วันโกน วันพระ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ได้รับคำถามจากเด็กที่มีความสนใจใคร่รู้ ครั้นจะตอบไปตามที่พอทราบ ก็เกรงจะไม่ถูกต้องสมบูรณ์ จึงต้องอาศัยถามท่านผู้รู้
1. ที่มาหรือเหตุผลของการกำหนดว่า วันไหนเมื่อไรเป็นวันโกน วันไหนเมื่อไรเป็นวันพระ
2. วันโกน วันพระ คืออะไร เริ่มกำหนดมาตั้งแต่เมื่อไร ใครต้องทำอะไรในวันนั้นอย่างไร เช่น ทำบุญตักบาตรรักษาศีลฟังธรรม และ กิจแต่ละอย่างนั้น ของคฤหัสถ์ บรรพชิต เพื่ออะไร
3. พระ ในที่นี้ หมายความว่าอย่างไร
4. หากมีคำอธิบายเพิ่มเติมประการใด ก็กรุณาด้วยค่ะ
ขอบพระคุณที่อนุเคราะห์ให้ความรู้ความเข้าใจค่ะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
วันโกน ไม่ได้มีกำหนดไว้ในสมัยพุทธกาล การปลงผมและหนวดนั้น เป็นเครื่องหมายของเพศบรรพชิตประการหนึ่ง และอีกประการหนึ่ง ก็เพื่อตัดความกังวลในเรื่องการดูแลรักษา คือ ไม่ต้องเกล้าผม ไม่ต้องแต่งผม เป็นต้น ซึ่งไม่ได้กำหนดวันที่ตายตัวว่าจะต้องปลงผม วันนั้น วันนี้ แต่มีพระบัญญัติ ในเรื่อง ผม ว่า ไม่ให้ภิกษุไว้ผมยาวเกิน ๒ องคุลี (๒ นิ้ว)
วันพระ ภาษาในพระไตรปิฎกใช้คำว่าวันอุโบสถ วันอุโบสถหรือวันพระ มีปรากฏมาก่อนที่พระพุทธองค์จะอุบัติขึ้นในโลกแม้ในชาดกทั้งหลาย คือ สมัยนอกพุทธกาล ก็มีข้อความเกี่ยวกันวันอุโบสถด้วยเช่นกัน และมีพุทธบัญญัติแก่พระสาวกทั้งหลายว่า ให้ประชุมกันในวันอุโบสถ และให้ทำสังฆกรรมคือการสวดปาฏิโมกข์ และแสดงธรรมในวันนั้นด้วย ซึ่งสมัยปฐมโพธิกาล ยังไม่มีการประชุมกันของพระภิกษุ ทรงปรารภพระเจ้าพิมพิสาร และทรงรับสั่งให้พระภิกษุประชุมกันในวันอุโบสถ ครับ
ขออนุโมทนา
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ส่วนใหญ่แล้ว วันอุโบสถ (วันพระ) ก็จะเกี่ยวเนื่องกับพระภิกษุโดยตรงที่ท่านจะต้องทำกิจที่ควรทำในวันดังกล่าว โดยเฉพาะอย่างยิ่ง คือ การลงอุโบสถ เพื่อฟังการแสดงพระวินัยบัญญัติ ส่วนในเรื่องการฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม นั้น มีเป็นปกติ เริ่มตั้งแต่การประกาศพระศาสนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นประเพณีอันดีงามที่มีมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล ไม่ว่าพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จะประทับอยู่ ณ ที่ใด หรือเสด็จไปในที่ใดๆ พุทธบริษัทก็ได้เข้าไปเฝ้าพระองค์เพื่อฟังพระธรรม ตลอดจนถึงพระสาวกทั้งหลาย ก็มีการแสดงธรรม สนทนาธรรม เพื่อความเข้าใจถูกเห็นถูก เป็นปกติ ไม่ได้ขึ้นอยู่กับวันหนึ่งวันใดโดยเฉพาะ
แต่ถ้ากล่าวโดยรวมแล้ว สำหรับคฤหัสถ์ทั่วไป วันไหนๆ ก็จะมีค่า ถ้าได้มีการสะสมความเข้าใจถูกจากการที่มีโอกาสได้ฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม พร้อมกับการเจริญกุศลทุกประการ ดังนั้น จึงไม่ได้ขึ้นอยู่กับวันเวลา แต่ขึ้นอยู่กับว่า ได้สะสมความดีและฟังพระธรรมให้เข้าใจหรือไม่ และการทำดี ไม่ได้จำกัดเฉพาะในวันในวันหนึ่งเท่านั้น ทุกๆ วันจึงควรจะเป็นไปเพื่อฟังพระธรรมศึกษาพระธรรม อบรมเจริญปัญญา และเจริญกุศลทุกประการ ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
