ปัญญาย่อมเกิดและเจริญขึ้นตามลำดับ ไม่ก้าวกระโดด

ปัญญาย่อมเกิดและเจริญขึ้นตามลำดับ ไม่ก้าวกระโดดเหมือนกบกระโดด เบื้องต้นปัญญาเกิด เพราะการฟังการศึกษา บางอย่างที่ฟังแล้วไม่เข้าใจ เมื่อคิดพิจารณาภายหลัง ย่อมแจ่มแจ้งยิ่งขึ้น เมื่อเข้าใจมากยิ่งขึ้น ย่อมศึกษาตัวลักษณะของสภาพธรรมที่กำลังมีในขณะนั้น เมื่อระลึกศึกษาจนปัญญาคมกล้ามากยิ่งขึ้น ย่อมแยกความเป็นนามและรูป และปัจจัยของนามและรูป เมื่อวิปัสสนาปัญญามีกำลังมากขึ้น ย่อมเห็นความเกิดดับ และ เห็นโทษของนามรูป จากนั้นย่อมเบื่อหน่าย ใคร่จะพ้น เมื่อวางเฉยแก่นามรูปย่อมพ้นด้วยอริยมรรค เมื่อพ้นย่อมรู้ว่าหลุดพ้นแล้ว ระดับของปัญญาของพระอริยบุคคลย่อมเป็นไปตามลำดับ ตั้งแต่พระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอนาคามีและพระอรหันต์ ตามลำดับ ไม่ข้ามขั้น