สัตบุรุษควรมีลักษณะอย่างไร
1.ขอคำอธิบายโดยละเอียดด้วยค่ะ
2.ยุคปัจจุบันนี้ยังหาสัตบุรุษได้หรือไม่คะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ลักษณะของคนดี หรือ สัตบุรุษ ในความเป็นจริง ไม่มีคน ไม่มีสัตว์ บุคคล มีแต่ธรรมที่เป็นไปเพราะฉะนั้นคนดี ก็คือ ลักษณะของจิตที่ดีคือ กุศลจิต จิตที่ดีเกิดขึ้น ในขณะนั้นก็เรียกว่า คนดีได้ ในขณะที่จิตที่ดีประการใดประการหนึ่งเกิดขึ้น คนดีในพระไตรปิฎกก็แสดงไว้หลายระดับ ทั้งคนดี เพราะมีกุศลธรรมเกิดขึ้น คือ เป็นผู้มีคุณธรรม คือ มีศรัทธา ศีล สุตะ (การฟัง) จาคะ (การสละ) และมีปัญญา ซึ่งการเป็นผู้มีปัญญา มีความเห็นถูก ที่มีสัมมาทิฏฐิ เมื่อมีความเห็นถูก การคิดก็ถูกต้อง คิดดี การกระทำทางกาย วาจาก็ดีตามไปด้วย จึงชื่อว่าเป็นคนดี เพราะมีปัญญา อันเกิดจากความเข้าใจพระธรรมเป็นคนดีด้วยปัญญา แต่อย่างไรก็ดี หากยังมีกิเลสอยู่ ก็ยังมีอกุศลจิต มีกิเลสเกิดขึ้นขณะนั้นก็ชื่อว่าไม่ดี ดังนั้น บุคคลที่ดีพร้อม คือไม่มีความไม่ดีเลย เป็นคนดีโดยสมบูรณ์ คือ เป็นผู้ไม่มีกิเลส จึงชื่อว่าเป็นคนดี คือไม่มีกิเลสที่ทำให้เป็นคนไม่ดี เกิดจิตไม่ดีนั่นคือ พระอรหันต์ที่ดับกิเลสหมดสิ้นแล้ว และ ความดี จิตที่ดีของแม้ผู้ที่ดับกิเลสแล้วจะดียิ่งขึ้นไปอีกที่เป็นคนดี บุคคลที่ดีสูงสุด ประเสริฐสูงสุด คือ พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า เพราะ พระองค์เป็นบุคคลที่ดีสูงสุด ด้วยเพราะมีปัญญาสูงสุด และดับกิเลสได้หมดสิ้นด้วย ครับ
การจะเป็นคนดี ดีเท่าไหร่ก็ไม่พอ ตราบเท่าที่ยังมีกิเลส และ การจะเป็นคนดีเพิ่มขึ้นได้ ก็ด้วยปัญญาที่เจริญขึ้น สมดังที่ท่านอาจารย์สุจินต์กล่าวไว้ น่าพิจารณาว่าเป็นคนดี พร้อมๆ กับการศึกษาพระธรรม ย่อมจะทำให้ถึงความเป็นคนดีจริงๆ ดี เพราะมีปัญญา และ ละกิเลสได้ ในที่สุด ครับ สัตบุรุษ คนดี เพราะประกอบด้วย คุณความดี
[เล่มที่ 17] พระสุตตันตปิฎก มัชฌิมนิกาย มูลปัณณาสก์ เล่ม ๑ ภาค ๑ - หน้าที่ 56
อนึ่ง พระปัจเจกพุทธเจ้า และพระสาวกของพระตถาคตเจ้า พึงทราบว่า สัตบุรุษ ในคำว่า สปฺปุริสา นี้. จริงอยู่ พระปัจเจกพุทธเจ้าเป็นต้นเหล่านั้น ชื่อว่า โสภณบุรุษ เพราะประกอบด้วยคุณอันเป็นโลกุตตระ เพราะเหตุนั้น จึงชื่อว่า สัตบุรุษ.
อีกอย่างหนึ่ง สัตบุรุษเหล่านั้นทั้งหมดเทียว ท่านกล่าวแยกออกเป็น ๒ พวก. จริงอยู่ พระพุทธเจ้าทั้งหลายก็ดี พระปัจเจกพุทธเจ้า และพุทธสาวกก็ดี เป็นทั้งพระอริยะ และสัตบุรุษ สมดังที่ท่านกล่าวไว้ว่า
บุคคลใดแล เป็นนักปราชญ์ ผู้กตัญญูกตเวที เป็นกัลยาณมิตร มีความภักดีมั่น กระทำการช่วยเหลือ ผู้ตกทุกข์ได้ยาก โดยความเต็มใจ บัณฑิตทั้งหลาย กล่าวผู้เช่นนั้นว่า สัตบุรุษ ดังนี้.
ขออนุโมทนาที่ร่วมสนทนา
ขอนอบน้อมแด่ระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ขอเชิญคลิกฟังคำบรรยายของท่านอาจารย์สุจินต์ บริหารวนเขตต์ ได้ที่นี่ครับ
ทราบไดัอย่างไรว่าใครเป็นสัตบุรุษ
...ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
