๗๗

~ เรื่องไม่จริงเลยก็กล่าวได้ นั่นเป็นเพราะอกุศลจิต ซึ่งไม่เห็นโทษของวจีกรรม แต่ทางวาจา ไม่ได้มีแต่การพูดเท็จ ยังมีการพูดส่อเสียดเพื่อทำลายคนหมู่นี้ หรือเพื่อทำลายคนหมู่โน้น หรือส่งเสริมคนทั้งหลายผู้แตกกันแล้ว ชอบความแยกกัน ยินดีความแยกกัน เพลิดเพลินในความแยกกัน ไม่น่าจะสนุกเลย ที่จะเห็นคนแตกความสามัคคี แต่ผู้ที่มีอกุศลจิต ก็ยังพอใจที่จะเห็นความแตกแยก จนกระทั่งยุยงคนทั้งหลายผู้สามัคคีกันให้แตกกัน แล้วก็เพลิดเพลินในความแยกกัน

~ ชีวิตในปัจจุบันนี้มีสุขมีทุกข์ไหม? มี บางครั้งก็สุข บางครั้งก็ทุกข์ ถ้าไม่มีเหตุของสุขที่จะเกิด สุขก็เกิดไม่ได้ ถ้าไม่มีเหตุของทุกข์ที่จะเกิด ทุกข์ก็เกิดไม่ได้ เพียงแต่เขาไม่รู้เหตุของทุกข์และสุขนั้นเองว่า สุขและทุกข์อาศัยเหตุอะไรจึงเกิดขึ้น แต่ทุกสิ่งทุกอย่างที่จะเกิดขึ้นได้ต้องมีเหตุมีปัจจัย

~ มงคลกิริยา คือ กิริยาที่เป็นมงคล ซึ่งไม่ใช่ดูถูกดูหมิ่น อาจจะเป็นการเคารพ อ่อนน้อม ระลึกถึงคุณ

~ ถ้าใครพูดสิ่งที่ไม่จริง ทำให้คนอื่นเชื่อ เกิดความเข้าใจผิด เสียหายมาก ก็เป็นโทษมาก แต่ถึงเขาจะพูดสิ่งที่ไม่จริง แต่คนฟังไม่เชื่อ โทษก็น้อยกว่าการที่ทำให้คนอื่นเชื่อผิด

~ ที่จะให้เห็นนรก เห็นสวรรค์เดี๋ยวนี้ ยังเห็นไม่ได้ จนกว่าจะเมื่อตายไป จะรอถึงเวลานั้นแล้วก็พิสูจน์ได้ ไปพิสูจน์กันที่โน้น แต่ว่าไม่ใช่พิสูจน์กันที่นี่

(ภาพดอกกล้วยไม้ ริมรั้ว มศพ. บันทึก วันจันทร์ที่ ๕ มกราคม ๒๕๕๘)

~ บางท่านอาจจะกระทำอกุศลกรรม แล้วก็คิดว่ายังไม่ได้รับผลของอกุศลกรรม สบายดี พ้นเคราะห์พ้นกรรม แต่ความจริงไม่พ้น เพราะเหตุว่า วิบากนั้นแล อันสัตว์ผู้ทำพึงได้เสวย คือทำให้เกิดผล ได้รับวิบากในปัจจุบัน หรือในอัตภาพถัดไป คือ ในชาติหน้า หรือในอัตภาพต่อๆ ไป เหมือนอย่างชาตินี้ จะได้รับผลของอกุศลกรรม หรือกุศลกรรมก็ตามแต่ เป็นผลของกรรมที่ได้สั่งสมมาแล้วในสังสารวัฏฏ์ฎ์ อาจจะเป็นกรรมในชาตินี้ หรือกรรมในชาติก่อน หรือกรรมในชาติก่อนๆ ๆ โน้นก็ได้

~ ข้อสำคัญ คือ กิเลส ยังห่วงใย ยังผูกพันในภพนี้ชาตินี้มากมายสักแค่ไหน ซึ่งควรที่จะเห็นได้จริงๆ ว่า แต่ละคนก็มีจะมีการที่จะเป็นบุคคลนี้อยู่อีกไม่นานเลย ก็จะสิ้นสภาพของความเป็นบุคคลนี้แล้ว เพราะฉะนั้น ควรที่จะเจริญกุศล เพื่อที่จะละคลายความติดในการเป็นบุคคลนี้ เพราะเหตุว่าการติดในแต่ละภพแต่ละภูมิของการเป็นแต่ละบุคคลนี้มีมากมายหลายประการ ที่จะทำให้อกุศลเพิ่มพูนขึ้น

~ มานะก็เหมือนกับลูกโป่งซึ่งเต็มไปด้วยลมลอยไป ก็เท่านั้นเอง พองขึ้นก็เพราะลม นั่นคือลักษณะของมานะ คือ ความสำคัญตน แต่ว่าที่จริงแล้วก็ไม่มีอะไร ก็ต้องหมดสิ้นไป เพราะฉะนั้น ใครที่มีมานะเพิ่มมากขึ้น ก็คิดถึงลูกโป่งซึ่งกำลังพองขึ้นด้วยลม และก็กำลังจะลอยขึ้นๆ เท่านั้นเอง

