พระโสดาบันหมดความสงสัยในสภาพธรรม แต่ไม่ได้ "หมดความยึดถือในสภาพธรรม" ใช่มั้ยครับ?
มันแตกต่างกันใช่มั้ยครับ?
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ก่อนอื่นควรที่จะได้เข้าใจว่า พระโสดาบัน คือใคร? พระโสดาบัน คือ ผู้ที่ถึงพระนิพพาน เป็นครั้งแรก ซึ่งก็คือ เป็นพระอริยบุคคลขั้นที่ ๑ ที่ได้ประจักษ์แจ้งพระนิพพานดับกิเลสได้ในระดับหนึ่่ง ดับกิเลสได้เพียงบางส่วนตามสมควรควรแก่มรรคที่ท่านได้ ยังไม่สามารถดับได้ทั้งหมด พระโสดาบันดับความเห็นผิดทุกประการ ดับความลังเลสงสัยในสภาพธรรม ดับความตระหนี่ ดับความริษยา ดับกิเลสอย่างหยาบที่จะเป็นเหตุให้ไปเกิดในอบายภูมิ เพราะพระโสดาบันเป็นผู้ไม่ต้องไปเกิดในอบายภูมิอีกต่อไป ท่านเกิดอีกอย่างมาก ไม่เกิน ๗ ชาติ เป็นผู้แน่นอนที่จะได้ตรัสรู้เป็นพระอริยบุคคลขั้นสูงๆ ขึ้นไป กล่าวคือ บรรลุเป็นพระสกทาคามี พระอนาคามี จนกระทั่งถึงความเป็นพระอรหันต์ในที่สุด
พระโสดาบันละความสงสัย คือ วิจิกิจฉา ได้ ส่วนความยึดถือ ยึดมั่น เรียกว่า อุปาทาน
อุปาทาน คือ ความยึดมั่น มี ๔ ได้แก่
กามุปาทาน ๑ ทิฏฐุปาทาน ๑ สีลัพพตุปาทาน ๑ อัตตวาทุปาทาน ๑ กามุปาทาน โดยสภาพธรรม ได้แก่ โลภเจตสิกอย่างเดียวก็ได้ โดยไม่มีความเห็นผิด เช่น ติดข้องมากๆ ในรูป เสียง กลิ่น รส สิ่งที่กระทบสัมผัส เป็นกามุปาทาน หรือ ติดข้องในความยินดีในภพ เป็นต้น พระอรหันต์ เท่านั้น ที่ละ กามุปาทานได้ ส่วน ทิฏฐุปาทาน๑ สีลัพพตุปาทาน ๑ อัตตวาทุปาทาน ๑ เป็นทิฏฐิเจตสิก คือ มีความเห็นผิดด้วย ครับ พระโสดาบัน ละ อุปทาน 3 เหล่านี้ได้ ครับ ดังนั้น อุปทาน ความยึดถือในสภาพธรรมจึงมีความละเอียด หลากหลายนัย มากกว่า วิจิกิจฉา ขออนุโมทนา ครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ความยึดมั่นถือมั่น เป็นเรื่องของกิเลสอย่างแท้จริง ตราบใดที่ยังมีกิเลสอยู่ก็ไม่พ้นไปจากความยึดมั่นถือมั่น ที่เป็น ไม่พ้นไปจากความติดข้อง และ ความเห็นผิดเลย แต่กิเลสไม่ได้มีเฉพาะความติดข้องกับความเห็นผิดเท่านั้น ยังมีกิเลสประการอื่นๆ อืก คือ ความโกรธขุ่นเคืองใจ ความไม่ละอายต่ออกุศล ความไม่เกรงกลัวต่ออกุศล ความไม่รู้ ความลังเลสงสัยในสภาพธรรม ความสำคัญตน ความท้อแท้ท้อถอย ความฟุ้งซ่านไม่สงบ
การดับกิเลส ก็ดับเป็นขั้นๆ และเป็นไปได้ด้วยปัญญาที่ถึงความสมบูรณ์ พร้อมแล้วเท่านั้น พระโสดาบัน ดับความเห็นผิดได้ทั้งหมด ดับความสงสัยในสภาพธรรมได้ พระอนาคามีดับความติดข้องในกามได้ ดับความโกรธได้ พระอรหันต์ดับความติดข้องในภพได้ ตลอดจนถึงดับกิเลสทั้งหลายทั้งปวงได้อย่างหมดสิ้นไม่มีการเกิดขึ้นอีก ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
