จะปฏิบัติธรรมตามที่ฟังมา อย่างไรโดยเคารพ
ในพระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต เล่ม ๓ อรรถกถาปฐมสัทธัมมสัมโมสสูตร มีข้อความว่า
- บทว่า น สกฺกจฺจํ ธมฺมํ สุณาติ ได้แก่ ไม่เงี่ยหูตั้งใจฟังธรรม. บทว่า น ปริยาปุณาติ ได้แก่ แม้เมื่อจะปฏิบัติธรรมตามที่ฟังมา ก็ไม่ปฏิบัติโดยเคารพ.
ในส่วน ว่าด้วยเหตุเสื่อมและเหตุเจริญแห่งศาสนา มีข้อความว่า
- รู้อรรถรู้ธรรมแล้วไม่ปฏิบัติธรรมสมควรแก่ธรรมโดยเคารพ
๑. อยากเรียนถามว่า เมื่อฟังธรรมแล้ว และจะปฏิบัติธรรมตามที่ฟังมา (ตามข้อความข้างต้น) แต่ไม่ปฏิบัติโดยเคารพนั้น ที่ว่า "ไม่ปฏิบัติโดยเคารพ" นั้น เป็นอย่างไร และอย่างไรจึงเรียกว่าเคารพ
๒. คำว่า "จะปฏิบัติธรรม" ในข้อความ "จะปฏิบัติธรรมตามที่ฟังมา" หมายความว่า ฟังธรรมก็เป็นขณะหนึ่งในอดีต ส่วน "จะปฏิบัติ" ก็เป็นอีกขณะหนึ่งในอนาคตหรือ
ขอขอบพระคุณ
ข้อความข้างต้นจากหน้าที่ 324 พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต เล่ม ๓ ซึ่งเป็นส่วน อรรถกถาปฐมสัทธัมมสัมโมสสูตรที่ ๔
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
-เรื่องความเคารพ เป็นเรื่องของกุศลจิต เป็นความเกิดขึ้นเป็นไปของสภาพธรรมฝ่ายดี แม้แต่ในขณะฟังพระธรรม ก็ด้วยความเคารพ คือ เห็นถึงประโยชน์ เห็นคุณค่าของพระธรรม เห็นถึงความละเอียดของพระธรรมว่า พระธรรมเป็นสิ่งประเสริฐ หาได้ยากที่จะได้ฟัง และที่สำคัญมาจากพระปัญญาการตรัสรู้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ดังนั้น การที่ตั้งใจฟังพระธรรมด้วยความเคารพ ย่อมเป็นจุดเริ่มต้นไปสู่การน้อมประพฤติปฏิบัติตาม ถ้าไม่ตั้งใจฟัง ปัญญาก็จะไม่เกิด แล้วจะไปถึงการประพฤติปฏิบัติตามได้อย่างไร ถ้าไม่ตั้งใจฟัง ไม่เห็นคุณของพระธรรม ก็คือ ไม่เคารพในพระธรรม ปัญญาตั้งแต่ขั้นการฟังยังไม่มี แล้วจะเกื้อกูลต่อความเจริญขึ้นของปัญญาในขั้นต่อๆ ไปได้อย่างไร
-สำคัญที่ความเข้าใจตั้งแต่ต้นจริงๆ การศึกษาตามหลักคำสอนของพระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้านั้น ต้องเป็นไปตามลำดับ กล่าวคือ ผู้ศึกษาต้องฟังพระธรรมคำสอนของพระพุทธองค์ก่อน ซึ่งเป็นการศึกษาในขั้นของปริยัติ (ปริยัติ หมายถึง การรอบรู้ในพระธรรมคำสอน) เมื่อฟังเข้าใจแล้วย่อมเกื้อกูลต่อการน้อมประพฤติปฏิบัติตามคำสอน (ซึ่งไม่มีตัวตนที่ปฏิบัติ แต่เป็นธรรมปฏิบัติหน้าที่ของธรรม คือ สติและปัญญาเกิดขึ้นระลึกรู้ตรงลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังปรากฏ) เมื่อปฏิบัติตามคำสอนจึงจะมีผลคือการรู้แจ้งอริยสัจจธรรม ละกิเลสได้ตามลำดับขั้น (เป็นขั้นปฏิเวธ คือ การแทงตลอด การรู้แจ้งอริยสัจจธรรม) ปฏิเวธจะมีไม่ได้ถ้าไม่มีการปฏิบัติอย่างถูกต้อง และการปฏิบัติอย่างถูกต้อง จะมีไม่ได้ถ้าไม่มีการศึกษาพระธรรมคำสอนอย่างถูกต้อง จึงสำคัญที่ความเข้าใจตั้งแต่เบื้องต้นจริงๆ ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