(ภาพ ดอกบัวบานหน้าอาคาร มศพ. บันทึก เสาร์ที่ ๑๐ มกราคม ๒๕๕๘)

~ ธรรม เป็นสิ่งที่มีจริง และทรงแสดงว่าเป็นอนัตตา ไม่ว่าจะฟังก็มีความเข้าใจที่ถูกต้องยิ่งขึ้นว่า ที่เคยไม่รู้ธรรม ไม่เคยเข้าใจธรรม ไปหาธรรม ก็คือจนถึงขณะนี้ ก็คือธรรมที่ฟัง เพื่อเข้าใจธรรม

~ ผู้ที่เป็นปุถุชน ที่ยังล่วงทุจริตกรรมเพราะขาดหิริโอตตัปปะ ไม่เห็นว่าอกุศลกรรมในขณะนั้นเป็นสิ่งที่ควรละอาย และเป็นสิ่งที่ควรเว้น จึงล่วงได้ แต่ผู้ที่เป็นพระอริยบุคคล ท่านก็จะละเว้นอกุศลกรรมตามคุณธรรมของท่าน จนถึงขั้นที่เห็นภัยแม้โทษเพียงเล็กน้อยของอกุศลจิต จึงสามารถที่จะละหรือดับได้เป็นสมุจเฉท (ถอนขึ้นได้อย่างเด็ดขาด) ถึงความเป็นพระอรหันต์

~ ไม่ควรที่จะหมกมุ่นเพลิดเพลินมัวเมาในความเป็นหนุ่มสาว จนกระทั่งไม่คิดถึงสิ่งที่เป็นประโยชน์ เป็นสาระในชีวิต เพราะเหตุว่าถ้าจะให้รอไปจนถึงแก่เฒ่าเสียก่อน แล้วจึงจะศึกษาธรรมบ้างหรือปฏิบัติธรรมบ้าง เวลาที่ผ่านไปเหล่านี้ก็จะเป็นการเพิ่มพูนกิเลสให้ยิ่งขึ้น ทำให้การละคลายขัดเกลากิเลสยิ่งยากขึ้น

~ การศึกษาเรื่องของปรมัตถธรรม คือ จิต เจตสิก รูป และปัจจัย คือจิต เจตสิก รูป ซึ่งต่างเป็นปัจจัยซึ่งกันและกัน ทำให้สภาพธรรมเกิดขึ้นเป็นไปแต่ละขณะๆ ในวันหนึ่งๆ ก็เป็นเครื่องประกอบที่จะทำให้ปัญญาสามารถที่จะละคลายการยึดถือสภาพธรรมว่าเป็นตัวตน เมื่อสติเกิดแล้วระลึกลักษณะของสภาพธรรมหนึ่งสภาพธรรมใดทางตา ทางหู ทางจมูก ทางลิ้น ทางกาย ทางใจ

~ เมื่อใดก็ตามที่รู้ว่าตัวเองไม่ดี เมื่อนั้นเป็นประโยชน์อย่างยิ่ง ที่ว่าคนอื่นไม่สามารถที่จะละความไม่ดีนั้นได้ นอกจากปัญญาของตัวเอง

~ ความโกรธเป็นโทษเป็นภัย เป็นอันตรายของตนเอง คนที่ถูกโกรธไม่เดือดร้อนอะไรเลย เพราะฉะนั้น กิเลสของตนเองที่เกิดกำลังทำร้ายตนเอง และจะสะสมเป็นอุปนิสัยที่จะทำให้เป็นผู้ที่โกรธต่อไปอย่างรวดเร็ว แล้วก็อาจจะผูกโกรธเอาไว้นานด้วย และอาจจะถึงขั้นที่ไม่ยอมให้อภัย

~ วาจาที่ทำให้คนอื่นเดือดร้อน มี ถ้าขณะนั้นไม่สามารถที่จะงดเว้นได้ ขณะนั้นก็เป็นอกุศลจิต แต่ขณะใดที่รู้ว่า ถ้าพูดแล้วคนอื่นจะเสียใจแล้วเว้นไม่พูด ขณะนั้นเป็นกุศล นั่นเป็นกุศลในเรื่องของศีลแล้ววันหนึ่งๆ พูดกันมากที่สุดด้วยโลภะ ด้วยโทสะ ด้วยโมหะ แต่ว่าผู้ที่จะให้เป็นวาจาสุภาษิต เป็นสิ่งที่มีประโยชน์ เป็นสิ่งที่จริง และก็เป็นสิ่งที่ทำให้สบายใจ ไม่เดือดร้อน อันนั้นก็ต้องอาศัยกุศลจิตในขณะนั้น

~ ความเข้าใจถูก ละความไม่รู้ ความติดข้อง และความเห็นผิด

ขอเชิญผู้ศึกษาพระธรรมร่วมกัน (สหายธรรม) ร่วมแบ่งปันธรรมด้วยครับ

ขอเชิญคลิกอ่านย้อนหลังครั้งที่ผ่านมาได้ที่นี่ครับ

ปันธรรม-ปัญญ์ธรรม ... ครั้งที่ ๑๗๖

(ภาพ ดอกบัวบานหน้าอาคาร มศพ. บันทึก วันอังคารที่ ๖ มกราคม ๒๕๕๘)

...กราบเท้าบูชาคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ที่เคารพยิ่ง

และขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...