กราบเรียนถาม เรื่องจิต

 
terawat
วันที่  8 มี.ค. 2550
หมายเลข  3005
อ่าน  1,113

ผมได้ดาวน์โหลด เสียงบรรยายธรรม ของอาจารย์ สุจินต์ ไปฟังแล้ว ไม่เข้าใจหลายเรื่องจะทยอยสอบถามเรื่อยๆ ไป กราบขอความกรุณา ช่วยให้ความกระจ่างด้วยครับ จิตเป็นของที่ เกิด-ตั้งอยู่-ดับ เจตสิก ก็คือ สิ่งที่เกิด-ตั้งอยู่-ดับ พร้อมจิต เช่นกัน

คำถาม

๑. จิตทุกจิต มีเจตสิก เกิดพร้อม ทุกครั้งหรือไม่ เพราะเหตุใด

๒. เพราะเจตสิกต่างๆ กัน ที่เกิดกับจิต จึงทำให้จิตมีชื่อเรียก ต่างๆ กัน (ในคำบรรยาย อาจารย์)

๓. จิต ๑ จิต สามารถมีเจตสิก เกิดซ้อนกันได้มากกว่า ๑ เจตสิก หรือไม่ ถ้าได้มากที่สุดได้กี่เจตสิก

กราบขออภัย หากจะเป็นคำถามที่ไม่น่าถาม เพราะผมเพิ่งเริ่มสนใจ และศึกษาพระอภิธรรมด้วยตนเอง


Tag  จิต  
  ความคิดเห็นที่ 1  
 
study
วันที่ 8 มี.ค. 2550

๑. จิตทุกดวงต้องมีเจตสิกเกิดร่วมด้วยเสมอทุกครั้งตามสมควร อย่างน้อย ๗ ประเภท เพราะจิตและเจตสิกเป็นธรรมที่ต้องอาศัยกันเกิดขึ้น ถ้าไม่มีจิต เจตสิกเกิดขึ้นไม่ได้ ถ้าไม่มีเจตสิก จิตเกิดขึ้นไม่ได้

๒. เพราะอกุศลเจตสิกเกิดร่วมกับจิต จิตประเภทนั้น จึงมีชื่อว่าอกุศลจิต เพราะโสภณ เจตสิกเกิดร่วมกับจิต จิตนั้นจึงมีชื่อว่า โสภณจิต ฉะนั้น จิตจึงต่างกันหลายประเภท เพราะเจตสิกที่เกิดร่วมดัวย (สัมปยุตธรรม)

๓. จิตเกิดขึ้น ๑ ขณะ มีเจตสิกเกิดร่วมด้วยอย่างน้อย ๗ ประเภท จำนวนเจตสิกที่เกิดมากที่สุดในมหากุศลประมาณ ๓๘ ประเภท (โดยรวม)

 
  ความคิดเห็นที่ 2  
 
อิคิว
วันที่ 8 มี.ค. 2550

ขออนุโมทนา สาธุ

 
  ความคิดเห็นที่ 3  
 
devout
วันที่ 8 มี.ค. 2550

ขอแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติมนะคะ ...

๑. จิตและเจตสิกเป็นสัมปยุตธรรม คือ เกิดพร้อมกัน ดับพร้อมกัน รู้อารมณ์เดียวกัน สำหรับในภูมิที่มีขันธ์ ๕ จิตและเจตสิกเกิดที่รูปเดียวกัน คือ จักขุปสาท โสตปสาท ชิวหาปสาท ฆานปสาท กายปสาท และหทยวัตถุ

๒. เพราะเจตสิกต่างๆ กันที่เกิดกับจิต จึงทำให้จิตมีชื่อเรียก ต่างๆ กัน เช่น

- โลภมูลจิต โทสมูลจิต โมหมูลจิต

- กามาวจรจิต รูปาวจรจิต อรูปาวจรจิต โลกุตตรจิต

- อกุศลจิต โสภณจิต อเหตุกจิต

๓. สัพพจิตตสาธารณเจตสิก ๗ ดวง เป็นเจตสิกที่ต้องเกิดกับจิตทุกประเภท ได้แก่ ผัสสะ เจตนา สัญญา เวทนา เอกัคคตา มนสิการ และชีวิตินดริยเจตสิก

ขออนุโมทนา ที่ท่านเห็นประโยชน์ของการศึกษาพระอภิธรรม ศึกษาไปเรื่อยๆ อย่าท้อถอยนะคะ ขณะเดียวกัน ก็หมั่นพิจารณาสภาพธรรมที่กำลังปรากฎ

 
  ความคิดเห็นที่ 4  
 
wannee.s
วันที่ 8 มี.ค. 2550

จิตหมายถึงสภาพรู้ เป็นใหญ่ในการรู้อารมณ์ จิตทั้งหมดมี ๘๙ หรือ ๑๒๑ เจตสิกมี ๕๒ ดวง ความโกรธ ความเมตตา ความโลภ ความหลง พวกนี้เป็นเจตสิกที่เกิด กับจิต จิตก็ยังแบ่งออกเป็น ๔ ชาติ ชาติกุศล อกุศล วิบาก กิริยา ที่เราศึกษาอภิธรรมจุดมุ่งหมายเพื่อให้เห็นว่าธรรมะทั้งหลายไม่ใช่สัตว์บุคคล มีปัจจัยหลาย อย่างปรุงแต่งให้จิตและเจตสิกเกิดแล้วก็ดับไปตามเหตุปัจจัย แล้วก็มีธรรมะอื่นเกิด อีกแล้วก็ดับอีก เราก็เรียนรู้ชื่อ แต่ปัญญายังไม่สามารถรู้การเกิดดับจนกว่าเราจะมี สัญญาที่มั่นในสภาพธรรมว่าไม่ใช่สัตว์บุคคลตัวตน

 
  ความคิดเห็นที่ 5  
 
yu_da2554hotmail
วันที่ 29 ต.ค. 2567

ยินดีในกุศลจิตค่ะ

 
เขียนความคิดเห็น กรุณาเข้าระบบ