สัมมากัมมันโต กับ สัมมาอาชีโว แตกต่างกันอย่างไรครับ ?
อริยมรรคมีองค์ ๘ ข้อที่ว่า สัมมากัมมันโต กับ สัมมาอาชีโว แตกต่างกันอย่างไรครับ
สัมมากัมมันตะ คือ การเว้นจากทุจริตทางกาย (ไม่เกี่ยวกับอาชีพ) สัมมาอาชีวะ คือ การเว้นจากทุจริตทางกายและทางวาจาที่เกี่ยวกับอาชีพ
ข้อความบางตอนจาก
สัจจวิภังคสูตร
[เล่มที่ 23] พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ เล่ม ๓ ภาค ๒ - หน้าที่ 386
ดูก่อนท่านผู้มีอายุทั้งหลาย ก็สัมมากัมมันตะเป็นไฉน ได้แก่ เจตนาเป็นเครื่องงดเว้น จากปาณาติบาต จากอทินนาทาน จากกาเมสุมิจฉาจาร นี้เรียกว่า สัมมากัมมันตะ
ดูก่อนท่านผู้มีอายุทั้งหลาย ก็สัมมาอาชีวะเป็นไฉน คือ อริยสาวกในธรรมวินัยนี้ ละมิจฉาชีพแล้ว สำเร็จความเป็นอยู่ด้วยสัมมาชีพ นี้เรียกว่า สัมมาอาชีวะ
ฯลฯ
สัมมากัมมันตะ เป็นเจตสิกประเภทหนึ่งในวิรตีเจตสิก ๓ งดเว้นการประพฤติทุจริต ทางกาย สัมมาอาชีวะ เป็นเจตสิกประเภทหนึ่งในวิรตีเจตสิก ๓ เช่นเดียวกัน งดเว้นทุจริตที่เกี่ยวกับ อาชีพทางกายและวาจาด้วย ขณะที่สติปัฎฐานเกิดมีมรรค ๕ องค์ หรือ ๖ องค์ แต่ถ้าสติปัฎฐานเกิดมีมรรค ๖ ขณะนั้น มีวิรตีเจตสิกดวงใดดวงหนึ่งใน ๓ ดวงเกิดร่วมด้วย ค่ะ
เข้าใจกันง่าย ก็คือ สัมมากัมมันตะ งดเว้นทุจริต ทางกาย สัมมาอาชีวะ งดเว้น อาชีพทุจริต ประพฤติอาชีพสุจริต ยกตัวอย่าง สัมมากัมมันตะเจตสิก ขณะที่ยุงมากัด งดเว้นที่จะไม่ฆ่า ขณะนั้นวิรตีเจตสิก คือ สัมมากัมมันตะ เกิดงดเว้นที่จะไม่ฆ่า เป็นต้น
ยกตัวอย่าง สัมมาอาชีวะเจตสิก ขณะที่จะประกอบอาชีพทุจริต แล้วงดเว้นประกอบการเลี้ยงชีพสุจริต เช่น จะประกอบการเป็นโจร ก็งดเว้น ไปประกอบการเลี้ยงชีพสุจริตขณะจิตนั้นเป็น สัมมาอาชีวะ
เชิญคลิกอ่านที่นี่ ...