อุภโตภาควิมุตติกับปัญญาวิมุตติ

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

อุภโตภาควิมุตโต เป็นชื่อของพระอรหันต์ที่ท่านบรรลุพร้อมด้วยอรูปฌาน ผู้ที่ได้อรูปฌาน ชื่อว่า พ้นจากรูป คือ มีอรูปเป็นอารมณ์ แต่กายหลุดพ้นจากนามกาย คือนามธรรมทั้งหลาย ด้วยอรหัตตมรรค เพราะท่านละกิเลสอันเป็นเหตุให้นามเกิดขึ้น คือไม่เกิดอีกเลยในภพใหม่ เพราะอรหัตตมรรคเกิดขึ้น

ซึ่งการบรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์ นั้นไม่ใช่ด้วยกาเรจริญสมถภาวนา จนได้ฌาน แต่ ด้วยการเจริญวิปัสสนา รู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง เพียงแต่ว่า ผู้ที่ถึงพร้อมด้วยคุณธรรม สะสมบารมีมามาก ก็มีอุปนิสัย ในการเจริญสมถภาวนาได้ฌานด้วย พร้อมกับการเจริญวิปัสสนา ซึ่งการเจริญสมถภาวนา เป็นเพียงธรรมที่เป็นเครื่องอยู่ แต่ไม่ใช่หนทางการดับกิเลส นอกจากปัญญาที่เป็นการเจริญวิปัสสนาเท่านั้น ผู้ที่เจริญฌาน แม้ได้ฌาน แต่ไม่มีปัญญา ที่เป็นปัญญาในวิปัสสนา ก็ไม่สามารถดับกิเลสได้ แต่ผู้มีปัญญาเจริญวิปัสสนา สามารถดับกิเลสได้ แม้ไม่ได้เจริญสมถภาวนา ไม่ได้ฌาน และ ผู้ที่ถึงพร้อมด้วยคุณธรรม บารมี ก็สามารถได้ทั้งฌาน จนถึงอรูปฌานและ เจริญวิปัสสนาบรรลุเป็นพระอรหันต์ดับกิเลสได้ ครับ เพราะฉะนั้นปัญญาที่เป็นไปในการเจริญวิปัสสนาเท่านั้นที่สามารถดับกิเลสได้ ครับ ขออนุโมทนา

ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น

พระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงนั้น เป็นไปเพื่อเข้าใจสภาพธรรมที่มีจริงในขณะนี้ ซึ่งผู้ที่จะได้ฟังได้ศึกษาและได้รับประโยชน์จากพระธรรมนั้น ต้องเป็นผู้ได้เห็นประโยชน์ของพระธรรม สะสมศรัทธาที่จะฟังพระธรรมมาแล้วอย่างนับชาติไม่ถ้วน จึงทำให้ผู้นั้นสนใจที่จะฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรมอบรมเจริญปัญญาต่อไป เหมือนอย่างพระอริยบุคคลทั้งหลายในอดีต ก่อนที่จะได้รู้แจ้งอริยสัจจธรรมนั้น ท่านได้สะสมปัญญา สะสมความเข้าใจถูกเห็นถูกมาเป็นระยะเวลาที่ยาวนานด้วยกันทั้งนั้น ซึ่งขาดไม่ได้เลย ก็คือ ได้ฟังพระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง เมื่อได้ศึกษาพระธรรมคำสอนในทางพระพุทธศาสนาแล้วจะเข้าใจว่า ทุกคำที่พระองค์ตรัส เป็นไปเพื่อความเข้าใจถูกเห็นถูกจริงๆ ก็คือ เพื่อเข้าใจสภาพธรรมที่กำลังมีกำลังปรากฏตามความเป็นจริง เพราะสิ่งที่มีจริง พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงไว้แล้วโดยละเอียด โดยประการทั้งปวง

พระธรรมที่พระองค์ทรงแสดงเป็นไปเพื่อละกิเลส เป็นไปเพื่อการตรัสรู้สภาพธรรมตามความเป็นจริง เมื่อมีปัญญาคมกล้า เจริญสมบูรณ์พร้อมก็สามารถรู้แจ้งอริยสัจจธรรมถึงความเป็นพระอริยบุคคลขั้นต่างๆ ตามลำดับมรรค สูงสุดคือถึงความเป็นพระอรหันต์ดับกิเลสทั้งปวงได้อย่างเด็ดขาด

ในสมัยพุทธกาล พระอริยบุคคลผู้ได้อบรมเจริญฌาน ความสงบของจิตก็มีมาก ท่านเหล่านั้นเข้าใจถูกในหนทาง มีการอบรมปัญญาเพื่อรู้ความจริงของสิ่งที่มีจริงๆ ด้วย แต่ถึงอย่างนั้นก็ตาม ผู้ที่ได้บรรลุธรรมโดยที่ไม่ได้อบรมเจริญฌาน มีมากกว่าผู้ได้บรรลุธรรมที่ได้ฌานด้วย

เพราะฉะนั้นแล้ว หนทางแห่งการอบรมเจริญปัญญาเท่านั้นที่จะเป็นไปเพื่อเข้าใจความจริงของสิ่งที่มีจริง สามารถดับกิเลสรู้แจ้งอริยสัจจธรรมถึงความเป็นพระอริยบุคคล จะขาดปัญญา ความเข้าใจถูกเห็นถูกตั้งแต่ต้นไม่ได้เลย และในฐานะที่เป็นสาวกแล้ว ล้วนเป็นผู้ที่ได้ฟังพระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง ครับ

...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...

ขอบพระคุณ และขออนุโมทนาครับ

ก็คือ ที่ สำเร็จเป็นพระอริยบุคคลแต่ละขั้นก็ด้วยปัญญา จนถึงขั้นละคลายอกุศลทั้งปวงเป็นพระอรหันต์ โดยการเจริญวิปัสสนาอย่างเดียว หากเจริญฌาน แต่ ไม่มีปัญญาประกอบก็ยังไม่สามารถสำเร็จเป็นพระอริยบุคคลลำดับใดๆ ได้

ถูกต้องใช่ไหมครับ

อริยมรรคมีองค์แปดเป็นหนทางที่จะพ้นทุกข์ มีความเห็นถูกมีปัญญาค่ะ