ประโยชน์อย่างยิ่งคือ ศึกษาทีละคำ

แต่ละคำ ลึกซึ้ง แค่คำเดียว ใช่ว่าเราสามารถเข้าถึงความเป็นจริงของคำที่ได้ยิน อย่างเช่นคำว่า ขันธ์ แปลว่า สภาพที่ทรงไว้ซึ่งความว่างเปล่า ฟังแล้วกว่าจะเข้าใจความหมายของขันธ์ว่า ว่างเปล่าระดับไหน ระดับเมื่อกี้ ไม่มี แล้วเกิดมี แล้วไม่มี หายไปเลย ทุกอย่างที่กำลังมีขณะนี้ ว่างเปล่า นี่คือการที่จะฟังธรรม ไม่ใช่ฟังเป็นเรื่องราว ฟังเพียงคำ แต่ต้องถึงสภาวะ รอบรู้ในคำว่า ขันธ์ ที่นี่หมายความถึงอะไร แทงตลอด เดี๋ยวนี้กำลังเป็นอย่างนี้ ว่างเปล่า เดี๋ยวนี้ว่างเปล่า แม้เพียงคำเดียว ขันธ์ ความหมายจริงๆ ก็คือว่า เราติดข้อง เราไม่รู้ในสิ่งที่ จากไม่มี ก็เกิดขึ้น แล้วดับไป ว่างเปล่า ไม่กลับมาอีก ไม่เหลือเลย ทุกอย่างขณะนี้เป็นอย่างนี้ ต้องเข้าใจจริงๆ ว่า กำลังพูดถึงอะไร พูดถึงคำนี้ หมายความว่าอะไร พูดคำนี้หมายถึงสิ่งที่กำลังมีเดี๋ยวนี้ให้เข้าใจถูกต้องว่า จากไม่มี ทั้งนั้นเลย ก็เกิดขึ้นมี แล้วก็ดับ ไม่กลับมาอีกเลย นี่คือความหมายของ ขันธ์ หมายความถึง ทุกอย่างที่ปรากฏ ต้องเกิด ต้องมีปัจจัย เกิดแล้ว เพียงชั่วคราว แล้วก็ว่างเปล่าเหมือนอากาศ เพราะเหตุว่าไม่เหลือเลย ดับแล้ว ไม่กลับมาอีก นี่แค่คำเดียว จนกว่าจะรู้จริงๆ ในคำนั้น และทุกอย่างที่เกิดมีอะไรบ้าง หลากหลายมากมาย ตั้งแต่เกิด มีทั้งนั้นเลย ชั่วคราว ชั่วคราว ชั่วขณะที่แสนสั้น ถูกปกปิดไว้ด้วยการเกิดดับสืบต่อจนถึงวันนี้

....กราบเท้าระลึกถึงพระคุณท่านอาจารย์สุจินต์ บริหานวนเขตต์ ด้วยความเคารพอย่างยิ่งค่ะ