การนึกคิดเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัยหรือไม่
เรียน ท่านวิทยากร
การทีเราเกิดความนึกคิดขึ้นมาบางคนก็คิดเฉยๆ แต่บางคนเมื่อเกิดความคิดก็กระทำกรรมทั้งที่เป็นบุญและบาบ เป็นเพราะเหตุปัจจัยหรือไม่
ขออนุโมทนาครับ
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
คิดมีจริง ไม่ใช่เราคิด แต่เป็นธรรมที่คิด ทำกิจหน้าที่ คือ จิต เจตสิกที่เกิดขึ้น ที่เป็นจิตและวิตกเจตสิก จึงมีความคิดเกิดขึ้นได้ คิด มีได้ทั้ง จิตที่เป็นกุศลจิต และ อกุศลจิตที่คิด ไม่มีการคิดเฉยๆ แต่ คิด คือ จิตและเจตสิก จะต้องมีอารมณ์ที่ถูกคิด คือ บัญญัติ เรื่องราว เป็นต้น แต่ จะคิดด้วยกุศลจิต อกุศลจิต ก็ตามการสะสม บางคนคิด แต่ไม่ถึงล่วงออกมาทางกาย วาจา ก็เพราะเหตุปัจจัย คือ ความมีกำลังของสภาพธรรมที่เกิดขึ้นหรือไม่มีกำลัง คิดด้วยอกุศลจิตที่มีกำลัง คิดจะฆ่าคนอื่น ถ้ากิเลสมีกำลัง ก็ถึงล่วงออกมาทางกาย วาจา เพราะฆ่าบุคคลนั้น นั่นก็คือ เหตุปัจจัยที่กิเลส มีกำลังนั่นเอง แต่กิเลสไม่มีกำลัง ก็เพียงคิดโกรธ แต่ไม่ถึงทำร้าย ฆ่าบุคคลอื่นครับ โดยนัยเดียวกัน คิดด้วยกุศลจิต ก็เช่นเดียวกันครับ เพราะฉะนั้นธรรมทั้งหลายเกิดจากเหตุปัจจัย บังคับบัญชาไม่ได้ เป็นอนัตตา ไม่ใช่เร าไม่ใช่สัตว์บุคคลตัวตน ครับ
ขออนุโมทนา
ขอนอบน้อมแด่พระผู้มีพระภาคอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าพระองค์นั้น
ไม่อะไรที่เกิดขึ้นมาเองลอยๆ โดยปราศจากเหตุปัจจัย สิ่งที่เกิดขึ้น ล้วนเกิดขึ้นเพราะเหตุปัจจัย ทั้งสิ้น ชีวิตจริงๆ ทุกคนเกิดมาแล้ว เหมือนมีเราคิด เหมือนมีเราทำ แต่ความจริงแล้ว เป็นจิต และ เจตสิก (สภาพธรรมที่เกิดประกอบพร้อมกับจิต) ทำหน้าที่ เป็นธรรมที่มีจริงๆ ที่เกิดขึ้นทำกิจหน้าที่ แม้แต่จะคิด ก็คือ ธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัย ที่กล่าวว่า คิดดี ดีก็เป็นเจตสิกฝ่ายดีที่เกิดกับจิต คิดไม่ดี คือ คิดชั่ว ก็เป็นเจตสิกฝ่ายไม่ดีที่เกิดกับจิต และถ้าสะสมความไม่ดี มีกำลังมากขึ้น ก็ล่วงออกมาทางกาย ทางวาจา ประทุษร้ายเบียดเบียนผู้อื่นให้เดือดร้อน เพราะฉะนั้น ก็แสดงถึงความเป็นจริงว่า จิตและเจตสิก นั่นเองที่เกิดขึ้นทำกิจหน้าที่ เป็นธรรมที่เกิดเพราะเหตุปัจจัย ไม่อยู่ในอำนาจบังคับบัญชาของใครทั้งสิ้น ครับ
ขอเชิญศึกษาเพิ่มเติมได้ที่หัวข้อด้านล่างนี้ ครับ
ความคิดทุกขณะเป็นธรรมเกิดเพราะเหตุปัจจัย
...อนุโมทนาในกุศลจิตของทุกๆ ท่านครับ...
