กฏัตตารูป

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

กฏัตตารูป คือ รูปที่เกิดจากกรรม เช่น จักขุปสาทรูป โสตปสาทรูป ฆานปสาทรูป ชิวหาปสาทรูป กายปสาทรูป เป็นต้น

เมื่อกล่าวถึงผลของกรรม ก็จะต้องเข้าใจคำว่า กรรม ที่เป็นตัวเหตุ คือ กุศลกรรมและ อกุศลกรรม ที่จะทำให้เกิดผล ผลของกุศลกรรมและอกุศลกรรม มีสองอย่างคือ รูปและนาม กุศลกรรม และ อกุศลกรรม เป็นเหตุให้เกิดนาม คือ จิต เจตสิก ที่เรียกว่า วิบาก เมื่อใช้คำว่า วิบาก จะมุ่งหมายถึง นามธรรมเท่านั้น ที่เป็นจิต เจตสิก ส่วนผลของกรรมที่เกิดจากเหตุ คือ กุศล อกุศล ไม่ใช่มีแค่จิต เจตสิก แต่มีรูปด้วย เช่น กัมมัชชรูป คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ซึ่งเกิดในขณะที่ปฏิสนธิจิต ที่เป็นวิบากจิตเกิดขึ้นพร้อมกับ รูป คือ กัมมัชรูป รูปที่เกิดจากกรรม เพราะฉะนั้น กุศลกรรมและอกุศลกรรมที่เป็นเหตุ เป็นเหตุให้เกิด ทั้งนาม คือ จิต เจตสิก ที่เรียกว่าวิบากจิต วิบากเจตสิกรวมทั้งกุศลกรรม อกุศลกรรม เป็นเหตุปัจจัยให้เกิดรูปที่เกิดจากกรรม กัมมชรูป คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย เป็นต้นด้วย แต่รูปไม่ใช่วิบาก แต่รูปเป็นผลของกรรม ครับ ดังนั้น เราจะต้องแยกคำว่า วิบาก กับ ผลของกรรม ว่าไม่เหมือนกัน วิบาก มุ่งหมายถึง จิต เจตสิก เท่านั้น ไม่รวมรูป ส่วนผลของกรรม รวมทั้งรูปและนาม จึงกล่าวได้ว่า กุศลกรรม อกุศลกรรมที่เป็นเหตุ ผลของกรรม คือ วิบาก (จิต เจตสิก) และ รูป ครับ ขออนุโมทนา

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

กฏัตตารูป เป็นรูปที่เกิดจากกรรม ได้แก่ รูปเหล่านี้ คือ อวินิพโภครูป ๘ ปสาทรูป ๕ ภาวรูป ๒ หทยรูป ๑ ชีวิตรูป ๑ ซึ่งเกิดจากเจตนาเจตสิกที่เป็นกุศลหรืออกุศลที่ดับไปแล้วในอดีต (นานักขณิกกัมมปัจจัย) แต่ยังมีอำนาจของปัจจัยที่สามารถให้ผลในปัจจุบันได้ รูปที่เกิดจากกรรม เกิดทุกอนุขณะของจิต มีอายุเท่ากับจิตเกิดดับ ๑๗ ขณะ แสดงถึงความเป็นเหตุเป็นผลของธรรมจริงๆ ถ้าไม่มีกรรมที่ได้กระทำแล้วในอดีต ผลของกรรมก็จะเกิดขึ้นไม่ได้ ครับ

...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

เรียนอาจารย์ทั้งสองท่าน

ปสาทรูปทั้ง 5 เกิดขึ้นพร้อมกันกับรูปที่มากระทบพร้อมกับจิตที่เกิดที่ปสาทรูปและดับไปพร้อมกันหมดทั้งกลาปของปสาทรูปทุก 17 ขณะจิต หรืออย่างไรครับ? ขอบพระคุณและขออนุโมทนาครับ

เรียนความคิดเห็นที่ ๔ ครับ

รูปแต่ละกลุ่มเกิดตามสมุฏฐานของตน กลุ่มของรูปที่เกิดเพราะกรรม ก็มีกรรมเป็นสมุฏฐานให้เกิด เกิดขึ้นแล้วก็ดับไป ซึ่งอายุของรูป มีอายุเท่ากับจิตเกิดดับ ๑๗ ขณะ สำหรับปสาทรูปนั้น แม้จะไม่ได้กระทบกับรูป ก็มีการเกิดขึ้นเป็นไป และมีอายุเท่ากับจิตเกิดดับ ๑๗ ขณะเช่นกัน ครับ เป็นเรื่องที่ละเอียดซึ่งจะต้องค่อยๆ ศึกษาไป ครับ

มหาปุริสลักขณะของพระพุทธเจ้า ก็เป็นรูปที่เกิดจากกรรม ค่ะ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาค่ะ