เรื่องเกี่ยวกับสิ่งที่ควรพูด เกิดประโยชน์กับเป็นกุศล เหมือนกันหรือไม่
อยากทราบว่าสิ่งที่ควรพูดนั้นที่ว่าประโยชน์นั้นหมายความว่าอย่างไร และประโยชน์นั้นหมายถึงเป็นการให้กุศลเจริญเท่านั้นหรือไม่ หรือหมายถึงประโยชน์ทางโลกได้
ดิฉันกำลังจะแต่งงานแต่ตอนนี้รู้สึกไม่สบายใจและรู้สึกผิด เพราะช่วงก่อนหน้านี้เคยมีเรื่องไม่พอใจแม่สามี เลยมีความคิดชั่ววูบไม่ดีว่าถ้าไม่มีเขาอยู่ซะเรื่องก็คงจะไปได้ราบรื่น ขณะนั้นคือโมโหและไม่พอใจ ตอนหลังพอได้ตระหนักถึงทุกอย่างเป็นไปตามเหตุปัจจัย และตัวเรามีความอยากให้ได้ดังต้องการก็สำนึกรู้ตัวว่าคิดไม่ดี และเป็นความคิดที่เลวร้ายมาก ทีนี้เรารู้สึกไม่สบายใจในความคิดอกุศลเราว่าควรเก็บไว้เป็นความลับให้อยู่กับตัวเราตลอดไป เราควรหรือไม่ควรบอกแฟนเราหรือไม่ (บอกสำนึกผิดสารภาพขอโทษ) ถ้าพูดออกไปแล้วเราก็สบายใจเพราะถือว่าเปิดเผยและไม่มีความลับต่อกันในฐานะแฟน (และปรารถนาดีให้เขารู้ว่าเราเองก็มีข้อไม่ดีอยู่) แต่อีกด้านนึงก็คิดว่ามันอาจจะทำให้บาดหมางใจกันขึ้นแล้วจะส่งผลต่อครอบครัวเปล่าๆ เลยสงสัยว่าความจริงที่ควรพูดนั้น จะเกิดประโยชน์หรือไม่นั้น ใช้อะไรเป็นเกณฑ์คะ ขอบคุณล่วงหน้าค่ะ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ความลับ ไม่มีในโลก เพราะ ความจริงที่ไม่เปิดเผย ก็เปิดเผยอยู่ในใจของตนเอง คือ ตัวผู้ที่กำลังปกปิดความลับ ก็รู้ความลับของตนเองในขณะนั้น แต่ไม่ได้หมายความว่าความคิดนึกที่เกิดขึ้นในจิตใจ หรือ เหตุการณ์ต่างๆ เรื่องราวต่างๆ ที่เคยผ่านมาในอดีต หรือ ยังมาไม่ถึง ที่กล่าวว่าเป็นความลับนั้น จะเป็นสิ่งที่ควรพูด หรือ ไม่ควรพูด เพราะพระพุทธเจ้าทรงแสดงสิ่งที่ควรพูด ไม่ควรพูดว่า การพูดใด พูดแล้ว อกุศลเจริญ กุศลเสื่อมไปในขณะที่พูด การพูดนั้นไม่ควรพูด ส่วนการพูดใด พูดแล้ว กุศลเจริญ อกุศลเสื่อม การพูดนั้นควรพูด นี่คือสำคัญที่จิตตนเองก่อนเป็นสำคัญว่า พูดแล้วกุศลเจริญขึ้น หรือ เสื่อม หากพูดแล้ว กุศลเสื่อมไป อกุศลเจริญ ก็ไม่ควรพูดเลย เพราะนำมาซึ่งความไม่เป็นประโยชน์กับตนเอง คือ จิตของผู้พูด
อีกประการหนึ่ง พระพุทธเจ้าทรงแสดงว่า คำพูดใดจริง แท้ ประกอบด้วยประโยชน์แต่ต้องดู กาลเทศะ จึงควรพูด ถึงแม้คำพูดใดจริงแท้ แต่ไม่ประกอบด้วยประโยชน์ทั้งสองฝ่าย คือ เกิดอกุศล ก็ไม่ควรพูด แต่ ถ้าไม่จริง ไม่ควรพูดโดยประการใดๆ ทั้งสิ้น เพราะฉะนั้น ความลับ ก็คือ ความคิดนึกเรื่องราว ที่เกิดขึ้นในจิตใจ ไม่ได้สำคัญที่คนอื่น จะว่าอย่างไร แต่สำคัญว่า พูดแล้วเป็นประโยชน์ กุศลเกิด เจริญขึ้น หรือ อกุศลเจริญขึ้นเป็นสำคัญ ครับ เพราะฉะนั้น ควรนิ่ง ในเรื่องที่พูดแล้วอกุศลเกิด เจริญ ทั้งตนเองและผู้อื่น หรือ ไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ แต่ ไม่ควรนิ่ง ควรพูดในสิ่งที่ทำให้กุศลเจริญอกุศลเสื่อมเป็นสำคัญ ครับ
