วัญจกธรรม ขอคำอธิบายครับ
ขอเรียนถามท่านวิทยากรว่า มานะ (ความสำคัญตน) ย่อมลวง โดยความไม่ดูหมิ่นตน เหมือนกับว่าเป็นผู้รู้จักตน หมายความว่าอย่างไรครับ โปรดยกตัวอย่างในชีวิตประจำวัน หรือจากพระไตรปิฏก ขอบพระคุณยิ่งครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ธรรมเป็นเรื่องยาก แต่เบื้องต้นที่พอจะเข้าใจได้ คือ วัญจกธรรม เป็นอกุศลธรรม แต่ลวงให้เห็นว่าเหมือนเป็นกุศลธรรม อย่างเช่นที่กล่าวถึง "มานะ (ความสำคัญตน) ย่อมลวง โดยความไม่ดูหมิ่นตน เหมือนกับว่าเป็นผู้รู้จักตน" มานะ เป็นอกุศลธรรม เป็นความสำคัญตน ถือตัว เช่น ถือตัวว่าเราดีอย่างนั้นอย่างนี้ เป็นต้น นี้คือ ความเป็นจริงของมานะ แต่ผู้ที่มีมานะ ถูกมานะความสำคัญตนครอบงำ ก็ถูกลวงด้วยอกุศลธรรมนั่นแหละ ทำให้ไม่รู้ตัวเองว่ามีมานะ หลงตัวเอง ก็กล่าวยกตน ว่า ตนเอง ดี ไม่มีสิ่งที่จะต้องแก้ไข พูดถึงความดีของตน ซึ่งเป็นการปรารภตนเอง ยกตนเอง ด้วยความสำคัญตน เสมือนหนึ่งว่าตนเองรู้จักตัวเองดี ที่กล่าวถึงความดีของตนเองอย่างนั้นอย่างนี้ แต่ความจริง ไม่ได้รู้จักสภาพธรรมที่เกิดกับตัวเองเลยแม้แต่น้อย ไม่รู้จักความดี ตามความเป็นจริงว่าเป็นธรรม ไม่ใช่เรา แต่เป็นความสำคัญตนที่เกิดขึ้นเป็นไป เป็นอกุศลธรรม ครับ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...