ทำไมการคิดเรื่องรูปร่างสัณฐานจึงเป็นอกุศล
เรียนถามอาจารย์ค่ะ การคิดสำหรับผู้ที่ไม่ใช่พระอรหันต์ ไม่เป็นกุศลก็เป็นอกุศล ทำไมการคิดเรื่องรูปร่างสัณฐานจึงเป็นอกุศลคะ เพราะมีความติดข้อง (โลภะ) ใช่ไหมคะ ขอบพระคุณและขออนุโมทนาค่ะ
พระอรหันต์ มีจิต 2 ประเภท คือ กิริยาจิต และ วิบากจิต ส่วนการคิดเป็นรูปร่าง สัณฐานต่างๆ เช่น เห็น เป็นสัตว์ บุคคล ไม่ได้หมายความว่าจะต้องเป็นอกุศล แม้ พระพุทธเจ้าก็เห็นเป็นสัตว์ บุคคล เป็นรูปร่าง สัณฐาน แต่ ไม่เกิด อกุศลจิต แม้ ปุถุชน เห็นเป็นสัตว์ บุคคล เห็นขอทาน มีจิตที่ดี เกิด เมตตา ในขณะนั้น แม้ขณะนั้นก็คิดเป็นรูปร่าง สัณฐาน เป็นขอทาน แต่จิตเป็นกุศลได้ ครับ ขออนุโมทนา
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
สำคัญที่สภาพจิต แม้ปุถุชน ตลอดจนถึงพระอริยบุคคลแม้ยังไม่ถึงขั้นที่เป็นพระอรหันต์ ก็ไม่ใช่จะเป็นอกุศลเสมอไปในขณะที่คิดถึงรูปร่างสัณฐาน รู้ว่าเป็นคนสัตว์หรือสิ่งของต่างๆ เพราะเป็นปัจจัยให้กุศลจิตเกิด ขณะที่กุศลเกิด จะเป็นอกุศลไม่ได้ในขณะนั้น และที่สำคัญที่สุดสำหรับผู้ที่เข้าใจในความเป็นจริงของธรรม ก็เข้าใจถูกต้องตรงตามความเป็นจริงว่า ที่มีสัตว์ บุคคล ต่างๆ หรือสิ่งต่างๆ นั้น เพราะมีสภาพธรรมเกิดขึ้นเป็นไป ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...