เพราะฉะนั้น ก็ต้องกลับมาพิจารณาที่ประโยชน์ คือ กุศลธรรม และส่วนที่เป็นโทษ คือ อกุศลธรรมเป็นสำคัญ ก็จะสามารถตัดสินใจได้ว่า อะไรควรพูด อะไรไม่ควรพูด ซึ่งธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา เมื่อถึงเวลานั้น ก็จะเป็นไปตามนั้น ไม่มีใครรู้ได้เลย และไม่มีใคร จะตัดสินใจแทนใครได้ พระธรรมเท่านั้นที่จะเป็นเครื่องเตือนจิตใจ ให้ตัดสินใจไปตามการสะสม ความเข้าใจพระธรรม ตามการสะสมนั้นเอง จะเป็นตัว ตัดสินเหตุการณ์นี้ และเหตุการณ์ต่างๆ ในชีวิตประจำวัน เพราะฉะนั้น สำคัญคือ ต้องอบรมเหตุต่อไป คือ การฟังพระธรรม ศึกษาพระธรรม และเมื่อถึงเวลานั้น ก็จะเป็นไป ตามที่ควรจะเป็น ครับ
เมื่อเข้าใจดังนี้ ถึงความเป็นไปตาม เหตุปัจจัย ก็จะคลายกังวลในสิ่งที่ยังมาไม่ถึง และอบรมเหตุ คือ การฟังพระธรรมต่อไป ให้มั่นคงว่า ไม่มีเรา มีแต่ธรรม ที่เป็นไปตามเหตุปัจจัย ครับ เพราะฉะนั้น ไม่มีใครตัดสินใจการกระทำของใคร แม้แต่ตัวเราเพราะ ธรรมทั้งหลายเป็นอนัตตา อยู่ด้วยความเข้าใจ ก็เบาสบายในสิ่งที่ยังมาไม่ถึง ครับ
เชิญคลิกอ่านที่นี่ ครับ
กล่าววาจาต่อหน้าและลับหลัง [อรณวิภังคสูตร]
ขออนุโมทนา
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ความเป็นจริงของธรรมเป็นจริงอย่างไรก็เป็นจริงอย่างนั้น ความคิดไม่ดี ก็คือ ไม่ดี ถ้าเพียงอยู่ในใจ ยังไม่ล่วงออกมาทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน ย่อมไม่เป็นเหตุให้เกิดผลที่ไม่ดีในภายหน้า เป็นแต่เพียงสะสมทำให้คิดแบบนั้นอีก สะสมความไม่ดีต่อไปอีก ซึ่งจะประมาทไม่ได้เลย ถ้าไม่เห็นโทษ ต่อไปอาจจะทำผิดที่หนักๆ ได้ เป็นเหตุนำมาซึ่งความเดือดร้อนใจในภายหลังเท่านั้น
สิ่งที่ผ่านไปแล้ว ก็ผ่านไป ไม่มีใครไม่เคยทำผิด ตราบใดที่ยังมีกิเลส ก็ยังมีความคิดที่ไม่ดี คำพูดไม่ดี การกระทำที่ไม่ดี เป็นธรรมดา แต่ผู้ที่เห็นโทษ ก็สามารถที่จะขัดเกลา ได้ ซึ่งจะต้องอาศัยการอบรมเจริญปัญญา ฟังพระธรรมศึกษาพระธรรมที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง มีพระธรรมเป็นเครื่องนำทางชีวิตที่ดีที่จะเกื้อกูลให้ปัญญาเจริญขึ้น เมื่อปัญญาเจริญขึ้นก็จะนำพาชีวิตไปสู่คุณความดีทั้งปวง ไม่นำพาไปสู่สิ่งที่ไม่ดี ขอให้ตั้งต้นใหม่ด้วยคุณความดี และฟังพระธรรมให้เข้าใจ สิ่งใดที่พูดไปแล้ว ไม่ทำให้ความดีเจริญขึ้น ก็ไม่ควรพูด ครับ
...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
ขอบพระคุณในความเมตตาของทั้งสองท่านมากเลยค่ะที่กรุณาให้คำแนะนำ
มาคิดดูแล้วหากพูดก็ไม่ก่อให้เกิดประโยชน์ทั้งตัวเองและคนรอบข้าง พลอยให้ใจเศร้าหมองหรือเกิดเป็นอกุศลต่อได้ แทนที่ใจจะสบายและได้ทำกุศลที่เจริญต่อไปข้างหน้า
ขออนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านเช่นกันค่ะ
เรื่องการพูดนี้ สำคัญมาก ผมก็เคยประสบกับเหตุการณ์เกี่ยวกับการพูดมาบ่อยครั้ง บางที่ก็สร้างศัตรูขึ้นมาด้วยการพูดที่เป็นความจริง แต่ไม่ดูกาละเทศะ พระพุทธเจ้าท่านตรัสสอนไว้ดีมาก พิจารณาคำสอนให้ดี สติปัญญาก็จะทำหน้าที่เอง ว่าควรพูดเวลาใด เมื่อไร เพราะถ้าพูดผิดกาละเทศะ อาจสร้างศัตรูขึ้นมาก็ได้จริงๆ
